RubiBrands Kurucu Ortağı ve Yatırımlardan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi İrtek Uraz, “Türkiye girişim ve e-ihracat ekosisteminin gelişmesine hem yetiştirdiğimiz yetenek havuzu hem de global arenadaki başarılarımız ile önemli katkılarımız oluyor” diyor ve ekliyor: “Amacımız, başarılı e-ticaret markalarına ortaklık yaparak onları büyütmek ve hiper-büyüyen pazar yerlerinde desteklemek.”
RubiBrands markasını tanıyabilir miyiz? Girişimcilik dünyası içindeki rolünden bahsedebilir miyiz?
RubiBrands, Türkiye’nin ilk e-ticaret markaları yatırım ve birleştirme şirketi olarak faaliyet gösteriyor. RubiBrands’i daha önce e-ticaret ve özel sermaye yatırımları alanında önemli başarılara imza atmış ortaklarım Yetkin Güneş, Berkay Tulay ve Emre Ekmekçi ile 2021’de İstanbul’da kurduk.
Özellikle Orta ve Doğu Avrupa, Ortadoğu, Afrika ve Türkiye’de başarılı e-ticaret markalarını satın alıyoruz. Bu markaların operasyonlarını merkezileştirerek ve optimize ederek, personel, pazarlama ve alt yapı yatırımları yaparak ve kendi geliştirdiğimiz teknolojileri kullanarak markaları yeni ülke ve pazaryerlerine açıyor ve onları küresel markalar haline getiriyoruz. Türkiye odaklı tedarik; e-ihracat; Amazon, Walmart gibi hiper-büyüyen global pazar yerlerine odaklanan kanal stratejilerimiz ile global rakiplerimizden farklılaşıyoruz. İş modelimizin en önemli özelliği ilk günden yüksek kar seviyesiyle başlamamız. Biz yatırımlar yaparak büyüyen karlı bir start-up’ız, başarılı girişimcilere yatırım yapmamız hem ölçek ekonomisinden hem de farklı markaların sinerjisinden yararlanmamıza olanak sağlıyor.
Türkiye girişim ve e-ihracat ekosisteminin gelişmesine de hem yetiştirdiğimiz yetenek havuzu hem de global arenadaki başarılarımız ile önemli katkılarımız oluyor. Tohum yatırım turumuzu, ABD, İngiltere ve Türkiye’deki yatırımcılardan 23 milyon $’lık yatırım ile kapattık ve Türkiye e-ticaret pazarında tohum turunda bugüne kadar en yüksek yatırımı alan şirket olduk. Tohum turunda Tinder’ın kurucusu Justin Mateen’in girişim sermayesi fonu olan JAM Fund, Atempo Growth, D4 Ventures, Esas Ventures ve Alarko Ventures gibi geniş ve prestijli bir yatırımcı ağından aynı anda yatırım almayı başardık. Ayrıca New York merkezli araştırma ve danışmanlık firması CB Insights’ın Perakende ve Teknoloji Sektör Raporuna göre bu yatırım, 2022 yılının ikinci çeyreğinde teknoloji ve perakende alanında dünyanın en büyük tohum yatırımı oldu.
E-ihracat odağımız ve global Pazar yerlerindeki yüksek ölçekli satışlarımız sayesinde cari açığın kapanmasını destekleyici adımlar atmış oluyoruz. RubiBrands, 2022 yılı e-ticaret ve e-ihracat performansı sebebi ile ABD Ticaret Odası’nın Türkiye temsilcisi AmCham Türkiye tarafından E-Ticaret ve E-İhracat Ödülü’ne layık görüldü. Markalarımız 2021’de ABD’ye 8,5 milyon dolarlık mal ihraç etmişti, 2022 sonunda 15 milyon dolar ciro potansiyelini yakaladık.
Bu yatırım sonrasında, tekstil, ev ve mutfak ürünleri, kamp ve açık hava ürünleri, gıda, spor gibi farklı kategorilerde markaları bünyemize kattık. Bunları Türkiye, ABD, Kanada, Meksika, İngiltere, Fransa, İspanya, İtalya ve Almanya’da 15’ten farklı pazar yerinde global müşterilerin beğenisine sunduk. Bir senede (650 bini ABD’de olmak üzere) 800 bin haneye 1 milyon adet ürünümüzü ulaştırdık. Ekip olarak da yaklaşık 40 kişiye ulaştık. Üst yönetimimizin %80’inin ve toplam ekibimizin %60’ının kadın olması ile de ayrıca gurur duyuyoruz.
Bizim öncelikli amacımız, başarılı e-ticaret markalarına ortaklık yaparak onları büyütmek ve hiper-büyüyen pazar yerlerinde desteklemek. Bu sayede marka sahiplerine, işlerini daha geniş pazarlarda ve kanallarda büyütme fırsatı sunuyoruz.
Dünyada ve Türkiye’deki yatırımcılık ekosistemine yönelik rakamlardan bahsedebilir miyiz? Ne kadar bir büyüklük söz konusu?
KPMG’nin Türkiye Startup yatırımları 2022 raporuna göre dünyada 2022 yılında yapılan yatırımlar 2021’e göre %71 büyüyerek 1,1 trilyon dolara ulaştı. Türkiye için ise 1.84 milyar dolarlık bir anlaşma hacminden bahsedebiliriz. Tüm yatırımların %77’sini tohum yatırımları ve toplam yatırımcı sayısının %84’ünü yabancı yatırımcılar meydana getiriyor.
Girişim sermayesi yatırımları dünya genelinde hızla artıyor. Türkiye’deki girişim ekosisteminin de gelecek dönemde büyümeye devam edeceğini düşünüyorum. Özellikle teknoloji tabanlı girişimlerin artması ve teknolojilerin girişimlere hızlı entegrasyonu da bu gelişim sürecinde oldukça etkili olacaktır. Aynı zamanda FinTech, sağlık teknolojileri ve yapay zeka gibi alanlar da bu büyümeye ivme kazandıracaktır.
Biz de tohum turunda 23 milyon dolarlık yatırım alarak e-ticaret sektöründe bir rekora imza atmış olduk. Hem Türkiye’nin hem de dünyanın çeşitli bölgelerinden yatırımcılarla iş birliği yapıyoruz.
RubiBrands olarak bugüne değin almış olduğunuz yatırımlardan bahsedebilir misiniz? Önümüzdeki yıllar için neler hedefliyorsunuz bu konuda?
Daha önce bahsettiğim gibi, RubiBrands, Türkiye e-ticaret pazarında tohum turunda 23 milyon dolar ile bugüne kadar en yüksek yatırımı alan şirket oldu. Bu, yerli ve yabancı yatırımcıların hem iş modelimize hem de pazarımıza olan güveninin bir göstergesi.
Tohum turuna ABD, İngiltere ve Türkiye’den yatırımcılar katıldı. Tinder kurucusu Justin Mateen’in girişim sermayesi fonu olan JAM Fund, Atempo Growth, D4 Ventures, Esas Ventures ve Alarko Ventures dışında, Softbank, Lazada ve Merama’dan melek yatırımcılar da yer aldı.
RubiBrands gibi, iş modelini bugün nakit ve kar üretebilecek şekilde kurgulamış şirketler için önümüzdeki dönemin çok daha fazla fırsat barındıracağını düşünüyoruz. Karlılık ve sürdürülebilir büyüme odağı RubiBrands’i dünyanın en büyük yatırım fonlarının radarına soktu. Yeni başlayacağımız Seri A yatırım turumuzu da tohum yatırım turumuzda olduğu gibi rekorlarla kapatacağımızı düşünüyoruz.
Şimdiye kadar kaç girişimciye yatırım yaparak işlerini ne oranda büyütmelerine destek oldunuz?
Şu anda 7 markamız var ve bu markaların büyüme potansiyellerini artırmalarına yardımcı oluyoruz. Çalışma modelimize göre yatırım yaptığımız markaların pazarlama faaliyetleri, reklam yönetimi gibi operasyonel yükleri alıyoruz. Böylece markanın ilk sahibinden de ürünleri geliştirmeye odaklanmalarını istiyoruz. RubiBrands olarak onların bir noktaya kadar getirdiği markaları yatırımın ardından çok daha hızlı bir şekilde ileri götürmeye ve büyütmeye odaklanıyoruz. Tüm satın aldığımız markalarda, farklı pazar yerlerinde en çok satan, yıldızlı ürünler yaratıyoruz.
Yaptığınız yatırımların yatırımcılık ekosistemine ne gibi katkıları bulunuyor?
Yaptığımız yatırımlarla hem yerel hem de uluslararası girişimcileri destekliyor hem yatırımlarının karşılığını daha hızlı ve daha yüksek bir şekilde almalarını sağlıyor hem de bir sonraki girişimlerine odaklanmaları için fırsat yaratıyoruz. Ekosistemde büyümeyi hedefleyen markaların işlerini daha geniş pazarlarda, daha hızlı ve daha yüksek oranlarda büyütmelerini sağlıyoruz. Bu da girişimcilik ekosistemine daha fazla yenilik ve büyüme getiriyor.
Girişimcilik ekosisteminde yılın ilk yarısı nasıl geçti? Değerlendirebilir misiniz?
Girişimcilik ekosistemi bu yılın ilk yarısında dünya genelinde olumsuzluklara rağmen oldukça dinamik bir dönem geçirdi. Türkiye de aynı şekilde deprem ve seçim gibi her şeyi etkileyen süreçlerden geçtik. Bunlara rağmen özellikle e-ticaret ve teknoloji alanlarında büyüme trendi belirgin bir şekilde devam etti. Yatırım aktiviteleri ve yeni girişimlerin ortaya çıkması da ekosistemin canlılığını gösteriyor. 2023 Yarıyıl Türkiye Startup Ekosistemi Yatırım Raporu’na göre sektör bazında yapay zeka ve makine öğrenimi, oyun, finans ve sağlık sektörleri en fazla yatırım alanlar arasında yer aldı. Atık yönetimi ve dijital dönüşüm dikeyinde çalışan girişimler yılın ilk yarısında aldıkları yatırımlarla dikkat çekti. Bu dönemde ortaya çıkan değişen trendler ve yeni yatırım alanları, gelecekte ekosistemin farklı şekillerde büyüme ve dönüşüm gösterebileceğine işaret ediyor.
Türkiye girişim ekosistemi, önümüzdeki yıllarda büyümeye devam etme potansiyeline sahip ve bu potansiyel dahilinde önümüzdeki dönemde daha fazla yabancı yatırımcının girişim ekosistemine dahil olmasını bekliyoruz.
Önümüzdeki döneme ilişkin hedeflerinizden bahsedebilir misiniz?
Temel hedefimiz, hem portföyümüzdeki markaların ve operasyonlarımızın büyümesini sürdürmek hem de bünyemize karlı büyüyen yeni potansiyel markalar katmak. Bunun yanı sıra yeni pazarlara açılmak, farklı sektörlere yatırım yapmak ve daha fazla girişimi desteklemek istiyoruz. Önümüzdeki dönemde 25 markaya, yıllık 12 milyon adetlik sevkiyata ve 110 milyon dolarlık satışa ulaşmayı, bu sayede Türkiye’nin en büyük e-ihracatçılarından ve bölgenin önde gelen e-ticaret yatırım şirketlerinden biri olmayı hedefliyoruz.
Şu anda dünyada ve Türkiye’de girişimcilik ekosisteminde neler konuşuluyor? Neler gündemde?
Dünya genelinde e-ticaretin yükselişi, sürdürülebilirlik ve teknolojik inovasyonlar önemli gündem maddeleri. Özellikle FinTech alanı, trend olan sektörler arasında yerini korumaya devam ediyor. Türkiye’de ise özellikle yerel girişimlerin global arenada rekabet edebilme kabiliyeti ve uluslararası yatırımları çekme çabaları konuşulan konular arasında bulunuyor.