Fortune ilk kez, inovasyonları ve yarattıkları etkiyle iş dünyasının zirvesine tırmanan iş insanlarını sıralıyor.
Henry Luce adlı genç bir yayıncı 1929 yılında dergi imparatorluğunu büyütmek ve iş dünyasıyla ilgili muhteşem, üst düzey bir dergi çıkarmak istediğinde, yeni girişimi için pek çok isim düşündü; bu seçenekler arasında Power da vardı. Bu her ne kadar reddedildiyse de (Tycoon ismiyle beraber), ortaya koyduğu yayın ilk günden beri iş dünyasının zirvelerinde olan güçlü kişilerin kronolojisini sunmak üzere tasarlanmıştı; bu dergiler o kadar zorlu koşullarda özenle hazırlanmıştı ki, her bir nüshası koruyucu bir kutu içinde postayla okura ulaşıyordu. Luce’ün Fortune’u yayımlamaya başlamasından çeyrek asır sonra, yıllık satış rakamlarını baz alarak ABD’nin en büyük şirketlerini sıralayan Fortune 500’ü gündeme getirdik. Bundan kırk üç yıl sonra da, C-suite’e erişebilen kadınları değerlendiren altın bir standart olan En Güçlü Kadınlar listesini ortaya koyduk.
Şimdi ise 2024 yılında, Fortune İş Dünyasında 100 En Güçlü İsim listesini lanse ediyor. Peki, güç tam olarak nasıl ölçülür? Gelir tek başına bir kriter değil, aynı şey kıdem için de geçerli. Daha güçlü olan kim: 20 milyar dolarlık bir şirketi yöneten CEO mu? Yoksa bu bürokratik devi bırakıp, çevik, paradigma değiştiren startup’ı kuran, yapay zekayı çok iyi kavramış birisi mi? Söz konusu startup’ı fonlayan uzak görüşlü girişimci mi? Ya da, yaşlanan teknoloji devinin durumundan endişe duyarak CEO’nun görevi bırakması için zorlayan kişi mi? Burada doğru cevap zamana göre değişir. Güç nüanslı bir şey.
Zor elde edilir ve çok kolay kaybedilir. Hiçbir zaman durağan değildir. Bunu hepimiz biliyoruz. O halde soru şu şekilde oluyor: Etki ve karizma gibi muğlak kavramları nasıl süzgeçten geçiriyor ve ölçülebilen bir şeye dönüştürüyorsunuz? Fortune’un editörleri her bir adayı şu ölçümlerle değerlendirdiler:
ŞİRKETİN BOYUTU; Kişinin başında olduğu işletmenin orta vadeli (üç yıl) ve kısa vadeli (son 12 ay) satış geliri ve kar büyümesi, piyasa değeri gibi faktörler baz alındı.
ŞİRKETİN FİNANSAL SAĞLIĞI: 12 aylık likidite, işletme verimliliği ve borçlarını ödeyebilme gücü değerlendirildi.
İNOVASYON: Kişi hiç kimsenin başaramadığı ve rakiplerinin de peşinden gittiği bir yenilik ortaya koydu mu?
ETKİ: Sözleri ve eylemleri başkalarının davranışlarını ne derece etkiliyor?
İZLENEN YOL: Kişi kariyerinin hangi noktasında?
ETKİ: Bu kişi gücünü dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek için kullanıyor mu?
Bu listede bulacaklarınız: Yaşları otuzlarla doksanlar arasında değişen 40 sektörden liderler. Son derece tanınan kurucular, önemli şirketlerin CEO’ları, yıkıcılar (disrupter) ve inovatörler. Bu listede bulamayacaklarınız: İş dünyasında artık aktif olmayan fosilleşmiş milyarderler; politikacılar, yasal düzenleyiciler ya da komuta zincirinde ikinci sırada yer alanlar. (Bize göre, C-suite’te yönetici pozisyonunda olan zaten otomatikman diğerini saf dışı ediyor. Ancak Blackstone ve Berkshire Hathaway gibi yönetimi kimin devralacağına dair planların gündemde olduğu birkaç istisnai şirket var.)
Sonuç olarak, En Güçlü Kişiler sıralamasında yer alanların çok önemli ortak bir özelliği var: Sözleri, eylemleri ve servetleri, etraflarındaki insanların düşündüklerini ve yaptıklarını belirliyor. Güçlerini medyada manşetlere çıkarak ya da kapalı kapılar ardında ince mesajlarla ortaya koyabiliyorlar. Elon Musk gibi, daha önce hiçbirinin var olmadığı yeni endüstriler yaratmış olabilirler. Tıpkı Jensen Huang gibi, sağlık ve başka işlerin gelişimi için kurdukları şirketle, pek çok CEO açısından Başkan’dan önce gelebilirler. Satya Nadella veya Mary Barra gibi, durgunluk tehlikesiyle karşı karşıya olan devasa şirketlere yeni ve acil bir soluk getirmiş olabilirler. Ya da Mellody Hobson gibi, kapalı kapılar ardında, işte başarılı olamayan CEO’ları indirip, yenilerini seçebilirler. Sam Altman gibi, dünyada hemen hemen tüm iş insanlarının yenilikleriyle ilgilendiği şaşırtıcı bir teknoloji de geliştirmiş olabilirler.
John D.Rockefeller bir zamanlar şöyle demişti: “Eğer tek amacınız zengin olmaksa, bunu hiçbir zaman başaramayacaksınız.” Aynı şeyi güç için de söyleyebiliriz. Salt güç peşinde koşanlar, buna ancak çok kısa süreli sahip olabilirler. Peki güce halihazırda sahip olanlar? Evet listemizde yer edindiler; bu durumun en azından bu yıl için geçerli olduğunu söyleyebiliriz.