Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş, devletin aldığı tüm önlemlere rağmen akaryakıtta vergi kaçakçılığının sürdüğünü belirterek, bunun önlenmesi için gereken çözümleri açıkladı.
Aktaş’ın sunduğu çözüm önerileri dört başlıkta sıralanıyor: 1) E-İrsaliyeye geçişin öne çekilmesi 2) Ödeme Kaydedici Cihaz verilerinin anlık olarak Maliye’ye aktarılması 3) Mali suça mali ceza 4) KDV’nin yüzde 18’den yüzde 1’e indirilerek aradaki 17 puanlık farkın, peşin tahsil edilen ÖTV’ye eklenmesi.
Vergi kaçakçılığı süreci nasıl işliyor?
Aktaş’ın verdiği bilgiye göre mevzuatın amir hükümlerine rağmen bazı bu amaçla kurulmuş dağıtıcılar istasyon bayilerine akaryakıt vermeye devam ediyor. Bu şirketler akaryakıtı istasyona verirken faturayı, fatura arayan şirketlere satıyor. Böylelikle devlet vergi gelirinden oluyor. Bu sistemde istasyonların ihtiyaç duyduğu fatura ise vergi kaçakçılığı amacıyla kurulan dağıtım şirketleri tarafından sağlanıyor. Dağıtım şirketleri, faturayı ortalama yüzde 1 kârla bu bayilere satıyor.
Vergi kaçakçılığı amacıyla kurulan dağıtım firmaları, belirli bir süre sonra kurumlar vergisi, KDV gibi yükümlülüklerini yerine getirmeyerek batıyor. Fesih Aktaş’ın verdiği bilgiye göre bu tip şirketlerin ortalama ömrü 12 ay. Vergi kaçakçılığı amacıyla kurduğu dağıtım şirketi batan vergi kaçakçısı, yeni bir dağıtım firması kurarak yoluna devam ediyor. Bu şirketler genellikle düşük gelir profilli kişiler üzerine kurduruluyor. O nedenle devlet, şirket sahibini bulsa bile kaybını karşılayamıyor.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 2017 yılında açıklanan Vergi Yüzsüzleri listesinde bu sistemi kullanarak devleti dolandıran dağıtım şirketlerinin Maliye’ye borcunun 17.5 milyar TL olduğu görülüyor. Fesih Aktaş, 2019 yılında açıklanacak listede akaryakıt dağıtım şirketi ve türevlerinin vergi borcunun 22 milyar TL’nin üzerine çıkacağını öngördüklerini belirtti. Aktaş, bu rakamın sadece kayıtlı vergi borçlarını kapsadığını belirterek, tamamen faturasız işlem yapan ve yakalanmayanlar da katıldığında bu rakamına korkunç seviyelere çıktığını vurguladı.
Mali suça mali ceza istediklerini belirten Fesih Aktaş, vergi kaynaklı akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele etmek için EPGİS’in önerilerini şöyle açıkladı:
Geçici tedbirler:
- Gelirler İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) sektör görüşüne açtığı, sendikamızın talepleri arasında olan E-İrsaliye sistemine geçiş için belirlenen 01/01/2020 tarihini erkene çekmek. EPGİS’in önerisi, E-İrsaliye’nin 30/06/2019 tarihine çekilmesi.
- Yıl sonunda devreye alınması planlanan yeni nesil ÖKC (Ödeme kayıt edici cihaz) sisteminde satış verilerinin “saniyeler” içerisinde Gelirler İdaresi Başkanlığı’nın veri toplama depolarına aktarımının sağlanması. Fesih Aktaş, halen istasyonlara giriş yapan araçların plaka bilgilerinin Emniyet Genel Müdürlüğü’ne bildirildiğini, aynı uygulamanın Gelirler İdaresi Başkanlığı’na yönelik olarak yapılmasının önünde bir engel bulunmadığını belirtti.
- 213 sayılı kanunun 359. Maddesine, “Sadece akaryakıt sektörü ve sektörden geçersiz evrak alanlarda geçerli olmak üzere” ifadesinin eklenmesiyle, bu fiili işleyenler için geçerli olan 3 yıla kadar olan hapis cezasına yüksek mali cezanın da eklenmesi. Ayrıca tespit edilen cirolarının yüzde 5’inden az olmamak üzere mali bedel cezası verilmesi ve bu bedel ödeninceye kadar ilgili istasyon mülkünün mühürlenmesi ve lisanslarının askıya alınması.
Kalıcı tedbirler:
EPGİS Başkanı Fesih Aktaş, akaryakıtta vergi kaçakçılığının önüne geçmenin kalıcı yönteminin ise akaryakıttan alınan % 18’lik KDV’nin yüzde 1’e çekilmesinden, aradaki % 17’lik kısmın ÖTV’ye eklenmesinden geçtiğini, bu adımını vergi kaçakçılığını tamamen ortadan kaldıracağını vurguladı.
Eşel mobil sisteminin önemi
Akaryakıta gelen zamların bir kısmının Eşel Mobil sistemi kapsamında ÖTV’den karşılandığını ve vatandaşa yansıtılmadığını hatırlatan Fesih Aktaş, milleti dolardaki oynaklıktan koruyan bu uygulamayı sendika olarak desteklediklerini belirtti. 21 Mayıs 2018 tarihinde yürürlüğe giren Eşel Mobil sisteminin 4 Aralık 2018 tarihinde sonlandırıldığını hatırlatan EPGİS Başkanı Fesih Aktaş, sistemin 13 Mart tarihinde yeniden devreye alındığını ve halen devrede olduğunu kaydetti.
Aktaş, Eşel Mobil sisteminin, emeği ile geçimini sağlayan kesimlerin satın alma gücünü korumayı amaçladığını, bu niteliğiyle doğru bir sosyal devlet uygulaması olduğunu vurguladı.
Fesih Aktaş, EPGİS olarak yaptıkları incelemeye göre, devletin Eşel Mobil sistemiyle vatandaşı zamlardan korumak için 2018 yılında toplam 8 milyar 545 milyon TL Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gelirinden feragat ettiğini belirlediklerini söyledi. Aktaş’ın verdiği bilgiye göre bu tutarın 6 milyar 472 milyon TL’lik kısmı motorinde, 1 milyar 531 milyon TL’lik kısmı ise benzinde vazgeçilen ÖTV gelirlerinden oluşuyor. Fesih Aktaş, bu yıl 13 Mart tarihinde yeniden devreye giren uygulama kapsamında bugüne kadar devletin 323 milyon TL’lik ÖTV gelirinden feragat ettiğini belirlediklerini ifade etti.