Maliye Bakanı Şimşek: Türkiye hedeflerini yakalayacak

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Kurumların kalitesini artıracağız, demografik yapı çok elverişli, verimlilik çok yüksek, özel sektör yatırımları artıyor, verimlilik artacak ve Türkiye hedeflerini yakalayacak” dedi.
 
Şimşek, Vodafone Türkiye ana sponsorluğunda, Capital ve Ekonomist Dergileri öncülüğünde düzenlenen “CEO Club Buluşmaları”nda yaptığı konuşmada, enflasyon beklentilerinde biraz bozulma görüldüğünü, ancak bunun makul olduğunu söyledi.
 
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) gereken tepkiyi verdiğini belirten Şimşek, enflasyonda geçici bir sorun gördüklerini fakat sorunun enflasyonun geçici olarak yüzde 9,4’e yükselmesi değil, yüzde 5-7 arasında bulunması olduğunu ifade etti. Enflasyonun yüzde 3-5 arasında indirilmesi gerektiğini dile getiren Şimşek, bu temel hedef için reform programının önemli olduğunu vurguladı.
 
Bakan Şimşek, bir hedeflerinin de cari açığı daha da azaltmak olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
 
“Bu yıl cari açık muhtemelen GSYH’ye oran olarak 5,7 olacak. Bu yüksek bir rakam ama birkaç yıl öncesine göre makul bir rakam. Şu Irak şoku yaşanmasaydı, Avrupa biraz IMF’nin öngördüğü şekilde büyüseydi, muhtemelen bu yıl yüzde 5’i biraz zorlar mıydı diye düşünmedim değil… Yukarı yönlü riskleri nispeten yönetilebilir riskler olarak görüyorum. Ama aşağı yönlü riskler, yani cari açığı öngördüğümüzden, yüzde 5,4’ün altına çekebilecek faktörler var. İç talep ılımlı olmaya devam edecek. Ama enerji fiyatları öngörümüzün altında seyrediyor. 10 dolarlık petrol fiyatlarındaki düşüş bizim cari açığımızı muhtemelen net bazda 5 milyar dolar azaltır.”
 
Döviz pozisyon açığının bir diğer sorun olarak görüldüğünü, ancak resmin o kadar da kötü olmadığını belirten Şimşek, bankacılık sektöründe döviz açık pozisyonuna izin vermediklerine işaret etti.
 
Kamuda, döviz açık pozisyonları değil fazlaları bulunduğunu aktaran Şimşek, “Hane halkının dövizle borçlanmasına izin vermiyoruz. Geriye reel sektör kaldı. Yüzde 63’ünün hiç döviz borcu yok. Toplamda yüzde 88’in sağlam, sigorta poliçesi var. Yüzde 12’yi de inceletirseniz önemli bir kısmının KOBİ olduğunu görürsünüz. KOBİ’lere de kim döviz borcu veriyor o da ayrı bir soru işareti. Muhtemelen göründüğü gibi değildir. İkinci nokta ise açık pozisyonun büyük kısmının uzun vadeli olması” ifadelerini kullandı.
 
“Türkiye’de idari kapasiteyi iyileştireceğiz”
Mehmet Şimşek, Türkiye’nin, coğrafi konumu çok önemli bir ülke olduğunu belirterek, ülkenin hem üretim hem hizmet açısından doğal bir merkez haline geleceğini söyledi.
 
Hane halkının milli gelire oranının mütevazı düzeyde olduğunu dile getiren Şimşek, herkesin “ayağını yorganına göre uzatması” için birtakım tedbirler aldıklarını ve bu tedbirlerin etkisini gösterdiğini ifade etti.
 
Şimşek, yüksek ve sürdürülebilir büyüme için kurumların kalitesinin artırılmasının önemine de değinerek, “AB sürecine dört elle sarılmamız lazım. Şu anda şeklen 14 fasıl açılmış 20 fasıl duruyor diye biliyorsunuz. İyi bir analizci AB ilerleme raporunu okusun, bizim 26-27 fasılda iyi derecede uyum sağladığımızı Avrupa söylüyor. İyi derecede uyum sağlamışsanız, aslında o fasıllar açılmış demektir. Şu anda siyaset buna elverişli değil. Avrupa’nın siyasi durumu nedeniyle bu fasıllar açılmıyor ama AB İlerleme Raporu’nu okuyun. Biz Türkiye’de idari kapasiteyi iyileştireceğiz, yasal çerçeveyi iyileştireceğiz, kurumların kalitesini artıracağız” açıklamasını yaptı.
 
Şimşek, bugüne kadar gerçekleştirdikleri reformlara işaret ederek, Türkiye’nin şu anda çok farklı bir noktada olduğunu söyledi.
 
Vergilerin neredeyse dörtte birinin eğitime gittiğini hatırlatan Şimşek, eğitimde kalitenin artırılmasının da çok önemli bir reform alanı olduğunu vurguladı.
  
“Bugün mali kural olsaydı, bütçe bu kadar güçlü olmazdı”  
Mehmet Şimşek, altyapının da diğer önemli konulardan biri olduğunun altını çizerek, “Altyapıyı iyileştirirsek, sizin önünüzü açarız, verimliliği artırırız. Bunu ben söylemiyorum, uluslararası çalışmalar söylüyor” dedi.
 
THY’nin Avrupa’da en büyük 2. havayolu şirketi olduğunu, 2 yıl içinde de yolcu taşımada en büyüğü olacağını dile getiren Şimşek, şunları kaydetti:
 
“Demek ki Türkiye’de istenirse güzel şeyler oluyor. Özelleştirmeye hala niye bu kadar karşı çıkılıyor, niye bu konular tartışılıyor anlamakta güçlük çekiyorum. THY yolcuyu daha ucuza taşıyor, daha çok yere uçuyor, devlete yük değil, para kazanıyor, vergi veriyor, dünyada bir marka… Niye hala özelleştirmeye karşı çıkıyorsunuz? Hala zaman zaman bu konular tartışılabiliyor. Buna rağmen geçen yıl biz Cumhuriyet tarihinin en yüksek rekorunu kırdık, 12,5 milyar dolar özelleştirme uygulaması yaptık.
 
Türkiye büyüyor ve altyapı çok önemli. IMF daha yeni fikir değiştirdi ve ‘altyapıya bol bol para harcayın’ dedi. 2008-2009’da birçoğunuz bizi haksız yere eleştiriyordu. 2008’de dünya ekonomisi altüst olmuş, her taraf küçülecek, bizden bu küçülmeyi daha da büyültecek tedbirler istiyorlardı. Makro teorisi diyordu ki ‘böyle bir ortamda faizleri indir, kamu harcamalarını artır, vergileri indir’… Biz tersini yaptık. Bugün mali kural olsaydı, bütçe bu kadar güçlü olmazdı…”
 
İşgücü piyasası reformunun da yapılması gerektiğine işaret eden Şimşek, işgücü piyasasının ihtiyaçlarıyla eğitimin bir şekilde çakışması ve piyasanın esnekleşmesi gerektiğini belirtti.
 
Şimşek, uzun vadede kişi başına milli geliri belirleyen 3 faktör olduğunu dile getirerek, bunları, “kurumların kalitesi, demokrasinin standartları ve hukukun üstünlüğü” şeklinde sıraladı.
 
Buralarda ilerleme sağlandığını, ancak arzu ettikleri noktada bulunmadıklarını ifade eden Şimşek, şöyle devam etti:
 
 “İşgücünün kullanımında Türkiye demografik yapı ve trend olarak çok iyi bir noktada. Siz çözüm üretince verimlilik artar. Biz devlet olarak rekabetin önündeki engelleri azaltacağız. En büyük engel de devletin kendisi, kayıt dışılık… Altyapınızı yapıyoruz. Gerekli teşvikler var, geriye sizin daha fazla çalışmanız kalıyor.
 
Sermaye piyasaları da çok önemli bir alan. Bizim daha katedeceğimiz çok mesafe var. Pek çok firma sermaye erişiminde sıkıntı yaşıyor. Sermaye piyasaları bankalardan da öte çok daha geniş bir enstrüman ve bir derinlik gerektiriyor. O nedenle gerekli reformları yapıyoruz. Sermaye piyasaları derinse inanın destek bulursunuz. Daha uzun vadeli sermayeye erişirsiniz. Halka açılıp sağlam şekilde devam etmek varken neden işin zorunu seçiyorsunuz? Son dönemlerde çok özelleştirme yaptık, çok şirket çok şey satın aldı. Yakında mecbur kalacak, pazara gelecekler. Onun için sermaye piyasalarında halka arzlar önümüzdeki dönemde artacak, artmak zorunda. Biz gereken reformları yaptık. Maliye Bakanlığı olarak sermaye piyasalarının gelişmesi için ne gerekiyorsa destek veriyoruz.”
   
“Türkiye son 10 yılda çok iyi bir performans ortaya koydu”
Enerji verimliliğini artırmak için de çalışmalar yapıldığını anlatan Şimşek, “Amerika’da güneş enerjisinde maliyetler ortalama 10 sente kadar indi. 2018 yılında belki Türkiye çok farklı bir noktada olacak. Herkesin hazırlıklarını ona göre yapması lazım. Mevcut kapasitemizin yüzde 40’ı yenilenebilir. İnşa halindeki santrallerin yüzde 75’i yenilenebilir” diye konuştu.
 
Bakan Şimşek, özel sektörün Ar-Ge yapması gerektiğini vurgulayarak, Türkiye’nin, özel sektörün yaptığı Ar-Ge’nin milli gelire oranında Avrupa ile karşılaştırıldığında oldukça geride kaldığını söyledi. Kamuda çok geride olmadıklarını, ancak kamuyu da artıracaklarını belirten Şimşek, özel sektörün bu alanda çalışmalarını artırması için ne gerekiyorsa yapacaklarını dile getirdi.
 
Kayıt dışılıkla mücadele edilmesi gerektiğine de değinen Bakan Şimşek, şunları kaydetti:
 
“Kayıt dışılık haksız rekabettir, finansmana erişememek, düşük verimliliktir. Kayıt dışılık Türkiye’yi aşağı çekmektir. Kayıt dışılık bir ülkenin en büyük problemidir. Biz şimdi yeni bir eylem planı hazırladık. Sayın Başbakanımıza da bunu sunduk kendisi açıklayacak. Biz önümüzdeki dönemde çok daha sofistike bir şekilde kayıt dışılıkla mücadeleyi ileri bir noktaya getireceğiz. Özetle, kurumların kalitesini artıracağız, demografik yapı çok elverişli, verimlilik çok yüksek, özel sektör yatırımları artıyor, verimlilik artacak ve Türkiye hedeflerini yakalayacak. Türkiye büyüdü, satın alma gücü büyüdü… Hangi veriyi alırsanız alın Türkiye son 10 yılda inanın çok iyi bir performans ortaya koydu.”