Petrol fiyatlarındaki sert düşüş, Türkiye’nin Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ülkelerine yönelik ihracatını etkilemedi.
Arza ilişkin endişelerle geçen yılın haziran ayında 115,67 dolara kadar yükselen petrol fiyatları, bu tarihten sonra düşüş trendine girmiş, art arda 7 ay boyunca değer kayıpları yaşanmıştı.
Bu dönemde küresel büyüme tahminlerinin düşürülmesi, Suudi Arabistan’ın petrol fiyatlarında değişikliğe gitmesi, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) sürpriz teşvik kararı, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) üretim miktarını sabit tutması ve dolara olan talebin artması gibi gelişmeler, petrol fiyatlarındaki düşüşe ivme kazandırmış ve 45,16 dolarla yaklaşık 6 yılın en düşük seviyeleri görülmüştü.
Petrol fiyatlarındaki gerileme, Türkiye’nin de içinde olduğu petrol ithalatçısı ülkelerde pozitif hava yaratırken, buna karşın petrol ihraç eden ülkelerle ticaretin olumsuz etkilenebileceği endişelerini beraberinde getirmişti.
Bununla birlikte rakamlar, söz konusu dönemde Türkiye’nin petrol üreten ülkelere ihracatının etkilenmediğini, bir – iki aylık düşüşün ardından yılın son döneminde eski seviyelerin yakalandığını gösteriyor.
“Türkiye, OPEC ülkelerine geçen yıl 26,5 milyar dolarlık ihracat yaptı”
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlenen bilgilere göre; Türkiye’nin OPEC’e üye 12 ülkeyle olan ihracatı geçen yıl toplam 26,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu rakam, toplam ihracatın yüzde 17,5’ine denk gelirken, Mısır, Rusya ve Norveç gibi petrol üretiminde önde gelen ülkelere gerçekleştirilen ihracat da dahil edildiğinde 36,5 milyar doları buluyor.
Bununla birlikte OPEC ülkeleriyle gerçekleştirilen ihracat rakamlarına dönemler itibarıyla bakıldığında eşit bir dağılım görüldü. 2014’ün ilk yarısında 13,6 milyar dolar düzeyinde bulunan söz konusu rakam, ikinci yarıda da 13 milyar dolar oldu.
Türkiye’nin OPEC ülkeleriyle toplam ihracatı, geçen yılın mayıs ayında 2 milyar 415 milyon dolar seviyesinde bulunurken, bu rakam petrol fiyatlarında düşüşün başladığı haziranda 1 milyar 983 milyon dolara, temmuzda ise 1 milyar 721 milyon dolara geriledi. Bu dönemden sonra ise söz konusu ülkelerle gerçekleştirilen ihracat yükselişe geçti ve aralık ayında 2 milyar 725 dolara ulaştı.
OPEC ülkelerine 2015’in ilk ayında ise toplam 2 milyar 92 milyon dolar düzeyinde ihracat yapıldı.
Türkiye’nin geçen yıl en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasında Irak ikinci sırada yer alırken, söz konusu ülkeyle geçen yıl gerçekleştirilen ihracat 10,7 milyar doları buldu. Irak’ın yanında petrol üreticisi ülkelerden Rusya, İran, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan da Türkiye’nin en fazla ihracat gerçekleştirdiği 20 ülke arasında yer alıyor.
“Petrol fiyatları, 4-5 yıl içinde 70 dolara yükselecek”
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Uluslararası Para Fonu (IMF) Orta Doğu ve Orta Asya Bölümü Direktörü Masood Ahmed, düşen petrol fiyatlarının Türkiye’nin petrol ihracatçısı ülkelerle ticaretini nasıl etkileyeceğine yönelik görüşlerini paylaştı.
Ahmed, Türkiye’nin önemli ticaret partnerleri olan petrol ihracatçısı ülkelerin büyüme rakamlarında büyük bir değişiklik öngörmediklerini belirterek, “Bununla birlikte, Mısır gibi petrol ithalatçısı ülkelerin büyüme oranlarında iyileşme bekliyoruz. Dolayısıyla, bu gelişmeler, Türkiye ve Orta Doğu ülkeleri arasındaki iyi ticaret ortamını daha da destekleyecektir” dedi.
IMF’in güncellediği Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda petrol fiyatlarının beklenenden önce ve hızlı yükselebileceği uyarısına yer verdiğinin anımsatılması üzerine Ahmed, fonun sektördeki belirsizlikler nedeniyle petrol fiyatlarına yönelik direkt tahminlerde bulunmadığını söyledi.
Ahmed, IMF olarak petrol analizlerinde vadeli işlem piyasasına dayanan projeksiyonları kullandıklarını kaydederek, “Vadeli işlem piyasası da petrol fiyatlarının önümüzdeki 4-5 yıl içinde kademeli olarak 70 dolar seviyesine yükseleceğine işaret ediyor” şeklinde konuştu.