Dünya çapında endüstriler yeni bir dijitalleşme çağına giriyor. Bu da iş modellerinin yeniden düşünülmesini ve yapılandırılmasını gerektiriyor. Dijital iş modelleri artık küresel ölçekte faaliyet gösteren işletmeler için, onları geleneksel sanayi kurulumlarının yeteneklerinin ötesine taşıyan belirgin rekabet avantajları sunuyor. Yeni oyuncular, örneğin otonom sürüş ve otomobil uygulamaları alanında, geleneksel otomotiv sektörüne açık bir rekabet mücadelesi sunuyor. Bu nedenle, Otomotiv sektörünün platform ekonomisindeki yerlerini sağlamlaştırmaları gerekiyor. Otomotiv sektörü bulut bağlantısında neleri gündeme alıyor? Felaket kurtarma ve iş sürekliliği konularındaki fikirleri neler? Birbirine bağlantı ekosistemi aracılığıyla doğrudan bağlantının bu değerli data zinciri için önemi konusunda ne düşünüyorlar? Tüm bu soruların cevabını DE-CIX Türkiye’nin sponsorluğunda gerçekleştirdiğimiz “Dijital Dönüşüm ve Otomotiv Sektörünün Geleceği” başlıklı Fortune Brainstorm TECH panelinde ele aldık.
Bülent Şen
De-Cıx Türkiye Bölge Direktörü;
‘Ağ Bağlantılarında Performans, Esneklik ve Güven Sağlıyoruz’
“DE-CIX OLARAK birbirine bağlantı ekosisteminde güçlüyüz. Sektördeki profesyonelliğimizle otomotiv sektörü oyuncuları için, datayı ilgilendiren regülasyonlar, bağlanabilirlik, finans, iş sürekliliği, hukuki süreçler, kullanıcı memnuniyeti, güvenlik, gizlilik gibi konularda, istikrarlı bir yol haritası çiziyoruz. Şirketlere dijital iş modellerini büyütme ve geliştirme imkanı yaratıyoruz.” “DE-CIX dünya çapında bir marka ve çok başarılı stratejilerle ilerliyor. Bugün dünyada bağlantı platformu olarak bağımsız bir ekosisteme sahip bir şirket olarak biliniyoruz. Aslında ne kadar iyi hizmet veriyorsanız o kadar çok tüketiciyle bağ kuruyorsunuz. İşin en önemli yanı, güvenlik. Otomotiv sektörü geneline bakıldığında, şirketlerin altyapısından üretmiş oldukları otomobillerin güvenliğine kadar markaları öne taşıyan pek çok unsur var. Biz şuna inanıyoruz; bir şirket dünya çapında kendini ne kadar iyi sunabilirse o kadar marka itibarını yükseltir. İşte tam da burada ‘DE-CIX ile çalışırsanız iyi bir çözüme sahip olursunuz’ diyoruz. Yani ‘Powered by DE-CIX’ diyoruz. Şirketlerin arkasındayız onlar önde… DE-CIX’in otomotiv sektöründe ciddi uzmanlığı var. Dijital transformasyon, siber güvenlik, altyapı, yazılımlar konularında uzman danışmanlık hizmeti veriyoruz. Bu kriterlere güvenliği, esnekliği, performansı ekliyoruz. “Bağımsız bir birbirine bağlantı platformu olarak dev bir ekosistem oluşturduk” Otomobil üreticilerinin farklı iş ortağı ve hizmet sağlayıcı ile değişimini ele alırken karşılaştıkları üç temel zorluk olduğunu görüyoruz. İlk olarak, hizmetlerin ve özelliklerin sorunsuz ve hızlı tepki süreleriyle sağlanması. İkinci olarak, dünya çapında birden fazla bölge için uyumluluk gerekliliklerinin yerine getirilmesi söz konusu. Son olarak, sürücünün ya da aracın kimliğinin kötüye kullanılmasını önlemek ve aracın ele geçirilmeye veya herhangi bir yetkisiz manipülasyona karşı korunmasını sağlamak için ağın güvenliği meselesi. Kapalı, güvenli ve özel birbirine bağlantı ortamları ile DE-CIX olarak herkese dijital iş modellerini güvenlik ve esneklikle birlikte büyütme ve geliştirme şansı sunuyoruz. Otomotiv sektörü öte yandan çok komplike bir oluşum içinde. Birçok iştirakle, müşteriyle, satıcıyla, tedarikçiyle çalışılıyor. İlk etapta sadece otomobil diyoruz ama yan bileşenlere baktığımızda, otomobilin lastikleri farklı yerde yapılıyor, koltuklar başka bir yerden geliyor, radyosundan düğmesine kadar kısaca pek çok alt bileşenleri olan bir ürün… DE-CIX olarak biliyoruz ki bugün pek çok CEO ya da CIO’nun gündeminde bulut, altyapı, gecikmeler, erişimler gibi konular var. DE CIX şirketlere neler sunabilir noktasında tüm dikkatini bu yöne çeviriyor. Operatör ve veri merkezi konusunda bağımsız çalışan, dünya çapında operasyonları olan bir şirketiz. Bu bağımsızlıktan dolayı da herkese ulaşıyoruz. Biz buna “interconnection fabric” diyoruz. Yani bir nevi ‘birbirine bağlantı fabrikası’konumundayız. Şirketleri tek bir platform üzerinden bağlayıp, güvenli şekilde performanslarını arttırarak ve esneklik sağlayarak zengin bir ortam ve kapalı devre çalışan çözümler sunuyoruz. Bugün interneti herkes biliyor ama intranet ve extranet’i çoğu şirket bilse de uygulamıyor. Biz de diyoruz ki; intranet dediğimizde zaten kendi network’ünüzden bahsediyoruz. Bu local area network yani yerel network’unuz olabilir veya dağıtılmış olan wide area network’ünüz olabilir. Bu sisteme dışarıdan şirketlerin katılımını sağladığınızda, çok sağlam bir güvenliğe ve regulasyona ihtiyacınız olacak. İşte DE-CIX size bunu sunuyor.”
Aşkın İnci
Anadolu Isuzu Bilgi Teknolojileri Direktörü
‘Gündemimizde Yenilikçi Elektrikli Araçlar ve Sürdürülebilir Stratejiler Var’
Anadolu Isuzu olarak gelecek vizyonumuz ve büyüme stratejilerimiz doğrultusunda elektrikli araçlar odağımızda. Akıllı fabrika altyapısına sahip tesislerimiz, Ar-Ge merkezimiz ve alanında uzman insan kaynağımız ile yenilikçi ürün ve hizmetler sunmaya devam edeceğiz.” “Türkiye’nin ticari araçlar kategorisindeki lider gruplarından Anadolu Isuzu olarak Connected Car ve Elektrification tarafında çalışmalarımızı sürdürüyor, önceliklerimiz arasında elektrikli araçlara yer veriyoruz. Bu konu hem Ar-Ge hem de bilgi teknolojileri ekiplerimizin gündeminde. Elektrikli araçlar artık bir cihaz. Bu cihazın üzerine yazılan kodlar, uygulama anlamına geliyor. Connected araçlar tarafından bakıldığında Anadolu Isuzu’nun özel bir platformu bulunuyor. Şu ana kadar 100’ün üzerinde elektrikli araç ürettik ve elektrikli araçlarımız Türkiye’nin yanı sıra Danimarka, Fransa ve Balkanlar’da hizmet veriyor. Bizim için önemli noktalardan biri de ‘borderless connection’. Bu çerçevede farklı ülkelerdeki farklı telekomünikasyon firmalarıyla çalışmak standartizasyon konularımız arasında yer alıyor. Telemetrik platformlarda 160’a yakın parametriyi araçlardan okuyoruz. Telematik ile beraber aynı zamanda araçtaki arıza kodlarını da alabiliyoruz. 160 parametre dışındaki arıza kodlarında, araç arıza verdiğinde ya da vermek üzere olduğunda bunu yakalayabilecek birçok veriyi okuyoruz. Ready adını verdiğimiz bir diagnostik cihaz geliştirdik. Cihaz araçtaki arızaları tespit ediyor ve halen sadece servislerimizde satılıyor. Uzaktan tespit (remote diagnostik) özellikli bir cihaz olduğu için telekom altyapısına ihtiyaç duyuyor. Bugün 2G altyapısı Türkiye’de devam etse de Avrupa’da sonlanmak üzere olması bir problem. Onun için 4G cihazlarla hizmet veriyoruz. Tabi ki 5G’yiistiyoruz. Şu anda Ar-Ge ekiplerimizin yaptığı V2X adlı bir proje var. Bu, Horizon 2020 projelerinden biri. 5G bir modemle aslında arçtan araca, araçtan-bulut servisine ve araçtan-altyapıya yönelik (vehicle to vehicle, vehicle to cloud, vehicle to infrastructure) iletişimi sağlayacak senaryoları test ediyor. Fabrika tarafında ise akıllı fabrika konsepti ile ilerliyoruz. Fabrikadaki verileri IoT platformunda topluyoruz. Aynı zamanda araçlarımız üzerinde takip cihazları (tracker’lar) var. Dijital ikizle fabrikayı da anlık izliyoruz. Burada da 5G’ye ihtiyacımız var. Bugün fabrikada ‘ultra wide band’ (ultra geniş bant) teknolojisini kullanıyoruz. ‘Elektrikli Aracımız Big-e’yi 2024 ‘te Lanse Edeceğiz’ Dijital dönüşüm konusuna dönersek eğer bu yolculuğa 2018’de başladık. En temel konunun insan kaynağı olduğunu gördük. Beş senedir ‘Data Drivers’ programını geliştiriyor ve uyguluyoruz. İnsan kaynağı kritik bir konu. İş sürekliliğini sağlayacak yetkinlikleri geliştirmek gerek. Bunun dışında bir diğer önemli konu da araç siber güvenliği. 2024 Temmuz itibariyle çok ciddi regülasyonlar devreye girecek. Bu regülasyonlar araçtaki siber güvenlik kontrollerini ciddi anlamda Avrupa Birliği ile devreye sokacak. Otomotiv endüstrisi son yıllarda büyük bir dönüşüm içerisinde ve bizim faaliyet alanımız olan ticari araçlar segmenti de bu dönüşümden etkileniyor. Anadolu Isuzu olarak sahip olduğumuz Ar-Ge gücümüz, akıllı fabrika altyapımız, yenilikçi ve çevreci karakterimizin yanı sıra tasarım alanındaki yetkinliğimizle de bu dönüşüme yön veren oyun kurucu markalardan biri olmaktan gurur duyuyoruz. Son Kilometre Dağıtım (Last Mile Delivery) çözümlü elektrikli aracımız Big.e’yi 2024’te lanse edeceğiz. Bu ürünü de mobilite ve connected yapısıyla güçlendiriyoruz. Model olarak küçük bir kamyon gibi ama golf arabalarını andıracak. Big.e sadece elektrikli taşımacılık yapacak. Meşrubat, su, kargo dağıtıcılarının araçları konseptinde aday bir ürün olacak. Hem yurtdışında hem yurt içinde satışa çıkacak. Temmuz ayında satışlar online kanal üzerinden başlayacak. Kısaca 2024’te gündemimizde yenilikçi, elektrikli arabalar ve Anadolu Isuzu’nun sürdürülebilir yaşam önceliği ile geliştirdiği ürünler olacak.
Dr. Erdal Kemikli
Otokoç Otomotiv Teknoloji ve Strateji Lideri
‘Otokoç Otomotiv Dijitalleşmede Yeni Atılımlarla Sektöre Liderlik Etmeye Devam Edecek’
“Türkiye’nin lider mobilite şirketi Otokoç Otomotiv olarak dijitalleşme sürecinde hızlı, ölçeklenebilir yazılım ve donanım altyapısı ile farklılık sağlıyoruz. Yapay zeka algoritmaları, operasyonel verimlilik gibi alanlarda büyük veriyi yönetiyor ve dijitalleşmede yenilikçi iş modellerine odaklanıyoruz.” Yapay zeka ve benzeri teknolojilerde gelişim hızlandı. Otokoç Otomotiv olarak uzun yıllardan beri teknoloji odaklı projeleri gerçekleştiriyoruz. Müşteriye sunulan hizmetler, müşteri tatmini ve müşteri memnuniyeti çok kritik. Bu konularda ciddi yatırım yapıyoruz. Bizi dijital anlamda daha da ileriye taşıyacak yeni bir yol haritası oluşturmuş durumdayız. Üç yıl içinde Otokoç Otomotiv dijital dönüşümde yeni bir atılıma liderlik edecek. Bunların dışında analitik ve yapay zekada veriyi yönetebilmeye odaklanıyoruz. Büyük veri ambarı ve veri gölü oluşturuyoruz. ‘Connected Car Platformu’muzu Yeni Hizmetlerle Büyütüyoruz’ Otokoç Otomotiv olarak Connected Car çözümlerimizle de ön plana çıkıyoruz. Bu kapsamda araçları bağlantılandırıyor, bunu da şirketlere yönelik olarak çok adetli ve çok markalı olacak şekilde önemli bir farkla sağlıyoruz. Avis Filo Maestro ve Avis Filo Connected adında iki ürünümüz var. Örneğin şirketinize beş değişik marka araç almış olabilirsiniz. Otokoç Otomotiv olarak bunların hepsini bağlantılı hale getirip, filonuzu verimli şekilde yönetebilmenizi sağlıyoruz. Bunun bir tarafında Connected dediğimiz, araçtan veri alan ve araca veri gönderen teknolojiler varken bir tarafında da servis optimizasyonu, garanti hizmetleri gibi filo yönetim hizmetleri var. Connected tarafta ise şirketlere daha çok sürüş güvenliği ve takipte olanak sağlıyoruz. Araç paylaşımı konusunda da Zipcar markamızla hizmet veriyoruz. 2024’teki odak alanlarımızdan biri araç kiralama deneyimini bağlantılı araçlarda geliştirmek olacak. Araca anahtarsız girmek, kiralama noktasında herhangi bir kişiye ihtiyaç duymadan aracı kiralayabilmek gibi hizmetleri sağlayacağız. Odaklandığımız bir diğer nokta ise mobilite alanlarında müşterilerimizi tedarikçilerle bir araya getiren platformlar kurmak oldu. Bu yıl devreye Otokoç Sigorta markamızdaki çözümleri aldık. Çok sayıda sigorta şirketinin sağladığı poliçeyi müşterilerimize dijital olarak sunuyoruz. Yedek parçada B2B tarafında ihale platformu ve ikinci el ihaleleri yapıyoruz. 2024’te devreye girecek önemli bir başka projemiz de karavan ekosistemi için kapsamlı bir platform oluşturmak. Türkiye’de kurumsal olarak karavan kiralayan ilk şirketiz. Dünyadaki trendlere göre verimlilik hesapları yaparak optimizasyon sonuçları çıkarıyoruz. Buna da ‘Servis 4.0’ dedik. Kısaca 2024’te verimli ve sürdürülebilir iş modelleriyle ilerleyeceğiz.
Hasan Erdoğan
Tofaş Mobilite Çözümleri Direktörü
‘Müşterilerimize Veri Analitiği ve Yapay Zeka İle Değer Yaratıyoruz’
“Müşterilerine en iyi değeri sunan lider otomotiv şirketi olma vizyonuyla toplumun değişen ihtiyaçlarına en uygun mobilite çözümleriyle fark yaratıyoruz. 2018 yılından bu yana FIAT Connect ile bağlantılı araçlar ekosistemine katkı sağlıyoruz. Dijital dönüşüm sürecini operasyonlarımıza ve karar süreçlerimize entegre ediyoruz.” Tofaş olarak 50 yılı aşkın bir süredir Türkiye ekonomisine değer katıyoruz. Ana işimiz olan üretim, araç satışı ve satış sonrası faaliyetlerinin yanında, ‘mobilite evreni’ olarak tarif ettiğimiz alanda farklı ve yenilikçi hizmetler sunuyoruz. Mobilite Çözümleri altında bağlantılı araçlar, finansal hizmetler ve mobilitenin bir hizmet olarak sunulması olarak üç farklı başlığa odaklanıyoruz. Bağlantılı araç teknolojileri konusunda Türkiye’de öncülük yapıyoruz. Kullanıcıların araçları ile olan iletişimine farklı bir boyut getiren FIAT Connect mobil uygulamamızla sektörde öne çıkıyoruz. FIAT sahipleri, Connect ile araçlarıyla ilgili verilere kolayca ulaşıyor, katma değerli fonksiyonlarla hayatlarını kolaylaştırıyorlar. Tüm bu başlıklar altında, müşterilerimizin memnuniyetini artırarak faydalar sunmayı amaçlıyoruz. 2017’de çevik takım projesi olarak hayata geçirdiğimiz Fiat Connect’i, Tofaş AR GE’nin gücünden aldığımız destek ile geliştirdik. Connect’te, Farplas girişimi olan Comodif ile beraber çalışıyoruz. Sunucular tarafında ise Vodafone ile iş birliğimiz söz konusu. Donanımı bu sene itibariyle yerlileştirdik. O yüzden uçtan uca baktığımızda bütün bu çözümleri yerli iş ortakları ile beraber sunuyoruz diyebiliriz. Nisan 2018’de FIAT Connect’i kullanıma sunduk. Beş yıldır da bu alana yatırım yapıyor ve sürekli olarak uygulamamızı geliştiriyoruz. FIAT markası geniş kitlelerin teknolojiye, konfora erişimini sağlamak hedefiyle çalışıyor… Bu amaçla hareket ediyor ve teknolojiyi herkesin erişimine sunmak için hizmet veriyoruz. FIAT Connect, sunduğu pek çok hayat kolaylaştıran özelliğinin yanında gerçek anlamda da hayat kurtarmaya odaklanan bir uygulama. 90 bine yakın araç parkımızla bu güvenceyi sunuyoruz. Kaza Kara Nokta Bildirimi ile Connect kullanıcılarına, riskli kaza yerlerine 500 metre kadar yaklaştıklarında, araç ekranlarına giden “kalp atışı” sesi bildirimi ile haber veriyoruz. Böylelikle kullanıcının dikkatini sürüş hızında yavaşlamasını, daha dikkatli olmasını ve riski önden görebilmesine olanak sağşlıyoruz… Connect’te, kullanıcıların hayatlarını kolaylaştırmak üzere araçlarıyla iletişim kurduğumuz yetki tipleri var. Aklılı telefon ve saatleri üzerinden araçlarının kapısını açıp kapatabiliyor, hangi lokasyonda olurlarsa olsunlar araçlarının konumunu görebiliyorlar… Olası bir çekilme durumunda ise yine bilgi anlık olarak müşteriye iletiliyor. Az önce dediğim gibi FIAT Connect’e akıllı saatlerden de ulaşılılabiliyor. Connect’in sunduğu tüm özellikleri; örneğin lastik basınç durumu, akü durumu, motor yağının durumu, vb bilgileri anlık şekilde görebiliyorsunuz. Bu özelliklerin yanında; kullanıcıya avantajlar da sağlyoruz. Connect kullanıcılarına sağladığımız faydaları, oyunlaştırma ile sunuyoruz. Bu sayede hem etkileşim artıyor hem de sağladığımız faydaya sahip olmak çok daha keyifli hale geliyor. Oyun özelinde, her hafta 5 bini üzerinde katılımcımız var, 1000’in üzerinde Connect sahibi yarışmaya katılarak, ödüller kazanıyor. Connect uygulamasındaki faydaları aktarırken, Kasko uygulamasına da değinmek istiyorum. 2020 yılında, uygulamamız üzerinden Connect Kasko’yu sunmaya başladık.Kısaca sürüş alışkanlığının iyileşmesine odaklanan ve müşterilerin poliçe fiyatını etkileyen Connect Kasko’da yine hayat kolaylaştırıcı ve müşterinin yararına işleyen bir sistem sunuyoruz. Aksigorta, Allianz ve AXA ile beraber iş birliği ile sunduğumuz uygulamada araçtan aldığımız veriyi bu şirketlerle paylaşıyoruz. Böylelikle Connect Kasko sahibi olan kullanıcıların poliçe alımında yüzde10 indirim sahibi olmalarını sağlıyoruz. Araç kullanıcısının, kullanım davranışlarına göre, bir yıl sonunda, sürüş puanına göre yenilemelerde ilave %10 indirim ve kullanmadığı günler içinde de ilave 500 liraya varan bir indirim almasına vesile oluyoruz. Ayrıca bu yıl ‘Akıllı Servis’ uygulamamızı kullanıma sunduk. “aracını kullandıkça öde” modeli temelinde çalışan “Akıllı Servis” uygulaması, Türkiye otomotiv sektöründe bir ilk. Bu sayede geleneksel servis işlemlerine modern bir yaklaşım getiriyor ve abonelik modeliyle hizmet sunuyoruz. Egea araç sahiplerine iki yıl boyunca kilometre bazlı sabit fiyatlandırma ve aylık ödeme yöntemiyle iki yıl geçerli olacak bir yetkili servis hizmeti veriyoruz. Ödeme yöntemini değiştiren bir uygulama ve Egea’da başlattık. Araç sahipleri her 100 km’de 79 lira ödüyor. İki yıl boyunca mekanik hiçbir şeye ilave ücret ödemiyorlar. Veri analitiği önemsediğimiz bir konu. Artık otomobiller akıllı cihazlar ve yazılım otomobil içindeki teknolojiyi domine ediyor. Stellantis’in 2030 hedefinde gelirlerin %7’sini software ile ilişkili konulardan yapmak var. Bu yüzden bulunduğumuz noktayı oraya taşımak istiyoruz. Bursa’daki lider Ar-Ge merkezimizin yanında, geçtiğimiz yıl İzmir›de otomobil yazılımlarıyla ilişkili ikinci Ar-Ge merkezini daha hayata geçirdik. Veri analitiği ile ilgili gelecek dönem için gündemimizde üç konu var. Bağlantılı araç verisiyle garanti maliyetlerini düşürmek, veriden değer yaratmak ve veri üzerine bina edilen yeni iş modelleri devreye almak. TOFAŞ olarak yeni döneme teknolojik çözümler ışığında inovatif ve akıllı çözümlerle hazırlanıyoruz.