Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Gazprom’un Başkanı Aleksey Miller “Türk Akımı” boru hattı projesinin muhtemel rotası üzerinde 4 saatlik bir helikopter turu gerçekleştirerek teknik incelemelerde bulundu.
Yeni boru hattının geçmesi planlanan bölgede havadan incelemelerde bulunan Yıldız ve Miller, İstanbul’dan kalkan bir helikopterle Karadeniz sahil şeridinden İpsala Sınır Kapısı’na kadar olan güzergah boyunca uçarak boru hattının olası giriş noktalarını değerlendirdi.
Yaklaşık 4 saat süren keşif uçuşu boyuca fikir alışverişinde bulunan Yıldız ve Miller, daha sonra Marmara kıyısı üzerinden uçarak İstanbul’a geri döndü. Bakan Yıldız, yolculuk sırasında Gazprom’un başkanına 3. havaalanı ve 3. Boğaz köprüsü inşaatları ile Botaş’a ait Silivri’de bulunan doğalgaz depolama tesislerini de gösterdi.
Yıldız, keşif uçuşunun ardından soruları yanıtladı.
Miller ve heyeti ile Rusya’dan alınan doğalgazın fiyatına yönelik üçüncü bir toplantı gerçekleştirdiklerini aktaran Bakan Yıldız “Türkiye’nin hassasiyetinin bu projenin (Türk Akımı) gerçekleşmesi kadar aynı zamanda doğalgaz fiyatlarının olduğunu da söyledik” ifadelerini kullandı.
Gazprom heyetiyle son 2 ay içerisinde 2 haftada bir toplantı yaptıklarını dile getiren Yıldız, şöyle devam etti:
“Biz isteklerimizi, bunları hangi gerekçeye dayandırdığımızı, ve Avrupa ile ilgili mukayese ettiklerimizi, hangi ülkelerle benzer kapasitelere sahip olduğumuzu çok net ifadelerle anlattık. Dediğim gibi son noktayı koymuş değiliz ama benim talebim önümüzdeki hafta içerisinde bunun bitirilmesine dönüktü. Bakalım Rusya heyeti bu manada gayretlerini sonlandırabilirse bitirebiliriz. Bitmezse de biz bunu devam ettireceğiz. Çünkü şubat ayına girdik. Artık ocak ayı alım fiyatlarımızın da netleşmesi lazım. Türkiye’nin hassasiyetinin bu projenin gerçekleşmesi kadar aynı zamanda doğalgaz fiyatlarının olduğunu da söyledik.”
Yıldız, Bakanlık olarak Maliye, Hazine ve gümrüklere KDV borçları da dahil olmak üzere 6 milyar liralık borçları olduğunu belirterek “Biz bu parayı ödeyeceğiz ki yine bütün vatandaşlarımıza bu tahsilatlar yayılmış olsun. O açıdan bunu Enerji Bakanlığı’nın önemli bir görevi olarak görüyoruz. Hem vatandaşımıza hem sanayicimize karşı bir sorumluluğu olarak görüyoruz” dedi.
Botaş ve Gazprom ekiplerinin cumartesi günü Türk Akımı ile ilgili bir toplantı yaptıklarını, bugün de ikinci bir toplantı gerçekleştireceklerini dile getiren Yıldız, “Salı günü bizim önümüze bir rapor koyacaklar. Çünkü bugün (Cumartesi) yaklaşık dört saatlik bir helikopter gezisiyle beraber Trakya’da böyle bir proje nasıl başlatılabilir, nereden geçilebilir, çevre hassasiyetlerimiz nasıl oluşabilir, ormanla, tarım arazileriyle, birtakım sulak araziyle beraber nasıl bunlar gerçekleştirilebilir, bazı yerlerin üzerinden bir defa bazı yerlerin üzerinden iki üç defa geçerek bunları görme fırsatı bulduk” diye konuştu.
“Bu tür büyük projelerin tehditleri ve fırsatları bitmez”
Yıldız Türk Akımı ile ilgili müzakere süreçlerinin aynı zamanda Rusya ile yürütülen doğalgaz fiyatlarıyla ilgili müzakerelerle iç içe geçtiğini vurgulayarak şunları kaydetti: “Bu bir süreç. Sayın Putin’in aralık ayının başında Türkiye’de bulunmuş olmasıyla beraber Türk Akımı dediğimiz, çok önemli bir proje, yalnızca Türkiye için değil, aynı zamanda Rusya Federasyonu ve bölge için de önemli olan bir projenin startı verilmiş oldu. Bir iyi niyet anlaşması olmuştu. Bunun ev sahipliği anlaşması var, hükümetler arası anlaşması var, elektrik ve bunla ilgili alım satım anlaşmaları var. Bütün bunların her biri bir müzakere süreci. Tabii bununla alakalı bugün de dahil olmak üzere hem Botaş’ın hem Gazprom’un ekipleri bir araya geldiler, yarın da bir araya gelecekler.
Tabii ki ekipler çalışacaklar, hem Türkiye’den hem Rusya’dan araştırma ekipleri olacak. Bütün bunların yaptığı çalışmalar ve analizler sonucunda sayın Başbakanımıza ve Cumhurbaşkanımıza bu raporları ileteceğiz. Tabii ki bunun siyasi bir yanı var, siyasi karar almayla ilgili yanları var, teknik yanları var, bütün bunların hepsini olgunlaştıracağız.”
Avrupa Birliği Komisyonu Enerji Grubu Başkan Yardımcısı Maros Sefcoviç’in “Türk Akımının hukuki ve ekonomik problem çıkarabileceği” yönündeki açıklamalarına da değinen Yıldız, “Bu tür büyük projelerin tehditleri ve fırsatları bitmez. Biz bunu Tanap’tan biliriz, Bakü-Tiflis-Ceyhan’dan biliriz, Kerkük-Yumurtalık ham petrol boru hattından biliriz. Çok tarafları olan konulardır bunlar. Muhatabı çok olan konulardır. Birini aşarsınız diğeri çıkar. Diğerini aşarsınız bir başkası çıkar. Bunları artık biz normal görüyoruz. Önemli olan, problemler çözülmek içindir, o problemleri çözmek için gerekli olan iradeyi kendimizde hissediyor olup olmamamızdır. Türkiye’deki siyasi istikrar, siyasi irade bunları çözebilecek güçtedir” değerlendirmesinde bulundu.
“Türk Akımı üzerinden ilk doğalgaz sevkiyatının aralık 2016’da başlaması planlanıyor”
Gazprom Yönetim Kurulu Başkanı Aleksey Miller de Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesi kapsamında inşa edilecek 16 milyar metreküplük ilk boru hattının Türkiye’nin tüketeceği doğalgazı taşıyacağını söyledi.
Miller, dört hattan oluşması planlan Türk Akımı doğalgaz boru hattının Türkiye’ye Lüleburgaz’dan girip İpsala sınırında sonlanmasının planlandığını belirtti.
Proje kapsamında inşa edilecek 16 milyar metreküplük ilk hattın Türkiye’nin tüketeceği doğalgazı taşıyacağını vurgulayan Miller, devamında inşa edilecek üç hattın ise 47 milyar metreküplük doğalgazı Türkiye-Yunanistan sınırına taşıyacağını ifade etti.
Miller, Türkiye ve Rusya arasında imzalanacak resmi anlaşma için henüz kesin bir tarihin belirlenmediğini, ancak tüm belgelerin ve kararların netleşmesiyle Türk Akımı üzerinden Türkiye’ye ilk doğalgaz sevkiyatının aralık 2016’da başlamasının planlandığını söyledi.
Türk Akımı projesinin Avrupa Birliği mevzuatları doğrultusunda herhangi bir engelle karşılaşmasını beklemediklerini vurgulayan Miller, şöyle konuştu:
“Türkiye ile yaptığımız doğalgaz fiyatı görüşmeleri de son derece önemli. Bugün sayın Bakanla bu konuda yaptığımız görüşmeler, yakın gelecekte varmayı umduğumuz anlaşma doğrutlusunda son derece önemli bir adım oldu.”