Amerika’da Zipcar ile başlayan araç paylaşım sistemi, Türkiye’de de gelişmeye başladı. Henüz üç firmanın 200 araç ile hizmet verdiği sektör, önemli bir potansiyel barındırıyor. Bunun arkasında, paylaşım ekonomisinin giderek yükselmesi, insanların satın almaktan çok sadece kullandıkları kadarını ödemek istemeleri bulunuyor. Türkiye’de sektördeki en yeni şirket, iki genç girişimcinin, Emir Dino Günel ve Erben Öztürk’ün kurduğu Mobicar. Beş nokta ile Şubat 2013’te yola çıkan şirket, bu sayıyı 21’e çıkardı ve büyümeye devam ediyor.
Mobicar Kurucu Ortağı Emir Dino Günel, ilk olarak Hollanda’da üniversite eğitimi alırken kampüste bulunan araç paylaşım hizmetiyle tanışınca kurdukları firmanın temellerini atmaya başlamış kafasında. “Tek bir kartla araçları kullanabildiğiniz sistem, Hollanda’nın küçük bir ülke olmasının da etkisiyle beş-altı şehre birden yayılmıştı. Şehirlerarası ulaşımla farklı bir şehre gittikten sonra orada başka bir araç kullanabiliyordum. Gittiğim her şehirde bir aracımın hazır olması son derece pratik olduğu gibi ulaşımda büyük bir kolaylık sağlıyordu” diyen Günel, üniversiteyi bitirip İstanbul’a döndükten sonra ortağı Erben Öztürk ile tanışarak Mobicar’ı hayata geçirmiş. “Diğer paylaşım modelleri gibi araç paylaşımı da tüm dünyada yaygınlaşan yeni nesil bir iş modeli. İstanbul gibi trafik sorunu olan bir şehirde büyük potansiyeli olduğunu düşündüğüm için Mobicar’ı hayata geçirmeye karar verdim” diyor
Araç sahipliğine alternatif olacak
Günel. Mobicar, araç sahipliğine bir alternatif olmayı hedefliyor. Günlüğün yanı sıra saatlik kiralama imkanı sunması, araç paylaşım sistemi şirketlerinin en önemli farkı. Mobicar, aynı zamanda kendi yazılımlarını ve araçlara uyguladığı donanımları da geliştiriyor. Sisteme üye olanlara verilen kart ile kullanıcı, belli noktalardan aldığı aracı bu kart ile açıp çalıştırıyor. “Bizim vizyonumuz insanların cüzdanlarında bir İstanbul kart, bir de Mobicar üye kartı olması ve tüm ulaşım gereksinimlerini bu kartları kullanarak gidermeleri” diyen Günel ekliyor: “Mesela köprü trafiği ile uğraşmak istemeyen bir insan vapur ile karşıya geçerek iskele yanından bir Mobicar aracı alarak zaman kazanabilir. Yerel belediyeler ile işbirliğine gidebilirsek İstanbul kart Mobicar üye kart ile entegre edilebilir ve tek bir kart ile hem metroya binebilir hem de Mobicar araçlarının kapılarını açabilir hale gelebilirsiniz.”
Sektöre genel olarak bakıldığında, ilk kurulan şirket, bir Endeavor Türkiye girişimi olan Yoyo. Yoyo işe az noktada başlayan firmalardan biri olsa da, Mobicar’dan farklı olarak daha lüks araçlarla çalışmasıyla dikkat çekiyor. Yoyo’nun şu anda 40 civarında noktada araçları bulunuyor. Frost&Sullivan araştırma şirketinin verileri, bugün dünyada 70 bin paylaşılan aracın 3 milyon kişi tarafından kullanıldığını gösteriyor. 2020’de araç sayısının 240 bine, üye sayısının ise 15 milyona yükselmesi bekleniyor. Türkiye’de ise araç paylaşımı, Günel’in deyişiyle henüz “bebek” bir sektör.
Fakat Günel, önümüzdeki üç-beş yıl içerisinde yüz milyonlarca dolarlık birsektör haline geleceğini düşünüyor. Özellikle Amerika ve Avrupa’daki örneklerine de bakıldığında, bu modelin zaman içerisinde başta İstanbul olmak üzere tüm Türkiye’de yaygınlaşacağına inanıyor. Pratikliği dışında araç paylaşımı, trafiğe çıkan araç sayısının azalmasına katkıda bulunması nedeniyle, çevreyle dost bir sistem.
Lojistik sektörüne de hizmet vermeyi planlıyor
Günel, filo kiralama ve lojistik şirketlerinin de saatlik, kısa süreli kiralama sunmaya başlayacaklarını düşünüyor. “Kısa süreli kiralama yapılabilir belki ama bu hizmetin teknoloji ayağı da çok önemli. Ar-Ge yatırımının yanı sıra mobil alanda kendinizi geliştirmeniz bambaşka bir boyut” diyen Günel, bu açıdan kendilerinin öne çıktığını düşünüyor. Şirket CRM uygulamasına ve kullanıcılarının 7/24 ulaşabildiği call-center’a güveniyor.
Mobicar üyelik sistemi ile çalışıyor. Şehrin farklı bölgelerinde park edilmiş araçları kullanmak için öncelikle internet sitesinden kişisel bilgilerinizi girerek üyelik başvurusu gerçekleştiriyorsunuz. Aynı zamanda Metrocity AVM ve Zorlu Center’da hizmet veren standı ziyaret ederek üye olmak da mümkün. Başvurunuz onaylandıktan sonra adresinize kişiye özel Mobicar üye kartı gönderiliyor. Web sitesi üzerinden üye girişi yapıp dilediğiniz aracı rezerve ettikten sonra üye kartınızla size en yakın noktadan aracı teslim alabiliyorsunuz. İster günlük, ister saatlik, isterseniz de gece gündüz kullanıyor, kullandığınız kadar ödüyorsunuz.
Mobicar’ın bir yıllık üyelik ücreti 60 lira. Araçların saatlik kullanım ücreti ise 9 liradan başlıyor. Mobicar’ın hedef kitlesi, araç sahibi olmayanlar, genç profesyoneller, öğrenciler, ikinci bir araca ihtiyaç duyan aileler veya kendi aracını satıp maliyetlerini düşürmeyi tercih edenler. Bunun yanında, araç filolarını daha verimli, daha düşük maliyetli bir sistem ile kullanmayı tercih eden işletmeler de hedef kitlesi içerisinde.
Filoda “fiyakalı” araçlar var
Filoda şu an toplam 41 araç bulunuyor. Günel, özel günler için “fiyakalı” diye adlandırdıkları Mini Cooper ve VW Beetle araçlarının da bulunduğunu, daha ekonomik bir araç arayanların ise “pratik” diye adlandırdıkları Ford Fiesta, Renault Clio ve Volkswagen Polo markalı araçları tercih ettiğini belirtiyor. Çok yakında Mercedes A serisi arabaları da filoya eklemeyi hedefliyorlar.
Firmanın kayıtlı 2 bin üyesi bulunuyor ve bin 100 aktif üyesi mevcut. Şubat 2013’ten bu yana, toplam 4 bin 500 rezervasyon ile 430 bin kilometre üzerinde yol katedilmiş. 2014 yılı sonunda 150 araca ulaşmayı ve 75 noktada hizmet vermeyi planlıyor Mobicar. Aktif üye sayısını da 5 bine çıkarmak hedefleri arasında.
Bunların yanı sıra, 2014 yılında en önemli operasyonel hedefleri, üyelerine tek yön hizmeti sunarak hayatlarını kolaylaştırmaya devam etmek. Böylelikle üyeler aracı aldıkları yere geri getirmeden, istedikleri bir noktaya bırakabilecekler. Günel, “Bizim amacımız, üyelerimizin araç paylaşım sistemini şehir ulaşımında bir kültür haline getirip, günlük hayatlarına entegre bir şekilde ulaşıma yeni bir alternatif olarak görmesi. Üyelerimizin Mobicar’ı ve sunduğu hizmeti, stressiz, kaostan uzak ve pratik bir yaklaşım olarak benimsemesini hedefliyoruz” diyor.
Mobicar araç sahipliğine bir alternatif olmayı hedefliyor
By Fortune Türkiye