Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan 2019-2021 dönemi Orta Vadeli Mali Plan’a (OVMP) onay verdi.
Gelecek 3 yılı kapsayan OVMP’nin onaylanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca, 2019-2021 dönemine yönelik hazırlanan OVMP’de, ekonomi politikasının temel amacı, kısa vadede fiyat istikrarının ve finansal istikrarın yeniden tesis edilmesi, ekonomide dengelenmenin ve bütçe disiplininin sağlanması, orta vadede sürdürülebilir büyüme ve adaletli paylaşıma yönelik ekonomik değişimin gerçekleştirilmesi olarak ifade edildi. Söz konusu dönemde sıkı para ve maliye politikaları eşgüdüm içinde yürütülecek.
Kamuda kaynakların verimli kullanılması, maliyetlerin ve harcamaların azaltılması, gelirlerin kalitesinin artırılması amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde Kamu Maliyesi Dönüşüm ve Değişim Ofisinin kurulmasına ilişkin karar da OVMP’de yer aldı.
OVMP’ye göre, makroekonomik hedefleri destekleyecek ve sürdürülebilir kılacak nitelikli insan gücü ve güçlü toplum hedefiyle ilgili proje ve programlar uygulamaya konulacak.
Kamu idareleri tarafından 2019-2021 döneminde sunulacak bütçe tekliflerinde, planda belirtilen makroekonomik göstergeler esas alınacak.
Tasarruf sağlamaya yönelik tedbirler alınacak
Kamu kurumlarının uzun vadeli tedarik planları hazırlanacak, benzer ihtiyaçlarının ortak alım yöntemiyle temin edilmesi yaygınlaştırılacak. Kamu alımlarının, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine katkı sağlayacak, yerlileştirmeyi ve teknoloji transferini teşvik edecek şekilde kullanılması uygulamasına devam edilecek.
Kamu kurumlarında taşıt kullanımında maliyet etkinlik analizleri yapılarak tasarruf sağlamaya yönelik gerekli tedbirler alınacak. Kamu hizmeti sunumuyla doğrudan ilişkisi olmayan makam aracı, lojman ve sosyal tesislere yönelik harcamalar sınırlandırılacak.
Sağlık harcamalarının azaltılması için koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri geliştirilecek. Farkındalık ve izleme değerlendirme faaliyetleri yürütülerek, ilaç kullanımının optimize edilmesi ve ilaç maliyetlerinin azaltılması konusunda projeler uygulamaya konulacak.
İhalesi yapılmamış ve ihalesi yapılan ancak başlanmamış projeler askıya alınacak. Devam eden projelerden finansman koşulları uygun olanlar için yeni ve daha uzun zamana yayılmış iş planları oluşturulacak. Mega altyapı projeleri doğrudan yabancı yatırım yolu ve uluslararası finansmanla hayata geçirilecek.
Eğitim sisteminde, istihdamla uyumlu eğitim planlaması yapılacak, istihdam edilebilirlik artırılacak, eğitim kaynakları etkin kullanılacak ve etkili eğitim programları tasarlanacak.
Tarım sektörüne verilen destekler, üretici geliri ve tüketici refahıyla üretimde etkinlik, verimlilik ve kalitenin artırılmasını sağlamaya yönelik şekillendirilecek ve sadeleştirilecek. Tarımda Milli Birlik Projesi hayata geçirilerek, tohumdan sofraya gıda değer zinciri, gıda güvenliği ve uluslararası rekabet önceliğinde yeniden yapılandırılacak.
“Vergide adalet” vurgusu
Kamu gelir politikaları gelecek yıl gerekli mali alanın temini suretiyle makroekonomik dengelenme sürecinin desteklenmesi, 2020-2021 döneminde ise kamu harcamaları için ihtiyaç duyulan finansmanın sağlanması, sosyoekonomik kalkınma ve adaletin desteklenmesi, ekonominin uluslararası düzeyde rekabet gücünün artırılması ve yurt içi tasarruflara katkı sağlanması hedefleri doğrultusunda sürdürülecek.
Gelir politikaları vergi adaletini pekiştirme, vergi tabanını genişletme, vergiye gönüllü uyumu artırma, kayıtlı ekonomiye geçişi hızlandırma, analiz ve denetim kapasitesini güçlendirme amaçlarına uygun olarak istikrar ve öngörülebilirlik temelinde yürütülecek. Etkinliği olmayan istisna, muafiyet ve indirimler kademeli olarak kaldırılacak, vergi sistemi daha bütüncül, sade ve etkin hale getirilecek, vergi tabanı genişletilecek ve vergide adalet pekiştirilecek.
Ekonomik dengelenme sürecine katkı sağlamak adına lüks veya ithal yoğunluğu yüksek ürünler tespit edilerek, bunlara ilişkin vergisel düzenlemeler yapılacak. Yüksek katma değere sahip yatırımlarla nitelikli istihdam artışı vergisel politikalarla desteklenerek sürdürülebilir potansiyel üretim seviyesi artırılacak.
Finansman sağlanırken Türk Lirasıyla borçlanılacak
Merkezi yönetim bütçe açığının finansmanında makroekonomik dengeler gözetilerek para ve maliye politikalarıyla uyumlu, sürdürülebilir, saydam ve hesap verilebilir bir borçlanma politikası izlenecek. Finansman ihtiyaçlarının, iç ve dış piyasa koşulları ve maliyet unsurları göz önüne alınarak belirlenen risk düzeyi çerçevesinde, orta ve uzun vadede mümkün olan en uygun maliyetle karşılanacak.
Finansman sağlanırken, döviz kuru riskinin azaltılması amacıyla borçlanmalar Türk lirası cinsinden yapılacak.
Plana göre 2019-2021 döneminde hedeflenen sabit fiyatlarla gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) büyümesi, 2019 yılı için yüzde 2,3, 2020 için yüzde 3,5, 2021 için yüzde 5 olacak. Öngörülen Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranlarının da 2019’da yüzde 15,9, 2020’de yüzde 9,8 ve 2021’de yüzde 6 olması hedefleniyor.
Merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ye oranı, 2019’da yüzde 1,8, 2020’de yüzde 1,9 ve 2021’de yüzde 1,7 olarak gerçekleşecek. Faiz dışı fazlanın GSYH’ye oranı da gelecek yıl yüzde 0,8, 2020’de yüzde 1 ve 2021’de yüzde 1,3 olarak tahmin ediliyor.
Bu dönemde, merkezi yönetim bütçe giderlerinin GSYH’ye oranının 2019 ve 2020 yıllarında yüzde 21,6, 2021 yılında da yüzde 21,4 olarak gerçekleşmesi öngörülüyor. Mali plan dönemi sonunda merkezi yönetim bütçe gelirlerinin GSYH’ye oranının yüzde 19,7, vergi gelirlerinin GSYH’ye oranının ise yüzde 17,5 olması bekleniyor.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin ödenek teklif tavanları da OVMP’de yer aldı.