TCMB, piyasa beklentilerine paralel politika faizinde değişikliğe gitmedi. PPK metninde de bir önceki değerlendirmelere benzer vurgular yer aldı. Peki, faizde indirimin eylülde başlama olasılığı var mı? -ZEYNEP AKTAŞ
Merkez Bankası haziran toplantısını gerçekleştirdi ve beklenildiği üzere haziran ayı toplantısında politika faizi yüzde 50’de sabit tutuldu. TCMB, toplantı metni ile piyasaların beklentilerini karşıladı. Şahin bir duruş sergilemesi ve gerektiğinde ilave tedbirlerin alınacağının belirtilmesi piyasalarda enflasyonla ilgili kararlığın teyidi olarak yorumlandı. Öte yandan faizde zirvenin görüldüğüne dair genel bir kanaat oluşmuş görünüyor. Dahası eylül ayında aiz indirimlerinin olabileceğine dair beklenti dahi oluşmaya başladı. Henüz erken olsa da olasılıkların dillendirilmesi aynı zamanda faizde düşüşe başlamaya yönelik zeminin oluşmasına katkı sunması açısından önemi. Daha realist yaklaşım enflasyonun gerileme sürecine girdiğine dair psikolojik atmosferin oturması olacaktır. Söz konusu atmosferin oluşması faizde indirim sürecinin de başlangıcı olacaktır.<
FAIZDE ZIRVEDEKI SEYIR 3 AYDIR SÜRÜYOR
Merkez Bankası son üç PPK toplantısında politika faizini yüzde 50’de sabit bıraktı. Haziran toplantısı sonrası açıklanan metinde aylık enflasyonun ana eğilimindeki zayıflamanın mayıs ayında geçici bir kesintiye uğradığı belirtilerek yakın döneme ilişkin göstergelerin yurt içi talebin, halen enflasyonist düzeyde olmakla birlikte, yavaşladığını teyit ettiği vurgulandı.
Hizmet enflasyonundaki yüksek seyir ve katılığın, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatlarının enflasyonist baskıları canlı tuttuğu dile getiren PPK metninde kurulun, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının öngörülerle uyumunu yakından takip ettiği belirtildi.
PEKI, NEDEN EYLÜL BEKLENTISI OLUŞTU?
1) Faiz artışlarının sonuna gelinmesi,
2) Eylül enflasyonuyla birlikte enflasyon-faiz makas aralığının daha da açılacak olması,
3) Cumhurbaşkanı konuşmasında sonbaharı işaret etmesi,
4) Parasal sıkılaştırmanın tüketim üzerinde basınca yol açması,
5) Küresel bazda faiz indirin sürecinin başlaması.
EYLÜLDE FAIZ NEDEN INMEZ?
Ekonomilerin genel özelliği her olasılığı içinde yüzde 25’i listede yer alıyor. Listeye girmeyi başaran şirketleri mercek altına aldığımızda piyasa değerlerinin 1,2 milyar TL ile 417 milyar TL arasında değiştiğini görüyoruz. Bu şirketlerin net satışları ise 3,6 milyar TL ile 686 milyar TL arasında değişiyor.
SATIŞLARI 100 MILYAR TL’NIN ÜZERINDE 15 ŞIRKET
Fortune 500 listesine giren Borsa İstanbul şirketlerinden 15’inin satışları 100 milyar TL’nin üzerinde bulunuyor. Söz konusu şirketler, aynı zamanda ekonomi içindeki büyük oyuncularının gücünü ve etkisini gösteriyor. Listenin başında yer alan TÜPRAŞ 686 milyar TL’nin üzerindeki net satışlarıyla dikkat çekerken, Türk Hava Yolları ve Ford Otomotiv de 500 milyar TL ve 400 milyar TL’yi aşan satış rakamlarıyla öne çıkıyor. BİM, Arçelik Migros ve Enerjisa Enerji de yüksek satış gelirleriyle listede önemli yer tutuyor. Bu şirketler, ülkemizin ekonomik büyümesine ve istihdamına büyük katkı sağlarken, önemli kısmı aynı zamanda uluslararası alanda da rekabetçi güçlerini ortaya koyarak globalleşme yönünde önemli işaretler vermekteler.
SATIŞLARI 5 MILYAR TL’NIN ALTINDA OLAN 18 ŞIRKET
Fortune 500 listesine giren Borsa İstanbul şirketlerin- den 18’inin satışları 5 milyar TL’nin altında bulunuyor. Bu durum, şirketlerin büyük ölçekli firmalar ara- sına girebilmek için ciddi bir rekabet içinde olduklarını gösteriyor. BOSSA, KALEKİM, GÜR-SEL Turizm Taşımacılık, Konya Çimento gibi firmalar, 4 milyar TL’nin üzerinde net satışlarıyla dikkat çekiyor. Özellikle güçlü çalışma modelleriyle sektörlerinde faaliyet gösteren şirketler, sürdürülebilir büyüme ve yenilikçi iş modelleriyle öne çıkıyor. Bu şirketlerin per- formansları, Türkiye ekonomisinin dinamik yapısını ve büyüme potansiyelini yansıtırken, piyasalardaki rekabetin ne kadar yoğun olduğunu da gözler önüne seriyor. Bu bağlamda, 5 milyar TL’nin altında kalan satışlara rağmen Fortune 500 listesine girmeyi başaran bu şirketler, gelecek dönemlerde daha yüksek satış rakamlarına ulaşma potansiyeline sahip olduklarını gösteriyorlar.
BORSA ŞIRKETLERININ PIYASA DEĞERI/SATIŞ ORANI 1,05
Fortune 500 listesinde yer alan 138 borsa şirketinin net satışları 5,7 milyar TL olurken Piyasa Değerleri 6,08 milyar TL oldu. Şirketlerin Piyasa Değeri/Net Satış ortalaması 1,05 olarak gerçekleşti. Fortune 500 şirketleri içerisinde 15 şirketin piyasa değeri net satışlarının 3,3 katından fazla. Bu şirketler: Kent Gıda, Ege Endüstri, Kontrolmatik, Konya Çimento, Akfen Yenilenebilir Enerji, Hektaş, Astor Enerji, Sasa Polyester, Çelebi Hava Servisi, Aydem Yenilenebilir Enerji, Smart Güneş Enerjisi, Aselsan, Reysaş Taşımacılık ve Lojistik, Alfa Solar Enerji, İzmir Çimento Fabrikası. Fortune 500 şirketleri içerisinde 12 şirketin piyasa değeri net satışlarının altında yer alıyor. Bu şirketler: Bizim Toptan, İndeks Bilgisayar, Ulusoy Un, Arena Bilgisayar, Teknosa, Beyaz Filo Ayes Çelik Hasır, Vestel Elektronik, İhlas Holding, Şok Marketler, Goodyear ve İzmir Demir Çelik.