Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, son dönemde sanal çiftlik oyunlarıyla gündeme gelen ve saadet zinciri olarak bilinen piramit sistemlerin vatandaşların mağdur olmasına yol açtığını ve bu konuda yoğun şikayet aldıklarını söyledi.
Piramit sistemlerin, çoğunlukla herhangi bir ürün ve hizmet ticareti olmadan ya da sistemi gizlemek için göstermelik ürünler üzerinden işlediğini belirten Tüfenkci, sisteme yeni katılan üyelerin ödediği paraların, daha önce üye olan bazı kişilere ödendiğini bildirdi.
Tüfenkci, sistemin, çok sayıda kişinin para kaybetmesine bağlı olarak, az sayıda kişinin para kazanmasına dayandığını vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Piramit sistemler, genellikle bunu başlatan kişilere para kazandırdıktan ve yüzlerce, bazen de binlerce kişiye önemli para ve zaman kaybettirdikten sonra batıp gidiyor. Çoğu zaman, ortada kurumsal bir şirket ve muhatap da bulunmadığından mağdur olan vatandaşların hak arama çabaları da sonuçsuz kalıyor. Piramit satış sistemlerinin en belirgin özellikleri; kazanma garantisi vermesi, genellikle ‘Hayatta bir kez karşınıza çıkacak bir fırsat’ ya da ‘İş işten geçmeden satın alın’ gibi baskı yaratan söylemlerle tanıtılması, vaat edilen kar tekliflerinin makul olamayacak kadar yüksekliği, büyük getiri vaadi dışında sistem ve iletişim bilgileri hakkında ayrıntılı bilgi verilmemesi ya da verilen bilgilerin çoğunun yanıltıcı olması şeklinde sayılabilir.”
Piramit sistemlerin, genellikle inandırıcılık sağlamak ve daha çok kişiyi sisteme çekmek adına buraya ilk girenlere belli bir dönem ödeme yaptığına işaret eden Tüfenkci, bu kişilerin de daha çok prim almak ve sisteme üye kaydetmek için yapılan ödemelere ilişkin belgeleri internet sitelerinde paylaştığını dile getirdi.
Suç duyurusunda bulunuluyor
Tüfenkci, genellikle ürün bazlı piramit sistemlerde artık sanal para, bulut depolama, internet reklamcılığı ve sanal çiftlik oyunları gibi unsurların kullandığına dikkati çekerek, bu sistemlerin Avustralya, Avusturya, Belçika, Brezilya, Kanada, Çin, Danimarka, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere, ABD gibi çok sayıda ülkede yasa dışı olduğunu bildirdi. Türkiye’de de Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile bu sistemlerin kurulmasının yasaklandığını hatırlatan Tüfenkci, şunları kaydetti:
“Halihazırda piramit satış sistemi yürüttüğü şüphesiyle Bakanlığımızca çok sayıda şirket ve organizasyon denetim kapsamına alındı. Bunlardan piramit satış sistemi olduğu sonucuna varılanlar hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Vatandaşlarımız, herhangi bir ürün veya hizmet ticareti olmayan, aşırı kazanç vadeden ve sisteme yeni üye getirmek koşuluyla prim, komisyon gibi adlarla ödeme yapmayı öngören yapılara karşı dikkatli olmalı. Sisteme giriş ücreti alabilmek için tahsil edilen ücretlere karşılık verileceği belirtilen paralar yanında sisteme yeni üye getirmek koşuluyla prim, komisyon ve benzeri adlarla ödeme yapmayı öngören yapılara şüpheyle yaklaşılmalı. İleride maddi ve hukuki mağduriyet yaşanmaması adına bu tip sistemlere üye olunmamalı.”