Ernst&Young (EY) Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Müşfik Cantekinler, geçen yıl tüm dünyada gerçekleşen birleşme ve satın alma işlem hacminin 3,6 trilyon dolar, bunun yarısının ABD’de olduğunu bildirdi.
EY Türkiye’nin hazırladığı “Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2017 Raporu”nun sonuçları, EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Cantekinler, Kurumsal Finansman Kıdemli Müdürü Cem Güner, Kurumsal Finansman Yardımcı Ortağı Gökhan Kaçmaz ve Kurumsal Finansman Müdürü Tuluhan Erdem’in katılımıyla İstanbul’da açıklandı.
Toplantıda konuşan Cantekinler, 2017’nin zor bir yıl olduğunu belirterek, dünyada para akışının hala gelişmiş ülkelerde olduğunu söyledi. Türkiye’nin jeopolitik konum başta olmak üzere çok sayıda sorunla boğuştuğunu ifade eden Cantekinler, şunları kaydetti:
“Türkiye aslında büyük bir güç barındırıyor içinde. Potansiyeli kinetiğe çevirebilirse, önünde durması kolay bir ülke değil. Türkiye’de ciddi birleşme satın alma potansiyeli var. Yabancıları daha çok çekmemiz lazım. Dünyada her yıl 50 bin taneye yakın satın alma ve birleşme işlemi oluyor. Dünyada, sektörde başı ABD çekiyor. 2017 yılında tüm dünyada gerçekleşen birleşme ve satın alma işlem hacmi 3,6 trilyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun yarısı ABD’de gerçekleşiyor. ABD 2-2,5 trilyon doları çok rahat yakalıyor. Bu yıl en büyük işlem yine ABD’den… ABD merkezli eczane zinciri CVS Pharmacy’nin yine ABD merkezli sigorta şirketi Aetna’yı 67,8 milyar dolar bedelle satın alması dünyada yılın en büyük hacimli işlemi oldu.”
İşlem hacmine göre 2017’de dünyada birleşme ve satın almanın en fazla yaşandığı sektörlerin gayrimenkul ve enerji olduğunu vurgulayan Cantekinler, bu yıl hem ekonomik seyrin hem de bölgesel gelişmelerin yatırım ortamı üzerinde belirleyici olacağını kaydetti.
Cantekinler, “Kurların yüksek seyretmesinin, özellikle döviz cinsinden borçlu şirketler için bir risk oluşturduğu açık. Fed’in 2018 yılında faizleri birden çok kez artıracağı sinyali vermesi de kurlar üzerinde etkili olacaktır. Ayrıca, civar coğrafyada yaşanan güvenlik sorunları da yatırımcılar nezdinde değerlendirilen hususlar olarak ön plana çıkıyor. Bu gibi nedenlerle Türkiye’de 2018’de 2017’ye benzer bir birleşme ve satın alma ortamının oluşmasını beklemekteyiz.” diye konuştu.
“Yerli yatırımcılar 2017 yılında 173 adet işlem gerçekleştirdi”
Kurumsal Finansman Kıdemli Müdürü Cem Güner de Türkiye ekonomisinin geçen yıl hem yurt içinde hem de civar coğrafyalarda ekonomik ve politik belirsizliklere rağmen alınan tedbirlerle özellikle üçüncü çeyrekte beklenenin üzerinde bir büyüme gerçekleştirdiğini kaydetti.
Bu performansın büyüme ve satın alma işlemlerine de yansıdığını ifade eden Güner, şunları kaydetti:
“2017 yılında toplamda 251 adet birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşirken, 2017 yılında değeri açıklanmış işlemlerin değeri 7,4 milyar dolar oldu. Değeri açıklanmamış işlemler dahil edildiğinde toplam işlem hacmi 10 milyar dolar seviyesine ulaştı. Türkiye’nin potansiyelinin bir hayli altında olsa da önemli bir hacim. Yabancı yatırımcılar, 2017 yılında 78 işlemde yer aldı ve 4,6 milyar dolar işlem hacmi yarattı. Yabancı yatırımcıların işlem hacminde OMV Petrol Ofisi ve Garanti Bankası’nın önemli etkisi var. Bu 2 işlemi dışarıda bıraktığımız zaman yabancı yatırımcıların açıklanan işlem hacminin 2,2 milyar dolar seviyesine gerilediğini ve yerli yatırımcının gerisinde kaldığını görüyoruz. Yerli yatırımcılar 2017 yılında 173 adet işlem gerçekleştirdi, 2,8 milyar dolar işlem hacmi oluşturdu.”
Güner, yabancı yatırımcılar arasında işlem hacmi esas alındığında, Hollanda’nın birinci sıraya yerleştiğini, en fazla sayıda işlemin ABD tarafından gerçekleştirildiğini, Fransa, Lüksemburg ve BAE’nin öne çıkan diğer ülkeler olduğunu bildirdi.
Milyar doları seviyesini aşan bir adet işlem var
“Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2017 Raporu”na göre, geçen yıl tüm dünyada birleşme ve satın alma aktivitesinde paralel bir seyir gözlemlenirken, Türkiye’de, özellikle büyük çaptaki özel sektör işlemlerinin etkisiyle işlem hacmi arttı. 2017’de değeri açıklanan 127 işlemle toplam 7,4 milyar dolar tutarında işlem hacmi yaratıldı.
Değeri açıklanan işlemler arasında milyar dolar seviyesini aşan bir adet işlem bulunurken, 100 milyon dolar seviyesini aşan işlem sayısı 17 olarak gerçekleşti.
KOBİ’lerdeki işlem yoğunluğu, geçen yıllarda olduğu gibi 2017’de de devam etti. 2016’da toplam işlem hacminin yüzde 54’ünü gerçekleştiren yabancı yatırımcılar, geçen yıl toplam işlem hacminin yüzde 62’sini gerçekleştirerek yerli yatırımcıların önündeki yerini korudu.
İşlem adedi olarak ise geçen yıllarda olduğu gibi, yerli yatırımcılar, yabancı yatırımcıları geride bırakarak 173 işlem gerçekleştirdi. Yabancı yatırımcıların işlem sayısı ise son 8 yılın en düşük seviyesine gerileyerek 78 oldu.
“Özel sermaye fonlarının işlem hacmi arttı”
Rapora göre, 2017 yılında özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği işlem adedi ve işlem hacminde artış kaydedildi.
Özel sermaye fonları, geçen yıl 82 işleme imza atarak değeri açıklanan işlemlerle toplam 1,2 milyar dolar seviyesinde hacim gerçekleştirdi. Bu yıl toplam işlem adedinin yüzde 33’ünü oluşturan özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği en yüksek hacimli değeri açıklanan işlem ise IFM Investors’un Mersin Limanı’na ortak olması oldu.
İşlem değeri açıklanmamış olmakla beraber Actera ve Esas Holding’in Korozo Ambalaj’a, Actera’nın Gratis’e ve The Abraaj Group’un Netlog’a ortak olması özel sermaye fonlarının diğer dikkati çeken işlemleri olarak öne çıktı.
Kamu kaynaklı işlemlerin toplam işlem hacminden aldığı pay yüzde 9
Rapora göre, geçen yıllarda olduğu gibi 2017’de de enerji sektörü işlem hacmi bazında, bilişim sektörü de adet bazında ilk sırada yer aldı. Enerji sektöründe gerçekleşen 37 işlem ile 2,9 milyar dolar tutarında işlem hacmi yaratılırken, sektördeki en yüksek tutarlı işlem OMV Petrol Ofisi’nin 1,4 milyar dolar bedelle Vitol Investment tarafından satın alınması oldu.
İşlem adedinde ise çoğunluğu küçük işlemlerden oluşan 75 işlem ile bilişim sektörü öne çıktı. IFM Investors’ın Mersin Limanı’nın yüzde 40’ını 869 milyon dolar karşılığında satın alması işlemiyle ulaştırma sektörü, işlem hacmi bazında ikinci sıraya yerleşti. Kamu kaynaklı işlemlerin toplam işlem hacminden aldığı pay 2016’ya oranla düşüş göstererek yüzde 9 olarak gerçekleşti.
Yerli yatırımcıların, geçmiş yıllarda olduğu gibi kamu kaynaklı işlemlerde yine önemli ağırlığı oldu. Gerçekleşen en büyük kamu kaynaklı işlem, Entek Elektrik’in 365 milyon dolar karşılığında kazandığı Menzelet HES ve Kılavuzlu HES İşletme hakkı devri ihalesi olarak kayıtlara geçti.
Yılın işlemi, OMV Petrol Ofisi’nin Vitol Investment tarafından satın alınması
Toplantıda, “Türk İş Dünyasının Birleşme ve Satın Alma Faaliyetlerine Bakışı” konulu anketin sonuçları da açıklandı.
Ankete göre, OMV Petrol Ofisi’nin Vitol Investment tarafından satın alınması, yüzde 57 oyla yılın işlemi olarak seçildi. Ankete katılanların yüzde 77’si, geçen yıl gerçekleşen işlem hacminin düşük seviyede olduğunu belirtirken, 2018’de 15 milyar dolar altında bir işlem hacmi bekleyenlerin oranı yüzde 90 olarak gerçekleşti.
Enerji, yüzde 20 oyla katılımcılar tarafından geçen yıl en fazla hareket beklenen sektör olurken, enerjiyi, hizmetler, perakende ve bilişim sektörleri izledi.
Katılımcıların yüzde 60’ı Avrupa Parlamentosu tarafından Türkiye ile müzakerelerin askıya alınmasını öneren raporun kabul edilmesinin etkilerinin sınırlı olacağını düşündüğünü belirtirken, ankete katılan iş adamları ve yöneticilerin yüzde 70’i bu yıl yatırım ortamının durağan seyredeceği öngörüsünde bulundu.