Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, son 15 yılda yüzde 76 artışla 98 milyondan 172 milyon adede çıkan zeytin ağaçlarının korunmasının çok önemli olduğuna dikkati çekerek, dünya ikinciliği hedefi koyan Türkiye’nin, hem ağaç sayısını hem zeytin hem de zeytinyağı üretimini artırması gerektiğini bildirdi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye’nin dünya zeytin üretiminde İspanya, İtalya ve Yunanistan’ın ardından dördüncü sırada yer aldığını belirterek, Ege, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde zeytin yetiştirilmekle birlikte üretimin önemli bölümünün Ege Bölgesi’nde yapıldığını ifade etti.
Geçen yıl 400 bin tonu sofralık, 1 milyon 300 bin tonu yağlık olmak üzere 1 milyon 700 bin ton zeytin üretildiğini, 2016’da üretimin 1 milyon 730 bin olacağının tahmin edildiğini kaydeden Bayraktar, geçen yıl 97,7 milyon doları siyah zeytin, 27 milyon doları yeşil zeytin, 63,4 milyon doları zeytinyağı olmak üzere 188,1 milyon dolarlık zeytin ve zeytinyağı ihracatının yapıldığını vurguladı.
Bayraktar, özellikle zeytinyağında ihracat rakamının yeterli olmadığını, Türkiye’nin çok daha fazla zeytinyağı ihraç edebilmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bugün zeytinyağı ihracatından İspanya 3, İtalya 1,6 milyar, Yunanistan 700 milyon dolar kazanırken, Türkiye 63 milyon dolarlarda kalmamalıdır. En azından 500 milyon dolarlık bir ihracata ulaşmalıdır. Mevcut pazarlarımızı korumamız, önemli pazarlarda da payımızı artırmamız lazım. Zeytinyağının yarıdan fazlası ABD, Suudi Arabistan, Japonya, Irak ve İran’a ihraç ediyoruz. Siyah zeytinde en önemli pazarlarımız Irak, Romanya, Almanya ve Bulgaristan. İhracatımızın dörtte üçünü bu ülkelere yapıyoruz. Yeşil zeytinin üçte birini Irak’a satıyoruz. Bu ülkeyi Almanya ve ABD izliyor.”
Hasadın normal düzeylerde gerçekleştiği yıllarda dekar başına verimin İspanya’da 369, İtalya’da 256, Yunanistan’da 209, dünya ortalamasının ise İspanya’daki yüksek verim nedeniyle 213 kilogramı bulduğuna, Türkiye’nin 195 kilogramlık verimle dünya ortalamasının altında kaldığına dikkati çeken Bayraktar, 2016 yılı destekleri içinde ilk kez geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu için dekar başına 100 lira destek verilmesinin kararlaştırıldığını, alınan kararın uygulanmaya başlamasıyla zeytinliklerde verimdeki artışa bağlı olarak üretimde artış yaşanmasının beklendiğini bildirdi.
– “Dünya ikinciliği hedefi doğrultusunda politikalar üretilmeli”
Bayraktar, son 15 yılda sayısı yüzde 76 artışla 98 milyondan 172 milyon adede çıkan zeytin ağaçlarının korunmasının önemine değinerek, Türkiye’nin kendisine zeytincilikte dünya ikinciliği hedefi koyduğunu, bu hedef doğrultusunda politikalar üreterek, hem ağaç sayısını hem zeytin hem de zeytinyağı üretimini artırması gerektiğini kaydetti.
Türkiye’de zeytine fark ödeme desteği verilmediğine işaret eden Bayraktar, “Gübre, mazot desteği zeytinde dekarda 11 liradır. Bu rakam, ülke ortalama verimine göre zeytinde kilogram başına ortalama 5,5 kuruşa karşılık geliyor. Zeytinyağında kilograma 80 kuruşluk fark ödeme desteği bulunuyor. İspanya, İtalya, Yunanistan, Portekiz ile kıyaslandığında üreticilerimiz haksız bir rekabetle karşı karşıyadır. AB ülkelerinin kendi üreticilerine tanıdığı imkanların üreticilerimize de tanınması, kaliteden taviz vermeden markalaşmış bir üretim gerçekleştirilmesi halinde ülkemiz zeytin ve zeytinyağında önemli fırsatlar yakalar. Ülkemiz bulunduğu coğrafya itibarıyla zeytincilikte önemli bir potansiyele sahiptir. Dünya ikinciliği hedefi doğrultusunda bu potansiyelden gereği gibi istifade edilmelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Bayraktar, 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun değişikliğine yönelik çalışmalara değinerek, Üretim Reform Paketi Kanun Tasarısı Taslağı ile zeytinliklerin bir kez daha her türlü sanayi tesisine açık hale getirilmeye çalışıldığını, Kanun değişikliği taleplerinin, ülkenin zeytincilikte dünya ikinciliği hedefiyle örtüşmediğini savundu. Yapılmak istenen değişikliklerle önemli bir tarım, sanayi, ticaret ve istihdam alanı olan zeytincilik sektörünün büyük ölçüde zarar göreceğini belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Bu durumda geçimini zeytinliklerden sağlayan üreticilerimiz de mağdur olacaklardır. Son değişiklik talebinde her ne kadar zeytin ağacının iki katı kadar zeytin ağacının, Bakanlık tarafından gösterilecek yere dikilmesi zorunluluğu getirilse de ülkemizde zeytinciliğin yapılabileceği coğrafya bellidir. Ayrıca yeni oluşturulan bahçelerin ekonomik verim çağına gelmesi de yaklaşık 20 yılı bulmaktadır. Bu dönemde zeytinden başka geliri olmayan üreticilerimizi düşündüğümüzde hem üreticilerimiz açısından hem de ülke ekonomisi açısından büyük sıkıntı oluşacaktır.”
Bayraktar, zeytin üretiminde verimi artırmak için başta budama ve sulama olmak üzere gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadele, toprak işleme ve yabancı ot kontrolü iyi yapılmalı, yıllık yağış ortalaması yetersiz olan yerlerde sulama yapılmasını istedi.
