2021’in ilk çeyreğinde 509 milyon dolarlık işlem hacimine ulaşan girişim ekosisteminin geçen yıla kıyasla yeni rekorlar kırması bekleniyor. Ekosistemi besleyecek çalışmalar ise artıyor. Erken aşama girişimlerin desteklenmesi için Türkiye Bilişim Vakfı’yla birlikte etki odaklı yatırım fonu kurma hazırlığında olan Türkiye Girişimcilik Vakfı (GİRVAK), 2022 yılına kadar İstanbul’da bir ‘İnovasyon ve Teknoloji Merkezi’ kurmayı planlıyor. BEGÜM NUR ALKIŞ
Küresel ekonominin 2021 yıl sonuna kadar kriz öncesi üretim seviyelerine geri dönmesi öngörülürken, pandeminin etkisiyle birçok sektörde büyük değişimlerin kapısı aralanmaya devam ediyor. Değişimlerden en çok etkilenen alanlardan biri de girişim ekosistemi. 2021 yılının girişim ekosistemi için “altın yıl” olduğunu söyleyen Tiko. es Kurucusu ve Ceo & GİRVAK Yönetim Kurulu Başkanı Sina Afra, “Teknoloji startupları için muazzam bir yükseliş dönemine girdiğimizi Tiko.es Kurucusu ve Ceo & GİRVAK Yönetim Kurulu Başkanı Sina Afra düşünüyorum. Hem gelen yatırım adedi ve yatırım hacmi son 10 senenin zirvesinde hem de Getir ile Türk girişimciliği ikinci ‘unicorn’una kavuştu” diyor. Afra, derin teknoloji ve yapay zeka alanlarında Türkiye’den yurtdışına açılan, global hareket edecek olan bir kuşak girişimciyle tanışmaya hazır olmamız gerektiğini söylüyor.
Pazar büyüklüğü, istihdam sayıları, yatırım ve ihracat payı ile Türkiye girişimcilik ekosistemi gelişimine hızla devam ediyor. Ekosistemin 2021 yılı ilk çeyrek sonuçları incelendiğinde, en çok yatırım çeken alanlar teslimat & lojistik, oyun, medya ve fintech olurken, en çok işlemin gerçekleştiği alanlar ise oyun, fintech, medya ve Saas (hizmet amaçlı yazılım) oldu. KPMG’nin Türkiye’deki girişim ekosistemi yatırımlarının değerlendirildiği raporuna göre, 2021’in ilk çeyreğinde, girişim ekosistemi 508.5 milyon dolarlık işlem hacmine sahip 60 işlemle, 2020’deki tüm işlemlerin yarattığı hacmin 3,5 katından fazlasına erişti. Bu dönemde Getir 2,6 milyar dolar değerlemeye ulaşarak, en çok yatırım yapılan Türk şirketi ünvanını aldı.
İş dünyası ise son yıllarda girişim ekosistemiyle birlikte çeşitli iş birlikleri geliştirerek, bu alana daha fazla kaynak ayırmaya başladı. Girişim ekosistemine destek vermek isteyen iş dünyasına tavsiyelerde bulunan Afra, şirketlerin bugün inovasyona ve girişimciliğe odaklanan programlar düzenlediklerini ve bu programların yaptıkları işe inovasyon getirmek, gençlerin enerjisi ile hedef kitle yaklaşımlarını yenilemek için büyük etkiler yarattığını belirtiyor. Süreçte asıl farkı ise programların yanı sıra girişimciler ile ürün süreçlerinde de birlikte çalışan şirketler yaratıyor.
Rasyotek, teknolojik altyapısı ve geliştirdiği yazılımları ile bütünleşik hizmetler sunuyor. Rasyotek Yönetim Kurulu Başkanı Haldun Pak, iş dünyasının farklı uzmanlık alanlarında, özellikle veri güvenliğinde fark yaratacaklarını söylüyor. Pak, Fortune Türkiye’nin gelecek döneme yönelik sorularını cevaplandırdı.
Pandemide dijital dönüşüm sürecini nasıl hayata geçirdiniz?
Rasyotek A.Ş. olarak 2021 yılının ikinci çeyreğini tamamlamak üzere olduğumuz bugünlerde, pandeminin etkilerine rağmen büyümemizi sürdürdük. Biz, bilişim firması olmamızın yanı sıra Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir eğitim kurumuyuz. Kurulduğumuz ilk günden beridir müşterilerimizin dijital dönüşümlerine hizmet etmek öncelikli hedeflerimizdendi ve pandeminin başında, uzaktan çalıştığımız dönemde eğitim bacağımızın etkilenmemesi için Rasyotek Akademi platformunu kurduk. İki – iki buçuk ay gibi kısa bir süre içinde yazılım ekibimizin çalışmaları ile Rasyotek Akademi’yi hayata geçirdik. Böylece yerinde eğitime ara verilen bir buçuk yıllık zaman zarfında biz, sektörel eğitimlerimize online ve kayıtlı eğitimlerle hız kesmeden devam edebildik. Bir yandan Rasyotek Akademi’yi hayata geçirirken bir yandan da sağlık sektörünün dijitalleşme sürecine katkı sağlayacak çözümümüz Rasyomed Yoğun Bakım Bilgi Yönetim Sistemi (YBBYS) için yatırımlarımızı arttırdık. 5 milyon TL’nin üzerinde yatırım yaptığımız Rasyomed ile bugün Sağlık Bakanlığı’na bağlı, kayıtlı yirmi bir YBBYS firmasından biriyiz.
Teknoloji ile ilgili olarak geliştirdiğiniz çözümlerden bahseder misiniz?
İK başta olmak üzere şirketlerin ana iş kolları dışında kalan tüm süreçlerini dijitale taşıyan, Süper Portal adını verdiğimiz çözümümüze yatırım yaptık. Şu an için 12 farklı modül üzerinden pek çok firma tarafından tercih edilen Süper Portal, iş yükünü hafifletmek ve maliyet tasarrufu sağlamak üzerine kurgulanmış sanal iş zekâsıdır. SGK teşviklerini hatasız ve eksiksiz hesaplamamıza imkân veren Personel Teşvik Sistemleri (PTS) yazılımımız, İŞKUR işbaşı Eğitim Programı Dijital Asistanı (İDA), İK personelinin tüm iş süreçlerini dijitale taşıyabilen Dijital Otomasyon Sistem Teknolojileri (DOST) modülleri başta olmak üzere toplam 12 modülle şirketlere bütünleşik hizmet veriyoruz. 10 milyon TL’lik bir yatırım ile hayata geçirdiğimiz Süper Portal’ın ilerleyen dönemlerde Türkiye’nin ilk Dijital B2B AVM’si olmasını hedefliyor ve start-up’lar için bir merkez olmasını arzu ediyoruz.
Rasyotek’in 2021 ve sonrası için yatırım ve projelerden bahseder misiniz?
Rasyotek olarak kurulduğumuz günden bugüne, yaptığımız iş dolayısıyla kişisel verilerin korunması konusunda müşterilerimizin bilinçlenmesine destek oluyorduk. Bugün 2.2 milyon SGK’lının verilerini işliyoruz ve edindiğimiz tecrübelerle dijital dönüşümün öncülerinden olmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 2021 yılı başından beridir planlamasını gerçekleştirdiğimiz, yatırımlarına başladığımız “Veri Güvenliği ve Teknoloji” (VGT 360) projemiz ile de veri güvenliği konusunda dijital dünyada fark yaratmak gayretindeyiz.
Afra; ekosistemi desteklemek için programları desteklerken, girişimciler ile ticari ilişkilerin de kurulması için güven ortamının yaratılmasını öneriyor. Türkiye’de girişimcilik kültürünü yaratma ve yayma misyonuyla hareket eden GİRVAK’ın önümüzdeki dönem yol haritasında, Türkiye’de girişimciliğin önündeki engelleri ortadan kaldıracak çalışmalara ağırlık vermek yer alıyor. Vakıf olarak, gençlerin girişimciliği bir kariyer alternatifi olarak görmelerini sağlamak için çalıştıklarını söyleyen GİRVAK Genel Müdürü Mehru Aygül, kuruluşlarının yedinci yılında toplam 24 milyon insana girişimcilik ilhamı verdiklerini ve yüzlerce girişimin kurulması için alan yarattıklarını söylüyor. Etki odaklı bir yatırım fonunu hayata geçirmeye hazırlanan GİRVAK, girişimcilik ekosisteminin gelişmesi için önemli ihtiyaçlardan biri olan erken aşama girişimlerin finansal olarak desteklenmesini hedefliyor.
Aygül, GİRVAK ve Türkiye Bilişim Vakfı’nın ortaklaşa projesi olan fonun erken aşama ve etki odaklılık açısından Türkiye’de ilk olduğunu söylüyor ve ekliyor: “200’e yakın yatırım yapmayı planladığımız fonumuz ile etkisi yüksek girişimleri desteklemek bizi çok heyecanlandırıyor. Türkiye’nin özellikle de İstanbul’un global bir girişimcilik merkezi olması için teknoloji ve inovasyon odaklı bir merkezin hayata geçmesi çok önemli. Hem simge olacak hem de girişimcilik, inovasyon ve teknoloji konuları için çekim noktası yaratacak bir merkez, ülkemizin global arenada değerini artıracak. Bu amaçla, İstanbul’da ‘İnovasyon ve Teknoloji Merkezi’ kurmak için de çalışmalara başladık” diyor. Merkezin 2022 yıl sonunda hayata geçmesi planlanıyor.
Girişimcilik ve liderlik potansiyeli yüksek üniversiteli gençlere özel Fellow Programı sunan GİRVAK, programla ilham etkinlikleri, burs, eğitim ve konferanslara ücretsiz katılım ile girişim fikri olanların fikirlerini hayata geçirebilmelerine yardımcı olacak GBOX paketi gibi fırsatlar veriyor. “Fikre değil insana yatırım yapıyoruz” diyen Aygül, programa başvuran gençler arasından hazırlık, birinci ve ikinci sınıfta okuyan girişimcilik potansiyeli yüksek gençlerin bir kısmının ise Challenger Programı’nda bir araya geldiğini söylüyor. Programa Türkiye’de ikamet edip, T.C. vatandaşı olan ve bir üniversiteye girmeye hak kazanıp kayıt yaptıran, 17-24 yaşları arasındaki gençler başvurabiliyor. GİRVAK’ın gelecek dönem çalışmaları arasında, gençler arasındaki girişimcilik kültürünü daha da yaygınlaştırmak, girişimcilik, kalkınma ve kadın konusunda programlar üretmek yer alıyor.