Türkiye Enerji Vakfı’nın (TENVA) raporunda, milli toryum teknolojisine sahip olunmasının, rezerv açısından dünyada ikinci sırada bulunan Türkiye’ye 4 büyük fırsat sunacağı belirtilerek, “Milli bir toryum teknolojisine sahip olunması sayesinde Türkiye, yakın gelecekte gerçek bir uluslararası enerji merkezine ve teknoloji ihraç ülkesine dönüşebilir” ifadesine yer verildi.
TENVA’nın, “Türkiye’de Toryum: Enerji, Ekonomi ve Siyasette Fırsatlar” başlıklı raporuna göre, toryum teknolojisinin geliştirmesi Türkiye için 4 büyük fırsat yaratabilecek.
Türkiye, toryum reaktörleri sayesinde, elektrik üretiminde dışa bağımlılıktan kurtulabilecek, daha güvenli, temiz, ucuz elektrik üretme imkanına kavuşacak ve böylece yüksek enerji ithalatı faturasını azaltabilecek. Ankara merkezli ve resmi dili Türkçe olan bir Uluslararası Toryum Ajansı’nın kurulmasına öncülük edilebilecek.
Toryum teknolojisinin ticarileşmesiyle yüksek teknolojili ürün ve hizmet ihracından kazanç elde edilebilecek. Toryum reaktörlerinin devreye girmesiyle daha çevreci bir elektrik üretim altyapısına sahip olunabilecek ve böylece fosil kaynak kullanımı azaltılabilecek.
Toryum stratejisi için öneriler
Raporda, Türkiye’nin toryum stratejisi geliştirmesi için önerilerde bulunuldu.
İdari, beşeri ve fiziki alanlarda toryum kabiliyetlerinin geliştirilmesi gerektiğinin altı çizilen raporda, Türkiye Toryum Enstitüsü’nün kurulması ve toryum varlıklarının tam ve kesin bir şekilde raporlanması gerektiği belirtildi.
Ar-Ge projelerini yürütecek insan gücünün, yurtiçi ve yurtdışı lisansüstü eğitimlerle yetiştirilmesi önerisinde bulunulan raporda, Türkiye’nin toryum stratejisinin barışçıl bir nükleer Ar-Ge faaliyeti olarak yürütülmesi ve mevcut nükleer stratejiye entegre edilmesi gerektiğine işaret edildi.
“İmkansız bir hedef değil”
Toryumun, yakın gelecekte nükleer santrallerde kullanılabilme potansiyeli olan bir madde olduğu belirtilen raporda, şunlar kaydedildi: “Türkiye, kronik enerji problemlerini çözme potansiyeline rağmen, toryum yarışına henüz girmemiştir. Fakat hızlı davranarak, makul bir hedefe odaklanarak ve oluşturacağı toryum stratejisinde adım adım ilerleyerek kendi milli toryum teknolojisini üretmesinin gerekliliği her geçen gün artmaktadır. Türkiye’nin, toryum alanındaki kabiliyetlerini idari, beşeri ve fiziki olmak üzere üç ana sahada geliştirmesiyle, öngörülebilir bir gelecekte kendi milli toryum teknolojisine sahip olması imkansız bir hedef değildir. Milli bir toryum teknolojisine sahip olunması sayesinde Türkiye, yakın gelecekte gerçek bir uluslararası enerji merkezine ve teknoloji ihraç ülkesine dönüşebilir.”
Türkiye ikinci sırada
Toryum rezervlerine ilişkin değerlendirmelere de yer verilen raporda, “Türkiye’deki rezervlerin tam ve kesin miktarının belirlenmesi için henüz yeterince çalışma yapılmamıştır. MTA’ya göre Türkiye’deki kanıtlanmış toryum rezervi 380.000 tondur. OECD ve UAEA’ya göre ise Türkiye’deki toryum rezervi asgari 744.000 ton olup Türkiye, Hindistan’dan sonra ikinci büyük toryum rezervine sahiptir. Türkiye’deki rezervler, Eskişehir-Sivrihisar, Isparta-Aksu ve Malatya-Hekimhan bölgelerinde yoğunlaşmaktadır” ifadeleri kullanıldı.