Pandemiyle birlikte dijital uygulamalara ilgi artarken hem web hem de mobil uygulama geliştirmede erişilebilirlik önemli bir değerlendirme kriteri haline geldi. Salgın şartlarında sorunsuz operasyonlar yürütmek için kullanımı kolay ve basit olan engelsiz yazılımlar artık büyük ölçüde önem kazanıyor. İnternet sitelerine entegre olup işitme engellilerin okuduklarını anlamalarına yardımcı ve destek olan Engelsiz Çeviri girişiminin kurucusu Özer Çelik, dijital deneyimleri engelli bireyler için erişilebilir hale getirmenin tam zamanı olduğunu söylüyor.
Pandemiyle birlikte artan dijital uygulama kullanımı, fiziksel ve duyusal engelli bireyler için birtakım sorunlar oluşturabiliyor. Engelsiz Çeviri Kurucusu Özer Çelik, bu durumu değiştirmenin ve dijital deneyimleri engelli bireyler için erişilebilir hale getirmenin tam zamanı olduğunu söylüyor.
Bir web sitesinin, mobil uygulamanın veya elektronik belgenin; görsel, işitsel, motor veya bilişsel engelli kullanıcılar ve yaşlı bireyler de dahil olmak üzere herkes tarafından kolayca gezinip anlaşılabilmesine “dijital erişilebilirlik” deniyor.
Erişilebilir siteler; özellikle görme engelli veya görme kaybı yaşayan kullanıcılar için ses sentezleyici veya ekran okuyucuyla sayfalarda gezinebilme, yazı boyutunu büyütme, renkleri değiştirme gibi sitenin görünümünü ihtiyaca göre kişiselleştirebilme; fare olmaksızın, yalnızca klavye veya dokunmatik ekranla sayfalarda gezinebilme imkanını sağlıyor.
2050 yılında işitme engelli bireylerin sayısı 46 milyon olacak
Dünya sağlık örgütünün raporlarına göre 2018 yılında Avrupa’da 34 milyon işitme engelli bulunuyor. Bu sayının 2050 yılına kadar 46 milyon olması bekleniyor. Dünyada 124’ten fazla işaret dilinin bulunduğu ve bunların birbirine benzer taraflarının olmasına rağmen yine iletişim kurmada problemler yaşadıkları belirtiliyor.
İşitme engelli okuma yazma oranının düşük olduğunu söyleyen Engelsiz Çeviri Kurucusu Özer Çelik, “Okuma yazması olanların ise Türk İşaret Dili dil bilgisinin farklı olması ve dar kelime dağarcığından dolayı okuduklarını anlamada zorluk yaşıyorlar. İşaret dilinden metne, metinden işaret diline, videoların işaret diline, işaret dilinin metne veya sese çeviri işlemleri derin öğrenme metotları sayesinde yerli ve milli yazılımlarla artık mümkün” diyor.
Engelsiz Çeviri’nin tasarladığı erişilebilirlik aracı sayesinde web sitelerinin engelli bireyler için daha kullanılabilir hale dönüştüğünü belirten Çelik, “Eklenti bünyesinde metin boyutu, metin boşluğu, satır yüksekliği, font, imleç, kontrast, ekran okuma ve animasyon özelliklerini barındırıyor. Bu sayede engelli bireyler için web siteleri algılanabilir, işlem yapılabilir, anlaşılabilir ve sağlam yapıya ulaşıyor. Erişilebilirlik aracıyla, dijital ortamlardaki bilgiye tüm bireylerin eşit biçimde erişimi ve erişim engellerinin kaldırılması amacıyla oluşturulan en önemli tasarım standartlarından biri olan World Wide Web Consortium’un (W3C) yayınladığı WCAG yönergelerine uygunluk da sağlanmaktadır” şeklinde konuşuyor.