ABD Başkanı Donald Trump’ın başlattığı global ticaret savaşları tüm hızıyla sürerken, büyük ekonomiler ciddi darbe alıyor, borsalar çöküyor, büyüme beklentileri zayıflıyor.
Bundan etkilenen Kuzey Amerika, AB ve Çin ekonomilerinin geleceği belirsiz. Ancak şimdiye kadar ilave vergilerden muaf kalan Ortadoğu hem avantaj hem de fırsat sunuyor. BAE ve Bahreyn’in başı çektiği Körfez bölgesi 2024 yılında ABD alüminyum ithalatının yaklaşık yüzde 16’sını oluşturdu. Analistlere göre, bu sektörler etkilenebilir ancak büyük bir darbe almaları söz konusu değil.
Ancak ticaret savaşının asıl bölge ekonomisinin bel kemiği olan petrolü olumsuz etkilemesi bekleniyor. Bu durumda da, para birimleri dolara endeksli Suudi Arabistan, Umman ve Bahreyn gibi ülkeler açısından ciddi bir maliyet söz konusu.
Petrol ve dolar
Dolar yılın başından beri satıldığından, dolar endeksine bağımlı ülkelerin ithalatını pahalı hale getiriyor; bu da büyük ölçüde ithal ürünlere dayanan bölge için sıkıntı.
ABD’nin gümrük vergileri doları zaman içinde daha güçlü hale getirebilir ancak eğer bu gerçekleşirse, dolarla işlem gören bir emtea olan petrol daha pahalı hale gelebilir. Bu da ilk başta, petrol ihraç eden Ortadoğu ülkelerinin lehine olur.
Analistler, Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) ekonomilerindeki makro görünümün global gümrük vergilerinin petrol fiyatları üzerindeki yansımasından olumsuz etkilenebileceğine dikkat çekiyorlar.
Bu ülkeler, 2014 yılından beri ekonomilerinin sırf petrole bağımlı olmaması için yapısal reformlar ve çeşitlendirme programları uyguluyorlar ancak yine de gelirlerinin çok büyük bir bölümü petrole dayalı.
Yeni ticaret koridorları
Öte yandan, MENA ülkeleri için gümrük vergilerinin sağlayacağı pozitif değişim farklı ticaret koridorlarına yönelmeleri olacak.
Nitekim, Körfez İşbirliği Konseyi ve Asya ticaret koridoru gibi hızla büyüyen ticaret koridorları önemli yararlar sunuyor. Ayrıca Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi de Asyalı şirketlerin Ortadoğu’ya ayak basmasını, var olan operasyonlarını ise daha büyütmelerini sağlıyor.