Çin’de az bilinen bir yapay zeka laboratuvarı, çok daha ucuz ve daha az güçlü çiplerle Amerika’nın en iyi teknoloji modellerinden daha iyi yapay zeka modelleri ortaya koyarak Silikon Vadisi’nde panik yarattı.
Çinli laboratuvar aralık ayı sonlarında ücretsiz, DeepSeek adlı açık kaynak geniş dil modelini kamuoyuna tanıttı; Nvidia’nın H800 adlı sınırlı kapasiteli çipleri kullanılarak yapılan yapay zeka modeli yalnızca iki ayda ve 6 milyon dolardan daha az bir maliyetle geliştirildi.
DeepSeek, OpenAI’nin en son o1’ini pek çok testte geçen düşünce modeli r1’i pazara çıkardı.
Davos’taki Dünya Ekonomi Forumu’nda konuşan Microsoft CEO’su Satya Nadella, DeepSeek’in son derece etkileyici olduğunu belirterek, Çin’deki gelişmelerin çok dikkatli ve ciddi bir şekilde izlenmesi gerektiğini kaydetti.
DeepSeek’in modeli Meta’nın Llama 3.1’ini, OpenAI’nin GPT-4o’ını ve Anthropic’in Claude Sonnet 3,5’ini karmaşık problemleri çözmeden matematik ve kodlamaya kadar bir dizi alanda geride bırakmayı başardı.
DeepSeek aynı zamanda ABD hükümetinin Nvidia’nın H100’ü gibi en güçlü çiplerin Çin’e ihracatına koyduğu yasağa rağmen geliştirildi.
DeepSeek’i geliştiren laboratuvar ve kurucusu Liang WenFeng hakkında çok fazla şey bilinmiyor. DeepSeek, yaklaşık 8 milyar dolarlık varlığı yöneten High-Flyer Quant hedge fonunun desteğiyle geliştirildi.
Ancak DeepSeek çığır açan yenilikler ortaya koyan tek Çinli şirket değil. Yapay zekada önde gelen araştırmacı Kai-Fu, startup’ı 01.ai’nin yalnızca 3 milyon dolarlık bir bütçeyle eğitildiğini söyledi. TikTok’un ana şirketi ByteDance, testlerde OpenAI’nin o1’inden daha üstün bir performans sergilediğini belirttiği modelinin güncellenmiş sürümünü pazara çıkardı.
Teknoloji hisseleri sarsıldı; Nvidia çakıldı
Öte yandan, DeepSeek’in düşük bütçeli yapay zeka modeli, Nvidia gibi şirketlerin aşırı değerlenmesinin de sorgulanmasına yol açtı. Piyasalar açılmadan önce Nvidia hissesi yüzde 10 değer kaybına uğradı.
Nasdaq 100 vadeli işlemleri yüzde 3,2 oranında gerilerken, S&P 500 vadeli işlemleri de yüzde 1,9 geriledi. Avrupa’da da teknoloji hisseleri kan kaybetti. Çip ekipman üreticisi ASML Holding NV’nin kaybı yüzde 8’i aştı.
Japonya’da da çip hisselerine yoğun satış geldi. Çip tasarımcısı Arm’ın sahibi Softbank Group yüzde 8’3 lük bir değer kaybı yaşadı. Oysa Softbank CEO’su Masayoshi Son geçen hafta ABD’ye 100 milyar dolarlık bir yatırım yapacağını açıklamasının ardından şirketin hisseleri değerlenmişti.