Suudi Arabistan, Bahreyn ve Katar’ın ardından şimdi de Venezuela 20 yıl aradan sonra benzine zam yaptı. Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun üç haneli rakamlara çıkan enflasyonu durdurma ve yaklaşık 10 yılın en derin resesyonunu yaşayan ekonomiyi destekleme çabaları dahilinde, benzin fiyatlarını artıdı ve parasını devalüe etti.
Gıda ve ilaç gibi gerekli ürünlerin ithalatı için kullanılan temel kur, Maduro’nun televiziyon aracılığıyla kamuoyuna yaptığı açıklamada belirttiği üzere, dolar başına 6.3 bolivardan 10 bolivara düşürülecek. Bu yüzde 37’lik bir devalüasyon anlamına geliyor. Hükümet ayrıca en son 13 bolivardan dolar sattığı ara kuru da ortadan kaldıracak ve dolar başına 203 bolivardan işlemlerin yapıldığı “serbest ve tamamlayıcı” bir alternatif piyasasıyı iyileştirecek.
Maduro televizyondan yayınlanan konuşmasında, artık petrol ürünlerinden ücret alınacağını belirterek ”Yükselecek gaz fiyatlarından elde edilen gelir, devletin sosyal programlarını finanse edecek. Halkımdan bu sisteme destek olmalarını istiyorum” dedi.
Son 20 yılda petrol ürünleri fiyatlarına ilk defa bu derece ciddi bir zam yapılan ülkede, benzinin litre fiyatı da 0,1 bolivardan 6 bolivara yükseltilecek.
Muhalefet liderleri ise Maduro’nın aldığı önlemlerin ekonomiyi düze çıkarmak için yetersiz olduğunu bildirdi.
Muhalefetten Maduro’nun gitmesi için referandum çağrısı
Son on yılda ilk kez kongrede üstünlük sağlayan ve sosyalist liderle koalisyon hazırlığında olan muhalefetin lideri Henrique Capriles, Maduro’nun görevinden ayrılması için referandum çağrısı yaptı.
Capriles, referandumun uzun bir süreç olduğu eleştirilerine ise ”Şimdi tam zamanı, referandum engellenemeyecek” dedi.
Referandum yapılması için muhalefetin 4 milyon imza toplaması gerekiyor. Bununla birlikte, Devlet Başkanı’nın görevden uzaklaştırılabilmesi için olası bir referandumda Maduro karşıtı oyların, Maduro’nun 2013 seçimlerinde aldığı oy sayısını geçmesi gerekiyor.
Muhalif milletvekilleri, Maduro’nun görevden uzaklaştırılabilmesi için anayasal bir referandum, görev süresinin kısaltılması dahil birçok seçeneği tartışıyor. Ancak, Yüksek Mahkeme’nin Hugo Chavez’in 1999 yılında göreve gelmesinden beri yönetim karşıtı hiçbir karar almamış olması muhalefette çekinceye neden oluyor.
Dünya çapında petrol fiyatlarının düşmesi, ihracat gelirlerinin yüzde 95’ini petrolün oluşturduğu Venezuela’nın derin bir resesyona girmesine, enflasyonun yükselmesine ve ciddi gıda sıkıntısına neden olmuştu.
3 PETROL ÜLKESİ DE ZAM YAPMIŞTI
Uzmanpara’nın haberine göre, devalüasyon, devlete ait petrol şirketi Petroleos de Venezuela SA’nın petrol geliri olarak elde ettiği her dolar için daha fazla bolivar elde etmesinden dolayı devlet hazinesinden çıkışları azaltırken, yüksek benzin fiyatları sübvansiyonlara ayrılan paranın azalmasını sağlayacak. Aynı zamanda,devalüasyon muhtemelen, ülkede en çok tüketilen gıda ürünleri olan pirinç ve ekmek gibi hayati ürünlerin fiyatlarını artırma konusunda hükümet üzerindeki baskıyı azaltacak.
Suudi Arabistan aralık ayında, aralarında akaryakıt, su ve elektriğin de bulunduğu birçok kaleme zam yapma kararı almıştı. Ülkede benzine yüzde 50-67, motorine ise yüzde 80 zam gelirken zam furyasına Katar da katılmış ve Katar benzin fiyatlarına yüzde 35 zam yapmıştı.
Petrol fiyatlarındaki aşırı düşüş nedeniyle bütçesi olumsuz etkilenen Bahreyn’de de 33 yıl sonra ilk defa zam yapılmıştı.
