Dünyada bono piyasalarında satışlar hız kazanırken, bunların hükümetler tarafından nasıl finanse edileceğine dair endişeler de artıyor.
Bono getirileri tüm dünyada artış trendinde; ABD 10 yıllık Hazine bonosunun faizi son 14 ayın en yüksek değeri olan yüzde 4,79’a çıktı.
İngiltere’de 30 yıllık bono getirisi 1998 yılından beri en yüksek düzeyde; ülkenin 10 yıllık bono faizi de 2008 yılından beri görülmemiş bir noktaya ulaştı.
Negatif faiz politikasını geçen yıl sonlandırmasının ardından mali stratejisini normalleştirmeye çalışan Japonya da 10 yıllık devlet bonosu getirisinin yüzde 1’in üzerine çıktığına tanık oldu. Bu son 13 yılın en yüksek oranı.
Asya Pasifik’te Hindistan’ın 10 yıllık tahvil getirisi bir ay içinde çok yüksek bir artış kaydederek, yüzde 6,84 oldu. Yeni Zelanda ve Avustralya’nın 10 yıllık devlet bonolarının getirisi de son iki ayın en yüksek seviyesinde.
Tek istisna Çin. Çin’in 10 yıllık devlet bonosunun getirisi bu ay rekor düzeyde gerilediğinden ülkenin Merkez Bankası geçen cuma tahvil satışlarını askıya aldı.
Neler oluyor?
Piyasa gözlemcilerine göre, tahvil faizlerinin artışında pek çok faktörün etkisi var.
Yatırımcılar artık FED’in normalden daha az faiz indirimine gitmesini bekliyorlar ve hükümetlerin devasa bütçe açıklarından da endişe duyduklarından, vadesi gelecekte dolacak olan ellerindeki tahvillerin riskinin de telafi edilmesini istiyorlar.
FED geçen ay 2025’te yalnızca iki kez faiz indirimi planladığını açıklamıştı. Faiz oranları yükseldiğinde, bono getirileri de yükselir.
Öte yandan, devletlerin artan bütçe açıkları da bono satışlarını hızlandıran önemli bir faktör.
ABD hükümeti geçen aralık ayında 129 milyar dolar tutarında bir bütçe açığı bildirdi. Bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 52’lik artışa denk geliyor. İngiltere’nin kamu sektörü borcu da GSYİH’sinin yüzde 98’inin üzerinde.