SASA Polyester Sanayi A.Ş.2023 yılında 330 milyon dolar yatırım bedeline sahip elyaf üretim tesisini devreye alıyor. Bu yatırımla, şirketin cirosuna yıllık 550 milyon dolar katkı sağlanacak. Erdemoğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Erdemoğlu, 2023 yılı sonu devreye alınacak işletmelerle birlikte toplam yatırım tutarının yaklaşık 2.4 milyar dolara ulaşacağını söylüyor ve ekliyor: “Polyester üretiminde geçen yıl sonu itibariyle 1.4 ton üretim kapasitesine ulaştık, Çin ve Hindistan dışındaki en yüksek kapasiteye sahip ülke Türkiye oldu.”
Dünya çapındaki en son teknoloji üretim tesisiyle küresel liderliğe oynayan SASA Polyester, teknoloji
alt yapısı, özgün ürün geliştirme stratejisi ve uluslararası kalite standartlarıyla geleceğin ağır rekabet kurallarına yoğun hazırlanıyor. Dünyanın sayılı polyester üreticilerinden SASA Polyester AŞ, Saflaştırılmış Tereftalik Asit (PTA) ve elyaf yatırımlarıyla hem istihdamı artırmayı hem de bölgenin ve Türkiye’nin polyester üretim üssü olmayı planlıyor. Nasıl mı? Son dört senedir yatırım planlarında ciddi büyüme sağlayarak…
2015 yılında Sabancı Holding’den devraldıkları tesiste yatırımlar hız kesmeden sürüyor. SASA Polyester ile Polyester üretim kapasitesini 350 bin tondan 1.4 milyon tona, yıllık ciroyu da 1.2 milyar TL’den 5 milyar TL seviyesine yükseltti. Satışlarda dört kattan daha fazla bir büyüme gerçekleştirdi. POY/İplik tesisi Haziran 2020 de, Polyester Cips tesisi ise Eylül 2020’de devreye alındı. 2021 net satışları ise 11 milyar TL seviyelerde hedefleniyor. Erdemoğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Erdemoğlu, SASA Polyester Sanayi A.Ş. olarak dünyanın tek hattaki en büyük kapasiteli ve en yüksek verimli PTA işletmesinin Adana’da hayata geçeceğini söylüyor. Adana üretim tesislerinde 1.58 milyon ton/yıl kapasiteli PTA tesisini 2023 Şubat ayında devreye almayı planladıklarını söylüyor. Erdemoğlu; “Bu tesisin yatırım maliyeti yardımcı işletmeleriyle birlikte yaklaşık 935 milyon dolar olacaktır. PTA tesisimiz dünyadaki en yüksek tek hat kapasiteye sahip olmakla birlikte hammade kullanımı ve enerji verimliliği açısından da en iyi performansı gösterecektir” diyor.
Erdemoğlu, bir de örnek veriyor: “İşletmede kimyasal reaksiyonlar ile açığa çıkan ısı enerjisi elektrik enerjisine
çevrilerek, işletme kendi ihtiyacını karşıladıktan sonra yaklaşık 10 MWatt/ saat enerjiyi de SASA’nın diğer işletmelerine ihraç edeceğiz” diyor. SASA Polyester, polyester üretiminde geçen yıl sonu itibari ile 1.4 milyon ton üretim kapasitesine ulaştı. Bu kapasite Çin ve Hindistan dışındaki en yüksek kapasite olarak dikkat çekiyor.
Erdemoğlu, bu kapasiteye rağmen, Türkiye’nin 2020’de yalnızca nihai polyester ürünlerinin ithalatının 1 milyon ton civarında gerçekleştiğini söylüyor ve ekliyor: “Türkiye’nin ithalatını Avrupa ve Kuzey Afrika’nın ihtiyacını da düşündüğümüzde bölgemizin çok daha yüksek kapasiteye ihtiyacı olduğu açık. Bu ihtiyacı da bir nebze karşılamak için 350 bin ton Elyaf işletmemizi ve 350 bin ton Polyester chips üretme tesis yatırım kararı aldık. Bu işletmelerimizi
de 2023 yılı sonunda devreye alacağız. Bu işletmelerimiz ile birlikte toplam yatırım tutarımız yaklaşık 2.4 milyar USD ye ulaşacak.”
ÇİN DIŞINDA ALTERNATİF ARAYIŞI: TÜRKİYE
PTA, polyesterin ana ham maddesi. PTA’nın yurt içinde üretilmesi, Polyester üretimi açısından yurt dışı bağımlılığını büyük oranda bitirecek bir detay. Polyester değer zincirinde geriye doğru ilk entegrasyonu sağlayan SASA, katma değerin bir kısmını da Türkiye’de tutuyor. Konuyla ilgili olarak Erdemoğlu, “Bu sayede yurt içinde bulunan müşterilerimiz daha uygun koşullarda hammadeye ulaşım sağlayacak.
Bu durum Türkiye’nin bütün polyester kullanan sektörlerde başta tekstil ve ambalaj sektörleri olmak üzere rekabet avantajı sağlayacak. Özellikle pandemi ortamında beliren tedarik zincirinde Çin dışında farklı alternatif arayışında Türkiye’yi öne çıkaracaktır.” Türkiye nin PTA ithalatı geçen yıl yaklaşık 1 milyon ton ve tüketimi ise yaklaşık 1.1 milyon ton olarak gerçekleşti. 2022 yılı ithalatının ise yaklaşık 1.5 milyon ton olmasını bekleniyor. SASA’nın işletmesi devreye 2023’te girdiğinde, Türkiye ithalatçı konumunu sürdürecek. PTA yatırımı ile Türkiye’nin öncü sektörlerinden özellikle tekstil sektörünün önü açılmış olacak. Erdemoğlu Holding’in PTA yatırımı pek çok ilki de beraberinde getiriyor. Hammade verimliliğinde dünyada, enerji verimliliği en yüksek, en yüksek kapasiteli, teknolojik ve otomasyon olarak
dünyada en ileri tesislerden biri olacak.
Dünya PTA kapasitesi yaklaşık 90 milyon ton ve geçen yıl sonu itibari ile üretim 75 milyon ton oldu. Dünya PTA üretim artış hızı dünya büyüme oranının yaklaşık iki katı olduğu için, bütün bağlantılı sektörleri beraberinde taşıyor. Aynı durum Türkiye’de de geçerli. PTA yatırımı tekstil ve ambalaj sektörü gibi sektörlerin motoru olmaya aday.
SASA Polyester’in Yumurtalık yatırımı 12 milyar dolar civarında. Beş milyon ton Polyester, dört milyon ton PTA, 1.2 milyon ton Polipropilen ve Polietilen 600 bin ton PVC tesisiyle, hammadede yurt dışı bağımlılığı da büyük oranda çözülmüş olacak. Geçmişten günümüze çeşitli krizler ve teknolojik gelişmelerle dönüşen çalışma hayatı ve iş gücü dinamikleri dünyada farklı bir kırılma yaşanmasına neden oldu. COVID-19 salgını sonrası, yeni normalde iş stratejileri ve aksiyonlar konusunda da Erdemoğlu gündemlerindeki konuyla ilgili olarak, bu dönemde yapılan yaklaşık 1 milyar dolar tutarındaki yatırımlar ile toplam istihdamın yaklaşık bin 250’den 4 bin 200 seviyelerine çıkardı. Erdemoğlu; “Yeni yatırımlarımızda endüstri 4.0 konseptinide tam olarak uyguladığımız ve sağlık tedbirlerinide eksiksiz sağladığımız için üretimde de bir aksama yaşamadık. Seyahat kısıtlamaları ile elektronik haberleşme sistemlerini çok daha etkin kullandığımızdan dolayı yatırımlarımız sekteye ugramamış aksine etkin karar alma ve uygulama ile hız kazandı.” diyor.
SASA’nın polyester kapasitesi 2030 yılına gelindiğinde yaklaşık 5 milyon ton olacak. Büyüme POY ve iplik üretimi, Polyester Elyaf üretimi, Endüstriyel Polyester chips ve Ambalaj tipi polyester chips dallarında olacak. Bu kapasitelerde yapılacak üretim ithal hammadde ile yapılamayacağından dolayı hammadde entegrasyonunu da sağlanacak. Dolayısı ile başta polyester hammadeleri olan PTA ve MEG olmak üzere Türkiye’nin ithal etmek zorunda olduğu diğer polimerleri de entegre tesislerde Adana Yumurtalık’ta üretecek.
Erdemoğlu gelecek döneme ilişkin, “COVID-19’un beraberinde getirdiği tedarik zincirinin yeniden yapılanması ile birlikte Akdeniz Havzası ve bütün Avrupa’nın başta polyester ve hammaddeleri olmak üzere, tüm petrokimya
ürünlerinin ana üretim merkezi olma fırsatını gerçeğe dönüştüreceğiz” diyor.