Açık Bankacılığın güvenilirliği ve işlevselliğine dair şüpheler, finansal sektörün açılmasını ve şeffaflaşmasını yavaşlatıyor. Araştırmaya göre; Avrupalı katılımcıların sadece yüzde 3’ü Neo bankalar ve Fintech şirketleriyle verilerini paylaşabileceğini belirtiyor.
Strategy&’in 12 ülkede 3 bin 500 katılımcıyla gerçekleştirdiği Ödemeler ve Açık Bankacılık Araştırması 2020 tüketicilerin ödeme davranışlarındaki değişimi yakından inceliyor. Araştırmaya göre; Avrupa’da açık bankacılık hizmetleriyle ilgili çekinceler halen yüksek. Türkiye dahil olmak üzere Avrupalı tüketiciler banka verilerini alışveriş indirimleri, ücretsiz bankacılık ürünleri veya otomatik vergi beyannamesi gibi faydalar söz konusu olduğunda paylaşmayı kabul edebileceklerini belirtiyorlar.
Araştırmaya katılan, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 12 Avrupa ülkesinin katılımcılarının sadece yüzde 20’si finansal bilgilerini bankalarla veya üçüncü parti hizmet sağlayıcılar ile paylaşmak isteyebileceklerini belirtiyor. Türkiye’de verilerini paylaşmaya istekli olan tüketicilerin oranı (yüzde 29), Avrupa ortalamasının üzerinde olan bu oran Türkiye’deki tüketicilerin açık bankacılığa yaklaşımı hakkında önemli ipucu veriyor.
Araştırmanın öne çıkan bulgularına göre; Avrupalı tüketiciler kişisel verileri paylaşma konusunda halen en çok geleneksel bankalara ve kart ihraç eden firmalara güveniyor (yüzde 17). Bununla birlikte bu güven, geçen senenin araştırması ile karşılaştırıldığında dört puan daha düşük. Ödeme hizmeti sağlayıcıları (yüzde 9) ve perakendecilerin (yüzde 8) ise Neo bankalara ve Fintech şirketlerine kıyasla kendilerine duyulan güveni korudukları görülüyor. Avrupalı katılımcıların sadece yüzde 3’ü Neo bankalar ve Fintech şirketleriyle verilerini paylaşabileceğini belirtiyor.
Nakit ödeme tercih edenlerin sayısı azalıyor
Araştırmanın sonuçlarına göre, Avrupalı tüketicilerin ödeme araçları tercihleri arasında nakit kullanımının azaldığı görülüyor. Azalan nakit kullanımıyla birlikte Avrupalı tüketiciler, tercihlerini banka kartları ve mobil cüzdan, uygulama içinden ödeme gibi ödeme yöntemlerine kaydırmış durumda. Türkiye’de nakit (yüzde 46) halen alışveriş / hizmet ödemeleri içinde tercih edilen bir ödeme yöntemi. Bununla birlikte banka ve kredi kartları ile mobil ödeme yöntemlerine artan ilgi Avrupa ortalaması ile uyum gösteriyor.
COVID-19, nakit tercihindeki düşüşü hızlandıran bir faktör
COVID-19 Avrupa tüketiciler arasında nakit kullanımının azalmasını hızlandıran faktörlerden biri oldu. Araştırmaya katılan her iki kişiden biri, COVID-19 sonrasında eski ödeme alışkanlıklarına dönmeyeceğini belirtiyor. COVID-19’un mağaza içi ödeme davranışlarını nasıl etkilediği değerlendirildiğinde, Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 43’ü fiziksel kartları daha sık kullandığını belirtirken, daha sık nakit kullandığını belirtenler (yüzde 21) ile akıllı telefonları daha sık kullandığını söyleyenler (yüzde 11) Avrupa ortalamasının üzerinde kalıyor.
Strategy& Türkiye Finansal Hizmetler Direktörü Ozan Cığızoğlu araştırma sonuçlarını şöyle değerlendiriyor: “PSD2’nin (Ödeme Hizmetleri Yönetmeliği-Payment Services Directive) yürürlüğe girmesi ile Avrupa’da birçok yeni ödeme seçeneği ve dijital finansal hizmetlerin sunulması bekleniyordu. Ancak, Ödemeler ve Açık Bankacılık Araştırması 2020’nin sonuçları gösteriyor ki aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Avrupalı tüketicinin açık bankacılık hizmetleriyle ilgili halen çekinceleri var. Peki, bu çekinceleri aşmak için önümüzdeki dönem hangi adımlar atılmalı? Bankacılığın dışında veri paylaşımı, daha geniş erişimin mümkün olduğunu gösteriyor, ancak tüketicilerin daha uygun “kullanım senaryoları” ile ikna edilmesi gerekiyor. Bankaların, en güvenilir oyuncu pozisyonundan yararlanmak için hemen harekete geçmeleri şart. Türkiye’deki düzenlemeler açısından değerlendirdiğimizde, ikincil düzenlemelerin yürürlüğe girmesi ve açık bankacılık faaliyetine sahip kuruluşların yaygınlaşması ile bilinirliğin artacağına ve veri paylaşımı için güven ortamı sağlanacağına inanıyoruz.”