IAN SCHRAGER 1980’lerde butik otel konseptine öncülük etti: Ayırt edici özelliğe sahip, şık olana odaklı ve sosyalleşme alanı atmosferini yansıtan lobileriyle özel tasarıma sahip yeni nesil oteller. O yıllarda bu otel konsepti alay konusu olmuştu ancak artık butik oteller endüstrinin ana dayanak noktası. Schrager şimdi ise New York, Manhattan’ın Doğu Kesimi’nde açtığı şık, 370 odalı Public New York adlı lüks oteliyle gündemde. Ancak bu kez sektörde ‘bozgunculuk’ yapan nokta, fiyat: Oda gecelik fiyatı 150 dolar. Biz de yeni oteli Public, konaklama sektörü ve tabii ki, Airbnb hakkında konuşmak üzere 70 yaşındaki vizyonerle bir araya geldik.
Public’in arkasındaki büyük fikir nedir?
Başlıca fikir, lüksün herkes için olduğu. Kanımca bu önemli bir düşünce; devrim niteliğinde. Lüksü alıyor ve demokratikleştirerek, herkesin erişebileceği bir noktaya taşıyor. Sizin ne kadar zengin olduğunuz ya da lüks için kullanılan geleneksel kriterlerle ilgili bir durum söz konusu değil. Burası son derece sofistike bir yer; aşırı basitleştirme yok. İnsanların lüks bir otelde bulmayı bekledikleri her şey mevcut.
New York’ta geceliği 150 dolara otel nasıl oluyor?
İş modelini yeniden kurgulayarak ve bu model üzerinde yeniden düşünerek, geçmiş yüzyıldan kalan ve insanların artık hiç de önemsemedikleri tüm gereksiz ayrıntılardan kurtularak bunu başardık. Altın düğmeleri, altın epoletleri ve beyaz eldivenleri olan, askeri üniforma giymiş birisinden hizmet almanın insanlar için çok da önemli olduğunu sanmıyorum. Bu tür geleneksel lüks göstergeleri kimsenin umurunda değil. Her şey kökten değişti. Ancak bazı nedenlerden dolayı, otellerin lükse yaklaşımı değişmedi.
Ama bir yandan da bunun Y kuşağına özgü olmadığını söylüyorsunuz.
Y kuşağı için otel inşa etmek hayatımda duyduğum en aptalca şey. Ses getirecek bir ürün ortaya koyuyorsanız, bunun demografiyle bir ilgisi yoktur. Steve Jobs iPhone’u Y kuşağı için mi yaptı?
Madem Y kuşağından söz ediyoruz, Airbnb’yle ilgili fikriniz nedir?
Airbnb şu parlak, dahice fikirlerden biri ve ben de dahice fikirleri hemen çöpe atmam. Kanımca Airbnb’yi yaratanlar parlak bir zekaya sahipler. Son derece açık, gerçekten önemli bir fikirle ortaya çıktılar ve aslında, bütün önemli fikirlerin zaten son derece açık ve net olduklarını düşünüyorum. Bu yalnızca önemli bir fikir değil aynı zamanda otel endüstrisine de ölümcül bir tehdit. Bu gerçek, ister yüksek sesle ifade edilsin ister edilmesin, bana göre ölümcül bir tehdit.
Otel endüstrisinin buna cevabıyla ilgili görüşünüz nedir?
Otel endüstrisi Airbnb’nin etkisini yadsıma çabasında. Zamanında online seyahat şirketleriyle ilgili söylediklerini şimdi Airbnb için söylüyorlar. Söyledikleri tamamen aynı. Ve bu da işe yaramayacak. Bu onları bir süre yavaşlatabilir ama durduramayacaktır. İlerlemeyi durduramazsınız.
Airbnb’nin de otellerle aynı vergi ve güvenlik kurallarına uyması gerektiğini düşünüyor musunuz?
Bunun hem güvenlik için hem de başka nedenlerden dolayı önemli olduğunu düşünüyorum. Oyun eşit bir şekilde düzleştirilmiş bir alanda oynansın istiyorsunuz. Ancak bu dövüş sırasında olabilecekler dikkat dağıtan bir durum. Ortada bir sis perdesi var. Ama bu böyle olmaz. Bu şekilde dövüşülmez. Güçlü bir fikrin güçlü bir fikirle çarpışması gerekiyor. Oteller insanlara Airbnb’ye kıyasla daha iyi bir hizmet, daha iyi bir deneyim ve daha iyi bir fiyat sunmalı. Ve bunu yapana kadar da, karşı tarafı yenmeyi başaramayacaklar.
Oteller de ev paylaşım işine girmeli mi?
Sanırım evet. Sanırım bunu yapabilmek için çok daha avantajlı bir konuma sahipler. Bence, yenilikçilik fikri Airbnb’den gelmiş olsa da oteller bayrağı onların elinden alıp bu işi çok daha iyi bir şekilde becerebilirler.
Bu yeni trend, butik otellere öncülük yaptığınız ve herkesin de deli olduğunuzu düşündüğü zamanlara benziyor mu?
Evet, aynı durum söz konusu. Her yeni fikre her zaman kuşkuyla bakılır. İnsanlar yalnızca siyah giyen ve SoHo’da yaşayanların otellerime geleceğini söylüyorlardı. Ancak şimdi otel sektöründe geliştirilen lifestyle butik otel sayısı herhangi bir başka üründen çok daha fazla.
Son birkaç yıldır Marriott’la çalışıyorsunuz? Bu çalışmayla ilgili izleniminiz nedir?
Çok iyi bir işbirliği oldu. Marriott’la çalışmak müthiş bir deneyimdi, bakış açımı genişletti. Hem onlar hem de ben, bazı şeyleri kısa sürede öğrenmek zorunda kaldık. Marriott’takiler her şeyi ortak kararla, uzlaşarak yapıyorlar. Hata yapamazlar. Ben ise hiçbir şeyi ortak kararla yapmam. Kanımca, bu insanları gerçekten sevmem, bizi birbirimize yakınlaştıran bir etken oldu. Onlar işlerinde en iyi ve en parlak olanlar. Ve de arkadaşım oldular.
Yine otelci olan bir başkasıyla, yani Donald Trump’la ilgili düşüncelerinizi öğrenebilir miyiz?
Marriott’takilere birkaç hafta önce Marriott’u, benim gibi bir girişimci yaklaşımıyla yönetemeyeceklerini söyledim. Bir girişimcinin ülkeyi yönetebileceğini sanmıyorum. Ülkeyi büyük bir şirket gibi yönetmeniz gerekiyor. Herkes bu sözüme güldü ama ben gerçekten böyle hissediyorum. Bakın, ben Donald’ı çok uzun zamandır tanıyorum ve kendisini severim. Umarım işine alışır ve ülke için iyi şeyler yapar.