Fortune ekibi 2019’daki olası bozulmalar/karmaşalar, inovasyonlar ve fırsatlarla ilgili sizi bir ufuk turuna çıkarıyor.
(Gönülsüz) Anlaşma Sanatı
Son iki yılda ortaya çıkan küresel krizlerin büyük bir bölümü, gerçek bir ekonomik kriz riskinin alarm zilleri çaldığından, kısmen pragmatizmle çözülecek.
KONGRE YENİDEN KANUN YAPMAYA BAŞLAYACAK
Nihayet Freedom Caucus’un (Demokrat Parti bünyesindeki siyasi bir organizasyon) taleplerinden kurtulan Temsilciler Meclisi, uzun zamandır sürüncemede kalan yasa tekliflerini oylamaya başlayacak. Senato Çoğunluk Başkanı Mitch McConnell-kendisi son iki yıldır çabalarını federal mahkemeleri muhafazakar savcılarla doldurmaya yoğunlaştırdı-harcamalar, tarım yasası, göçmen reformu ve Başkan Trump’ın uzun zamandır masasında görmek istediği altyapı yasa tasarısıyla ilgili konularda Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi’yle çalışıyor. Pelosi’nin işleri yoluna koymak için Meksika sınırına “duvar” inşası konusunda ufak bir taviz vermesini bekleyebilirsiniz.
BREXIT DAHA DA KARMAŞIK HALE GELECEK
İki yıldır süregelen görüşmelere rağmen Brexit’in gerçekleşeceği tarih mart ayı yaklaşırken görünüşe göre kapsamlı bir anlaşma henüz ortada yok. Gerilimi tırmandırma oyununda küresel finans piyasalarının istikrarı riske atılırken, her iki taraf da Kuzey İrlanda’yla olan sınırı ve İngiltere’de yaşayan AB vatandaşlarının çalışma hakkı gibi çok temel konuları kapsayan basit bir uzlaşmaya razı gözüküyor. Teresa May partisindeki en sağ kanadın itirazlarına rağmen İşçi Partisi’nin de desteğiyle parlamentodaki oylamayı kazanacak. İkinci bir referandum olasılığı ise çok düşük. (Not: Bu gözlem Brexit anlaşmasından önce yazılmıştır.)
MBS SKANDALI ATLATACAK
Suudi Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman, gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesinin ardından uluslararası kamuoyunda artan baskılar sonucu babası tarafından biraz dizginlenecek ama yine de taht sırasında hakkını kaybetmeyecek. Ancak hareket alanı daralacak; Kaşıkçı patırtısı dinene kadar dış ilişkilerde ve savunmada arka planda olacak; bunun yerine, iç politika ve ekonomik konulara odaklanacak.
OBAMA’NIN SAĞLIK PLANI KAZANDIRIYOR
ABD’de Cumhuriyetçi Parti sağlık sigortasının herkesi kapsamasına karşı çıkmasına rağmen yaklaşık 12 milyon Amerikalı geçen yıl Obama döneminin sağlık planı Obamacare kapsamında bireysel sağlık planlarına dahil oldu. Siyasi gürültü patırtı bir yana, pazarın geneli istikrarlı bir yapıya kavuşurken, Centene gibi sigorta şirketleri sağlık yasasında para kazanıyorlar. Şirket 2019 yılında 20 eyalette bütçeye uygun sağlık sigortası sundu. Sağlık sigortası devi Cigna Obamacare’deki varlığını büyütüyor. Oscar Health gibi daha yeni şirketler de havada sürekliliği olan kâr kokusu aldıkları için sigorta kapsamında sundukları olanakları iki katına çıkarıyorlar.
UZUN VADELİ OLMA
2019 yılında en gözde varlıklar sürdürülebilir bir şekilde yatırım yapılanlar olacak. Başta dünyanın en büyük yatırım fonu BlackRock’tan Larry Fink ve belli bir amacı olan milenyum çağındakiler olmak üzere, insanların sosyal sorumluluk sahibi şirketlere ve uzun vadeli olmaya önem veren finans sistemine yönelik ilgisi ivme kazanacak. Bunun sonucunda, 2019 yılı sonunda çevre, sosyal sorumluluk ve yönetişim unsurlarını gözeten, profesyonel yönetimdeki varlıklara yapılan yatırım yüzde 40 oranında artacak; bu oran 2018 yılı başlarında yüzde 26’ydı.
ROMA’NIN PARA SORUNU
İtalya’nın halen 2,3 trilyon euro seviyesinde olan ve gittikçe artan borç yükü küresel ekonomide ilk aşağıya doğru seyirde kontrolden çıkacak bir sarmal oluşturmuş durumda. İtalyan ekonomik sisteminin çöküşü ise AB için Yunanistan’dan bile daha büyük bir kabus; bundan dolayı, İtalya borçlarını yapılandırdıktan sonra bir kurtarma paketi gündeme gelebilir.
TİCARET SAVAŞLARI KIZIŞACAK SONRA YATIŞACAK
Çin ila ABD arasındaki ticaret savaşları tırmanmayı sürdürürken, ABD GSYİH’sindeki büyüme yavaşlayarak 2018 yılı genelinde yüzde 2,75 olacak. Bu durumdan kötü etkilenen küçük işletmeler ve çiftçiler ve de 2020 yılındaki başkanlık seçimleri arifesi her iki tarafı da müzakere masasına döndürecek ve bazı tavizlerle bir uzlaşmaya varılacak. Trump kendi yarattığı sorunu yine kendisi çözecek ve bunu siyasi bir zafer olarak sunacak.
FIRSAT BÖLGESİ
“Şimdiye kadarki en inanılmaz vergi kesintisi” olarak adlandırılan Opportunity Zone (Fırsat Bölgesi) yatırımı zengin insanların ya da yatırım şirketlerinin paralarını “fırsat bölgeleri” olarak adlandırılan, kamu hizmetlerine erişimi kısıtlı 8 bin 700 bölgeye yatırım yapmalarına olanak tanıyor; buralara yatırım yapanlar vergiden muaf olma şansını yakalıyor. 2019 yılında bu tür yatırımlar için başa çıkan şehirler Detroit, Atlanta ve Los Angeles. Bu yörelerde gelecek yıllarda konut fiyatlarında artışa, yeni istihdamlara ve iş sahalarına tanık olabilirsiniz.
Boston zirvede ve Apple da Emmy kazanacak
2019 yılında kimleri ve ne izleyeceğiz.
BOSTON FİNALDE
NFL, NBA ve MLB takımlarının her biri finalleri oynarken, şans Boston’a gülecek. Super Bowl’da the New England Patriots Vikings’le karşı karşıya gelecek. (Geçen yıl da aynı tahmini yapmıştık ama bu kez eminiz.) Beyzbolda Red Sox, yetenekli genç kadrosu sayesinde gelecek sezonda da kazanan olacak. Ulusal Ligin sürprizi olan Milwaukee Brewers’la karşı karşıya gelecek. Boston Celtics nihayet NBA finallerinde yer alacak ancak aynı zamanda kendisinde daha güçlü olan State Warriors takımıyla karşı karşıya gelecek.
İNTERNET YAYINCILIĞINDA YENİ BİR CEPHE
Televizyonun Altın Çağı’nda yaşadığımız aşikâr. Peki bir sonraki adım ne olacak? Platinum Çağı mı? TV tutkunları nihayet 2019 yılında Apple’ın ilave yararlarını görecek çünkü iPhone üreticisinin ciddi bir yatırımla desteklenen video hizmeti geliyor (üstelik son dedikodulara göre, Apple cihazı kullananlara ücretsiz olacak.) Ancak Apple’ın içerikte son bombası olan “Battle of the Apps” gibi bir bomba patlatmayacak. Reese Whiterspoon, Steven Spielnerg, Damien Chazelle ve daha pek çok Hollywood yeteneği Apple’ın projesinde yer alıyor. Ancak Game of Thrones’dakine benzer aşırılıklar beklemeyin. Yalnızca 13 yaş altı için ebeveynlerin izini gereken yayınlar kategorisinde bir şeyler izleyeceksiniz.
E-SPOR İZLEME PRIME TIME OLACAK AMA YİNE DE KRİKETİN ÖNÜNE GEÇEMEYECEK
Bu yıl 60 milyon gibi rekor sayıda insan League of Legends Mid-Season Invitational finallerini izledi. 2019 yılında, League of Legends Dünya Şampiyonluğu’nun 100 milyonu aşkın izleyici toplamasını bekleyebilirsiniz. Futbolda, ABD Ulusal Kadın takımının başarısı ve popülerliği Kadınlar Dünya Kupası’nı izleyenlerin sayısını 800 milyonun üzerine çıkaracak. Ama yine de her iki etkinlik de Kriket Dünya Kupası’yla karşılaştırıldığında, silik kalıyor. Kriket ABD’de çok büyük bir kitleye sahip değil ama 2019’da 2 milyar gibi devasa bir izleyici kitlesinin radarında olması bekleniyor.
Teknolojide neler olacak?
Amazon bir başka sektörde de başarılı olacak, Elon Musk sözünü tutacak; 5G’li telefonların ilk dalgası hayal kırıklığı yaratacak.
5G TELEFONLARI HEYECAN YARATAMAYACAK
Bunlara dokunmak ve Örümcek Adam’ın en son filmini saniyede indirmek hoş bir duygu. Ancak 2019 yılında pazara girecek olan 5G telefonları almak isteyen olacak mı? Daha önceki kablosuz teknolojisini ilk başta kullananlar gibi, 5G’yi
ilk başta benimseyenler de kısa pil ömrü ve sıkıntılı sinyal alımı sorunlarıyla karşılaşacaklar. Bundan dolayı beklemek daha iyi. İlk 5G iphone’unun 2020 yılı sonlarında piyasada olması bekleniyor.
TESLA’DAN 35,000 DOLARLIK ARABA
Elon Musk’ın Tesla’nın 35 bin dolara daha ucuz bir modelini üreteceğini açıklamasının ardından bu konseptteki Model 3 gündeme gelmişti. Ancak bir türlü giderilemeyen imalat sorunları üretimi geciktiriyor. Bu üretim sorunları kuşkusuz bir gecede ortadan kalkmayacak ama 2019 yılında azalacak ve 35 bin dolar fiyatlı ilk Tesla’lar ilk birkaç şanslı müşteriye teslim edilecek.
AMAZON GOOGLE VE FACEBOOK İÇİN GELİYOR
Dünyanın en büyük reklam şirketleri olan Facebook ve Google, araştırma kuruluşu eMarketer’a göre, online reklam platformu “meteor hızı”nda yükselen rakipleri Amazon’un ciddi bir meydan okumasıyla karşı karşıya. Amazon halen ABD online reklam pazarının yüzde 4,2’sini temsil ediyor (Facebook ve Google’ın toplamı yüzde 58) ama bu oranın yıl sonunda ikiye katlanması bekleniyor.
İNSANLAR VERİLERİNE DAHA FAZLA ÖZEN GÖSTERECEK
Şirketler, hırsızlar ve casusların verilerinize meraklı olduğu bir gerçek. Ancak bu konuda sizin de yapabileceğiniz bir şeyler var. 2019 yılında tüketiciler kendi önlemlerini kendileri alacaklar. Sıradan insanlar reklam engelleyicilere, VPN’lere, bilgisayar webcam kapatıcılarına, şifreleme ve şifre yöneticilerine sahip olabilecekler. Böylece yeni bir oyuncak satın alırken şunu sorabilirsiniz: Dijital olarak nasıl kullanılacağım – ya da suiistimal edileceğim?
Facebook varoluşuna yönelik tehditlerle karşı karşıya
Mark Zuckerberg’in sosyal medya devi art arda iki mali çeyrekte gelir rekoru kırmasına rağmen PR açısından çok kötü bir 2018 yılı geçirdi. Eğer Facebook bu zorlukları hemen aşamazsa, 2019 yılı daha kötü de olabilir.
KONGRE
Mark Zuckerberg’in Cambridge Analytica skandalının hemen sonrasında Kongre’ye verdiği ifadeden çıkarılan sonuçlardan biri de, Facebook’un kişisel verilerin korunmasıyla ilgili dikkatsiz tavrını sürdürmeye ısrar etmesi halinde, siyasetçilerin Facebook’u düzenlemeye hazır olduklarıydı. Facebook’un Washington’da pek fazla destekçisi olmadığı göz önüne alındığında-her iki parti de sosyal medya devini kampanyalarını olumsuz etkilemekle suçluyor-Avrupa’nın gizlilikle ilgili sert kanunlarının benzerinin ABD’de de siyasi çevrelerden destek bulmasını bekleyebilirsiniz. Yeni yasaların ihlal edilmesi halinde uygulanacak cezalar da hesaba katıldığında, Facebook büyüme beklentilerini gerçekleştirmede zorlanabilecek.
KAMUOYU GÜVENİ
Facebook’la ilgili olarak arta arda çıkan olumsuz haberler şirketin Amerikan kamuoyu nezdindeki şöhretine gölge düşürdü. Nitekim Fortune adına kısa süre önce Harris tarafından gerçekleştirilen, 2 binden fazla Amerikalıyı kapsayan anket, kullanıcıların kişisel verilerinin güvenliği söz konusu olduğunda, insanların Facebook’u en az güvenilir başlıca teknoloji firması olarak gördüklerini ortaya koydu. Bu imajı hemen düzeltmek mümkün değil. Büyük paralar akıtılan PR taarruzuna rağmen Cambridge Analytica markaya onulmaz zararlar verebilir.
Facebook ABD gibi ülkelerde durağan bir çizgi izlediğinden, teknoloji analistleri Instagram’ı sosyal medya devinin altın çocuğu ve gelecekteki büyümesinin kaynağı olarak görüyorlar. Facebook fotoğraf paylaşım aplikasyonunu 2012 yılında satına aldıysa da, Instagram ürün yönelimi ve kültürünün kurucuları Kevin Systrom ve Mike Krieger’in sıkı kontrolü altında. Bu güçlü ikiliyle 2018 yılı sonlarına varan Facebook uygulamaya müdahil olmaktan çekinmeyecek ve bu tavrıyla da, kullanıcılarının büyük bir bölümünü oluşturan 40 yaş altı kitleyi kızdıracak.
AVRUPA
Sosyal medya devi Avrupa’da verilerle ilgili hataları sonucu çok daha önemli cezalarla karşı karşıya kalabilir. Avrupa Birliği’nin kullanıcılara verilerini nasıl kullandıklarıyla ilgili daha fazla şeffaflık sunmayı amaçlayan Genel Veri Koruma Düzenlemesi’ni potansiyel ihlalle suçlanıyor. Şirket dünya çapındaki gelirinin yüzde 4’ü kadar bir cezayla karşı karşıya kalabilir.
YALAN HABER
Facebook 2016 yılı ABD seçim kampanyaları sırasında servis edilen devasa miktardaki haberlerinin büyük bir bölümünü temizlediyse de, hâlâ gideceği uzun bir yol var. Çeşitli medya kuruluşları ve araştırma grupları hâlâ Facebook’un otomatik sisteminden sızabilen yanıltıcı ya da kırıcı içeriği temizlemek için uğraşıyorlar. İnsan editörler sorunu çözmede pek etkili olamıyorlar. Facebook içeriğin platformda nasıl yayılacağı konusunda radikal değişiklikler yapmadığı ve iş modelini kullanıcının çıkarlarıyla aynı doğrultuya getirmediği sürece, sorun ortadan kalkmayacak.
2019’DA ŞANS KİMLERE GÜLECEK, KİMLERE GÜLMEYECEK?
2019 yılında yıldızı parlayacak (ya da parlamayacak) şirketler ve iş dünyası liderleri
YÜKSELENLER
TIKTOK “Yetişkinler”, viral dudak oynatarak şarkıya eşlik edilen videolardan oluşan ve bağımlılık yapan video paylaşım uygulamasını kullanmaya başlıyorlar. Yeni yetmelerin bayıldığı ve yetişkinlerin de merak sardığı bu aplikasyonun 2020 yılında bile trend olmasını bekleyebilirsiniz.
CBD Marihuanadaki bu kimyasal bileşim kişiyi fazla uçuramaz ama anksiyete karşıtı etkiler ortaya koyabilir. Kokteyllerden salata soslarına kadar her yerde bu maddeye rastlamanız sürpriz olmayacak.
ELON MUSK Sermaye Piyasaları Kurulu’ndan 20 milyon dolarlık ceza almadan, yüksek profilli bir ayrılma olmadan ya da mağara kurtarıcılarına (Tayland’da bir mağarada mahsur kalıp, kurtarılan öğrenciler) hakaret etmeden 2019 yılını atlatabilecek. Bu da önemli bir kazanım sayılır.
NIKE Colin Kaepernick ve Serena Williams gibi atletlerin aktivizmine verdiği destek markanın 18-40 yaş arası kesimin gözdesi olmasını sağlıyor.
BITCOIN Kripto spekülasyonu yatışıyor ama değer kaybedenler alt seviyedeki paralar. Bitcoin ise yatırımcıları tarafından güvenli liman olarak görülmeye devam ediyor.
DAT MILK (BİTKİ BAZLI SÜT): Soya sütünden daha iyi köpürüyor ve çevreyle ilgili endişeleri de azaltıyor. İsveç’in ihraç ettiği Oatly gibi markalar yıl sonuna kadar her kahve dükkanında yer alacak.
KIZAMIK ABD 21. yüzyılın en kötü kızamık salgınıyla karşı karşıya. Aşı karşıtı seslerin gittikçe yükselmesi ülkenin güneybatısındaki büyük kentlerde kızamık salgınının ciddi boyutlara varmasına yol açmış bulunuyor.
İNENLER
SİLAHLAR Silah kontrol yasasının silah satışlarına gem vuracağı aşikâr olduğundan, büyük bir silah üreticisi iflas açıklayacak.
MARİHUANA HİSSELERİ Adalet Bakanlığı federal yasaları sıkılaştırırken marihuana hisselerine olan iştahın da azalması bekleniyor.
KORE POPU Boy band BTS’nin New York Citi Field stadyumundaki 2018 yılı şovu Amerika’da Kore popunun patlama yaşayacağını gösteriyor.
DÜŞÜK KALORİLİ İÇECEKLER İçecek üreticileri LaCroix’ya yönelik ilgiden daha fazla yararlanabilmek için alkollü bir çeşidini de piyasaya sürdüler ama tüketiciler bunun tadının son derece kötü olduğunu görecek.
SUV’LAR Yüksek benzin fiyatları daha fazla sayıda araba alıcısının, son on yıla damga vuran benzin canavarları yerine daha kompakt CUV’lara (Crossover Utility Vehicle) yönelmesine yol açacak.
EŞLEŞTİRME GRUBU Bumble ve Facebook’un arkadaş bulma uygulamasına açılan dava Tinder, Match.com ve OkCupid’in ana şirketinin gelirini ve pazar payını kırpacak.
APPLE Telefonları hiç bu kadar iyi olmamıştı ve bu da sorunun bir parçası; 2018 yılı iPhone X ve XR o kadar iyiler ki, bunların 2019 yılındaki devamlarına çok fazla eklenebilecek bir şey bulunmayacak.
Fortune ekibi de bu sayfalarda 2019’daki olası bozulmalar/karmaşalar, inovasyonlar ve fırsatlarla ilgili sizi bir ufuk turuna çıkarıyor.
2018 YILININ BÜYÜK BİR BÖLÜMÜNDE, bırakın 365 günü, 24 saat sonra olacakları bile kestirmek neredeyse olanaksızdı. Bazı günler bir haftanınkine eşdeğer haber başlıklarıyla dolarken, bazı aylar ise iş ve siyasette yaşanan değişiklikler geçen yılların bütün takvimini doldurabilecek ağırlıktaydı. 2019 yılının da daha farklı olmasını beklemeyin. Ancak şunu unutmayın ki, dünya temelden değişirken, bazı eski dersler hâlâ geçerli. Yalnızca gürültü patırtının biraz dinmesini bekleyin.