VAKIFBANK, DIJITAL DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARIYLA GELECEĞIN BANKACILIK ÜRÜN VE HIZMETLERINE HAZIRLANIYOR. BANKA ROBOTIK SÜREÇ OTOMASYON UYGULAMALARINDAN BLOCKCHAIN UYGULAMALARINA KADAR BIRÇOK ALANDA FINANS SEKTÖRÜNÜN DIJITALLEŞMESINE ÖNCÜLÜK EDIYOR.
Dijitalin yön verdiği ekonomik paradigma değişiyor. Dünya artık nakitsiz ödemeler topluluğu olmaya doğru evriliyor. Açık bankacılık, API’ler, dijital platformlar, platform ekosistemleri, dijital uygulama pazar yerleri ve işbirlikleri, modüler dizaynlar ve bulut bilişimin bir arada olduğu nakite ihtiyaç duyulmayan
bir dünya oluşuyor. Blokzincir, mobil cüzdanlar, yapay zeka… Bu ve benzeri yeni teknolojiler dünyaya şekil veriyor. Değişim çok hızlı yaşanıyor. Bu muazzam değişimi VakıfBank Genel Müdür Yardımcısı Ferkan Merdan ile konuştuk.
Dijital dönüşüm açısından ne konumdayız? Ülkemizdeki gelişmeleri nasıl görüyorsunuz?
Türkiye, hem teknolojik bilgi birikimi hem de toplumun dijital yenilikleri çabuk benimsemesinin verdiği güçle öncü ülkeler arasında yer alıyor. Pandemi sonrası artan dijital beklentiler ve
hızla değişen teknoloji karşısında düzenlemeler hızla yapılıyor. Kısacası, dönüşümü hem yaşıyor hem de ona
yön vermekte öncü oluyoruz. İnsanlar artık zaman sorunu olmadan birbirine para göndermek, markette kartlarla uğraşmak yerine mobil cüzdanıyla temassız ödemek, ATM’lerde Karekodla tüm işlemlerini halletmek istiyor. Ticaret yapanlar ‘Blockchain’in sağladığı hız
ve güvenden bir an önce yararlanmayı talep ediyor. Yatırım yapanlar da yapay zekalı robo uzmanların daha fazla geliştirilmesini bekliyor. Örneklerini artırabileceğimiz pek çok değişim başlığında ise düzenlemeler de bu yoğun talepleri takip ediyor.
Türkiye bu açıdan hem geliştirmelerde hem de düzenlemelerde çok hızlı
adımlar atıyor. Son olarak TCMB ve BKM tarafından geliştirilen kişisel özel bir bilginin bir hesaba tanımlanmasıyla 7 gün 24 saat kolay para gönderimine hazırlık olan KOLAS sistemi, devreye alındı. VakıfBank olarak KOLAS sisteminde öncü olduk. ‘Kolay Adres Sistemi’ne uyum süreçlerini hızla tamamlayarak devreye aldık.
Farklı servislerin hayatımıza gireceğini söylüyorsunuz. Buna birkaç örnek verebilir misiniz?
Müşterilerimiz çok yakında TCMB ve BKM tarafından geliştirilen FAST sayesinde 7/24 kolay adreslere para gönderme imkanına sahip olacaklar. Üstelik kolay adresi bulunmayan müşterilerimiz de FAST üzerinden IBAN yoluyla transferi
de yapabilecek tüm hazırlıklarımızı tamamladık.
Nakitsiz ekonomiye geçişte en önemli başlıklarda biri de karekod teknolojileri… BKM’nin karekodlu ödeme hizmetlerini
merkezileştirmesinin ardından, bir uygulamada daha süreci ilk tamamlayan banka olduk. Hızla uygulamaya alınan ‘Karekod Yönlendirme Sistemi’ projesiyle VakıfBank müşterileri, artık projeye dâhil olan diğer banka ATM’lerinden, karekodla para çekebiliyor. Aynı şekilde BKM üyesi olan ve bu projeyi tamamlayan başka bir bankanın müşterisi de, kendi bankasına ait mobil uygulama ile VakıfBank ATM’lerinden karekodla para çekme imkânına sahip oluyor. VakıfBank olarak ‘Karekod Yönlendirme Sistemi’nde yer almamız sektörümüz için de oldukça önemli bir anlam ifade ediyor. Türkiye genelinde yaklaşık 5 bine yakın ATM’mizle sisteme katılan ilk banka olduk.
Karekod konusunda oldukça iddialısınız. Bu teknolojiye yaptığınız yatırımlar soncunda müşterilerinize neler sunuyorsunuz?
Karekod konusunda oldukça iddialıyız. Pek çok yenilikçi adım attık; POS’larda
da karekodla ödeme başlattık. Bankamız ATM cihazlarında karekod ile karta ve ATM’ye dokunmadan, şifre girmeden para çekilebiliyor. Pandemi dönemiyle birlikte artan hijyen kaygılarıyla karekod ile para çekme işlem adedinde yaklaşık 3 kat; toplam işlem tutarında ise yaklaşık 6 kat artış gerçekleşti. Bu dönemde karekod teknolojisine yaptığımız yatırımların karşılığını böylece alıyoruz.
Temassız bankacılık kapsamında neler yapıyorsunuz?
Pandemi sürecinin hız verdiği bir başka değişim de nakit parayla işlem yapmama eğiliminde gerçekleşti. İnsanlar hijyen endişeleri nedeniyle kasada kredi
kartı şifresi girmeden temassız ödeyip geçmeyi daha çok tercih etmeye başladı. Temassızlık yıllardır gündemimizde olan bir teknoloji olduğu için pandemiye çok hazır girmiş olduk. Temassız bankacılık kapsamında; telefonla temassız ödeme uygulamasını geliştirdik. VakıfBank Mobil Bankacılık ile devreye aldığımız Mobil Temassız Ödeme (HCE) teknolojisiyle müşterilerimiz cep telefonlarını aynen temassız kart gibi alışverişlerinde kullanabiliyor.
Altı milyon kredi kartımızın yaklaşık 2,5 milyonunu temassız kartlarımız oluşturuyor. Temassız kartlarımızla yapılan işlem hacmi de her geçen ay daha çok artıyor.
Açık bankacılıkla yenilenecek çalışma şekillerine bankanızın bakış açısı nasıl olacak?
Fintech’lerin servislerimize bağlanabilmesi, ürün ve hizmetlerimizi kendi uygulamalarında gösterebilmesi için finansal olmayan API’lerimizi gerçek ortama taşıdık. Ayrıca finasal işlemleri de içeren yaklaşık 60 adet API’nin açılabilmesi için çalışmaları tamamladık. Gümrük vergi ödemelerini yapmaya imkan sağlayan API’ler gerçek ortamda dış ticaret yapan firmalarda ve gümrük firmalarında kullanılmaya başlandı. Open API’ler üzerinden 9,5 milyar TL gümrük vergisi ödemesi yapıldı.
Dünyada ve Türkiye’de fintech konusundaki akımı nasıl görüyorsunuz? Blockchain ile ilgili neler yapıyorsunuz?
Önemli başlıklardan biri de ‘Blockchain’… Geleceğin nakitsiz ticareti, ‘Blockchain’ üzerinden yapılacak. VakıfBank olarak ‘Blockchain’ konusunda 2017 yılından beri çalışmalar yapıyoruz. Türkiye’de ‘Blockchain’ teknolojisinin gelişmesi için oluşturulan ‘Blockchain Türkiye Platformu’na banka olarak üyeyiz. Halen BTP (Blockchain Trade Platform) projesini devam ettiriyoruz. Projede bir gümrük, bir lojistik ve bir ithalatçı firmayla birlikte banka tarafında biz yer alıyoruz. Bir diğer projeyi VakıfBank
Finans Grubu iştirakleri ortaklığında gerçekleştiriyoruz. Projeyle, müşteri verileri, ‘Blockchain’ tabanlı olarak dijital ortamda tutularak paylaşılması sağlanacak ve güncellenmesi gerçekleştirilecek. Bu projenin kapsamını Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik’i dâhil edebilecek şekilde genişletmemiz de mümkün.
Üçüncü olarak da “Blockchain Altın Takası” Projesi, şeffaflık açısından yüksek seviye ihtiyaçlara cevap verecek. “Takas İstanbul” üzerinden sorgulanması gereken bilgiler, kendi sistemlerimiz üzerinde anlık ve raporlanabilir şekilde gözükecek.
Operasyonel verimlilik açısından işlemlerinizde kullandığınız robotik uygulamalar hakkında bilgi verir misiniz?
Banka içinde operasyonel verimliliği, hızı ve kaliteyi artırmak için Robotik Süreç Otomasyonu (RPA) kullanımına çok önem veriyoruz. Rutin ve tekrarlayan işlerimizi RPA’ya devrederken, hem operasyonel risklerimizi minimize etmeyi hem de bu işler üzerinde çalışan personellerimizi katma değeri yüksek diğer işlerde görevlendirmeyi hedefliyoruz. Mevcut iş süreçlerimizden birçoğunu RPA ile yürütüyor ve her geçen gün yeni süreçlerimize de entegre etmeye devam ediyoruz. Örneğin, İcra dosyalarının PTT UETS portalinden alınıp PTT KEP portali üzerinden gönderimi ve doğrulanması süreci, Kredi Kartları GİB ve Maliye raporlarının gönderilmesi, ATM’lerin arıza durumunda bakım moduna alınması, çalışanlarımızın iş süreçlerini Robotik Süreç Otomasyonlarımız sayesinde düzenli ve hızlı bir şekilde yürütüyoruz. Son bir yıl içinde toplamda 46 süreç geliştirdik.
Online ticareti kolaylaştıracak uygulamalar geliştirdiniz. Bunlar kullanıcılarına ne tür avantajlar sağlıyor?
VakıfBank olarak ödeme yöntemlerinin geliştirilmesine önem veriyoruz. Bu anlayışla geliştirdiğimiz VakıfPay ile kredi kartı kullanmadan da mobil ve internet bankacılığı üzerinden ödeme yapmayı sağlıyoruz. Müşterilerimiz, alışveriş anında krediye ihtiyaç duymaları durumunda şubeye gitmeden anında alışveriş kredisi kullanılabiliyor. 60 aya varan vadelerde kredi kullanıp e-ticaret ödemelerini anında gerçekleştirebiliyor. VakıfPay ile Türkiye’deki e-ticaretin gelişimine önemli katkı sağladık. Ödeme ve sipariş eş zamanlı gerçekleştiği için buna bağlı yaşanan sıkıntılar ortadan kalkıyor. Havale ve EFT ile zaman kaybı yaşamadan ödemeler, anında hesaba geçiyor. Hiçbir finansal bilgi karşı tarafa iletilmediği için işlem güvenli bir ortamda gerçekleşiyor. Ayrıca gerçekleştirdiğimiz entegrasyon sayesinde müşterilerimiz, Gelirler İdaresi Başkanlığı (GİB) sitesi olan ivd.gib.gov.tr üzerinden VakıfPay ile kolaylıkla vergi ve harç ödemelerini de gerçekleştirebiliyor.
Yakın zamanda self servis bankacılık hizmetlerinizi duyurdunuz? Bu uygulamanız ne sağlıyor?
Bir başka yeniliğimizle daha müşterilerimizin işlemlerini online çözebilmelerine kolaylık sağladık. Türkiye’de bir ilk olan self servis bankacılık…
Bu sayede kartı olmayan banka müşterilerimizin de self servis internet bankacılık müşterisi olmasının önünü açtık. Yeni nesil çipli kimlik kartı olan müşterilerimiz NFC (Yakın Alan İletişimi) özelliğine sahip mobil cihazlar sayesinde kimlik kartlarını cihazlarına okutarak kolaylıkla İnternet Bankacılığı müşterisi olabiliyor. Yaklaşık 500 bin NFC ile kimlik doğrulaması yapılması bu hizmetimizle inovasyonda ne kadar başarılı olduğumuzu da bir kez daha göstermiş olduk.
Mobil bankacılıkta yeni çalışmalarınız var mı?
Tüm bu gelişmeler karşısında artık dijital işlemlerin beyni durumuna gelen Mobil Uygulamayı daha kullanıcı dostu hale getirmek gerekiyordu. Bu düşünceyle Bireysel Mobil Bankacılık uygulamamızın ara yüzlerini yeniledik. Mevcut uygulamadaki beğenilen yönler kalırken müşterilerimizin hayatlarını kolaylaştıran pek çok yenilik getirdik; yeni ara yüzleri sayesinde artık hesap ve kart bilgilerine tek tıkla ulaşılıyor, müşterilerimiz varlıklarını daha kapsamlı ve geçmişe yönelik olarak da sorgulayabiliyor.
Yakın zaman içinde beklenen bir diğer düzenleme ise bazı onay işlemlerinin online yapılabilmesini sağlayacak. Özellikle dijital dünyanın iki büyük aşaması; limit artırma ve şifre işlemlerini mobil bankacılık üzerinden yüz tanıma teknolojisi kullanarak gerçekleştirilmesini sağlayan öncü bankalardan biriyiz. VakıfBank olarak yüz tanıma teknolojisinde uyguladığımız doğrulama metoduyla ayrışıyoruz. Uygulamayı kullanan kişinin yüzüyle, çipli TC kimlik kartındaki fotoğrafı eşleştiriyoruz. Bu şekilde kimlik doğrulamasını hızlıca gerçekleştiriyoruz.