Çin’de istatistiklere göre, elektrikli ve hibrid araç satışları pik noktaya ulaştı. Çin Binek Araç Birliği’nin rakamlarına göre, temmuz ila ekim arası dört aylık sürede binek araç satışlarının yarısından çoğu elektrikliydi.
Bu trend ulaştırmada yakıt kullanımının inişte olduğunu, bu durumun da global petrol pazarı üzerinde önemli bir etki yaratacağını gösteriyor.
Elektrikli araçların öngörülenden daha hızlı bir şekilde benimsenmesi son aylarda enerjideki belli başlı aktörlerin petrolle ilgili tahminlerini de revize etmelerine neden oldu. Tüketimde pik noktasını uzun düz çizgilerin izlediği ABD ve Avrupa’dan farklı olarak, dünyanın bir numaralı ham petrol ithalatçısında talepteki azalmanın çok daha çarpıcı olması bekleniyor. Brokerlik şirketi CITIC Futures Co., Çin’de benzin tüketiminin 2030 yılına kadar yıllık bazda yüzde 4-5 oranlarında azalacağını öngörüyor.
Petrol analistleri, Çin’de geleceğin çok hızlı geldiğini belirterek, orta vadeli öngörülerin çok daha kısa sürece gerçekleştiğini, bunun da Çin’de ve dünya genelindeki petrol talebinde on yılın gelecek kısmında belirleyici olacağını kaydediyorlar.
Bu yüzyılın büyük bir bölümünde Çin’i bir numaralı büyüme faktörü olarak gören global petrol pazarı açısından bu tablo, tüketimde önemli bir erozyona işaret ediyor. Ülke dünyadaki petrol talebinin yaklaşık beşte birini oluşturuyor ve benzin de bunun yaklaşık çeyreği.
Öte yandan, elektrikli kamyonların yanı sıra sıvılaştırılmış doğalgazla işleyenler de diesel yakıta olan talebi aşağıya çekiyor. UBS Securities’e göre, Çin’in petrol tüketimi 2019 yılında pik noktaya ulaştıktan sonra 2030 yılına kadar yüzde 3-5 oranlarında azalacak.
Uluslararası Enerji Ajansı’na göre (IEA), Çin’de araç pazarının kitlesel elektrifikasyonu ülkenin benzin talebini 2025 yılından itibaren düşürecek. Bu da 2023’ten 2030’a kadar yıllık yüzde 2,1’lik bir düşüşe yol açacak.
Çin’in en büyük petrol şirketi olan PetroChina Planning&Engineering Institute’ten mühendis Luo Yantuo, bu yılın “Çin petrol pazarı için bir dönüm noktası olabileceğini, benzin tüketiminin inişe geçmeden önce pik noktaya ulaşacağını” belirtti. Yantuo’ya göre, yollardaki benzinli araç sayısı gelecek yıl pik noktaya ulaşabilir.
Pekin yönetimi elektrikli araca geçişi on yıldan daha uzun bir süre önce başlattı; maliyeti düşürmek ve üretim ölçeğini artırmak için oto üreticilerine teşvik verdi. Bunun sonucunu da 2021 yılında görmeye başladı; o yıl, yeni enerjili araç sevkiyatı bir önceki yıla göre üçe katlandı. Şimdi ise, ilk kez 2024 yılında 10 milyon sınırını aşacağı görülüyor.
Yeni enerjili araçlar, trafikteki tüm araçların halihazırda yüzde 10’unu oluşturuyor; bunun 2027’de yüzde 20’yi aşması ve 2040’larda da yüzde 100’e ulaşması bekleniyor. Ülkede hafif binek araçların yakıt talebi halihazırda günde 3,5 milyon varilken, 2040 yılında 1 milyon varile düşmesi bekleniyor.
Çin’in elektrikliye geçişi diğer ekonomilere göre çok daha hızlı oldu. ABD’de, elektrikli araçlar hala toplam araç satışlarının yalnızca yüzde 10’unu oluşturuyor. Cumhuriyetçiler’in iktidara gelmesinden sonra, bu segmentteki büyüme tahminleri de aşağıya çekildi.