Bu arada, banka start-up’lara yatırım desteği için 10 milyon TL’lik bir Girişim Sermayesi Yatırım Fonu kurmuş. Tüm bu faaliyetleri konuşmak için biraraya geldiğimiz Kuveyt Türk Bilgi Teknolojileri Grup Müdürü Mücahit Gündebahar, bu çalışmalarının ana merkezinde Ar-Ge Merkezi olduğuna dikkati çekiyor. Kuveyt Türk, bankacılık sektörünün ilk Ar-Ge merkezini kurmak için 2010 yılında harekete geçiyor ve bu merkezi Kocaeli Şekerpınar’da hayata geçiriyor. Ardından ilk Ar-Ge merkezi için devletten aldığı teşviki yine Ar-Ge yatırımı için değerlendirerek, 2013 yılında Konya’daki ikinci Ar-Ge merkezini kuruyor. Konya’daki ikinci Ar-Ge merkezinin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 2017 Mayıs ayında tescillenmesinin ardından Kuveyt Türk, Türkiye’nin iki Ar-Ge merkezine sahip tek bankası unvanına sahip oluyor. Mücahit Gündebahar, Kuveyt Türk’ün Ar-Ge’ye istihdama katkı ve ekonomiye katma değer sağlamak, nitelikli ürün üretme anlayışıyla yatırım yaptığını hatırlatarak, “Burada geliştirilen projeler, ürün ve hizmete dönüyorsa destekleniyor. Kuveyt Türk Ar-Ge Merkezi’nde geliştirilen projeler ürünleştirilerek satışa sunuluyor. Bu ürünlerin satılması için de Architech isimli teknoloji firmasını kuruldu” bilgisini veriyor.
AR-GE’DEN YENİLİKÇİ ÜRÜN VE HİZMETLER
Şu anda bankanın Konya’daki Ar-Ge Merkez’inde 31 tam zamanlı, 12 yarı zamanlı personel çalışıyor. Bunlardan 18’i Ar-Ge Merkezi çalışanı olarak kayıtlı. Kocaeli Ar-Ge Merkezi’nde ise 80 kişi görev yapıyor. Verilen bilgiye göre, Kuveyt Türk Ar-Ge Merkezi’nin geliştirdiği ürün ve hizmetler şöyle: Konya Ar-Ge Merkezi’nde ilk üretilen modüller İK ve Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) oldu. Bu sayede ERP ithal kalemi olmaktan çıktı ve yerli yazılım oldu. Geliştirilen BOA uygulaması ile yerli bir yazılım oluşturuldu. Bankanın en önemli gelirlerinden biri olan teminat mektubunun yeni sisteme göre dönüşümü yapılarak bir yıl içerisinde hayata geçirildi. Uluslararası bankacılık modülü geliştirildi. Türkiye’de ilk yapılan kira sertifikası halka arz (Sukuk) modülü geliştirildi. “Senin Bankan” platformu geliştirildi. “Senin Bankan” ile mevduat toplama ve temel ürünleri tanıtıp müşteriye şubesiz bankacılık hizmeti veriliyor. Merkezi bilgilendirmenin önemli kısmı olan SMS gönderme uygulaması geliştirildi. Yapay zeka makine öğrenmesi yöntemleri kullanılarak kredi ve risk analiz sistemi geliştirildi. Kurumsal Kaynak Yönetimi’ne (İnsan kaynakları, eğitim geliştirme, kalite ve organizasyon, idari işler, satın alma ve lojistik birimlerine) ait tüm modüller hazırlandı. Veri güvenliği için BOA Cloud geliştirildi. Bu sayede hizmet ve işleyiş kalitesinin artmasının yanı sıra operasyonel kolaylık sağlandı. Fintech şirketlerine daha kolay ve daha hızlı şekilde yeni uygulamalar geliştirmelerine imkân sunan API Market Platformu geliştirildi.
Diğer yandan, Kuveyt Türk’ün Bankada Kampüs uygulaması kapsamında her yıl ortalama 12 öğrenci Ar-Ge Merkezi’nden mezun oluyor ve mezunlara yüzde 90 oranında istihdam sağlanıyor. Konya’daki bu model başarılı olduğu için Tekno Kampüs adıyla Şekerpınar’da da uygulanıyor. Ayrıca Bankada Kampüs kapsamında Ar-Ge ekibine dahil olan yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin geliştirdiği projelere de destek sağlanıyor. Şu ana kadar Kuveyt Türk Ar-Ge Merkezlerinde geliştirilen üç proje, TÜBITAK tarafından kabul edilmiş.
Geçen yıl aralık ayında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı Bilim ve Teknoloji Müdürlüğü tarafından düzenlenen 6. Özel Sektör Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri Zirvesi’nde Bankacılık ve Finans Sektörü kategorisinde “En İyi Ar-Ge Merkezi” ödülüne layık görülen Kuveyt Türk, bu ödülü dördüncü kez üst üste aldı.
Tüm bu çalışmalar aslında Fintech ve start-up’larla iş dünyasındaki yeni dönemi yakından izlemek ve yeniden şekillenen bu dünyanın bir parçası olmak için yapılıyor. Fintech ekosisteminin bankacılık sektörünün dinamiklerini değiştirdiğine dikkati çeken Mücahit Gündebahar, “Bundan 5 yıl sonra bankacılık sisteminin dinamikleri aynı olmayacak. Çok yoğun bir Fintech fırtınası geliyor. Diğer taraftan, reel endüstrilerde de geleneksel firma kurma ve yönetme şekilleri değişiyor. Start-up’ların yükseliş trendinde olduğu bir dönemdeyiz” diyor. Gündebahar, start-up’lara yakınlık ve bu çalışmaları desteklemesi adına Lonca Girişimcilik Merkezi’nin faaliyete geçtiğini hatırlatıyor. İlk mezunlarını veren Lonca Girişimcilik Merkezi’nin ikinci programı nisan ayında başlıyor. Lonca Girişimcilik Merkezi’nin ilk mezunları şu şirketlerden oluştu: Zeegzag, Nakitex, Yobot, Smart Factory, Bisigortaci.com, Fosefi, Ratonik, Compocket, Catchman, FulleGitsin. Bu arada, Lonca’dan mezun olan ve akaryakıt istasyonlarında araçtan inmeden indirimli ödeme yapmayı sağlayan bir ödeme olan FulleGitsin’i hem banka çalışanları hem de müşteriler kullanmaya başlamış. Ayrıca, bu yıl içinde temmuz ve kasım aylarında da yeni programlar açılması planlanıyor.
BANKA ÇALIŞANLARI DA GİRİŞİMCİ OLACAK
Girişimcilik ekosistemini yakından izleyen Mücahit Gündebahar, Türkiye’deki Fintech’lerin genelde ödeme sistemleri alanında olduğunu kaydediyor ve bunun dışına çıkılması gerektiğini belirtiyor. Oysa yurtdışında çok farklı alanlarda Fintech iş modelleri bulunuyor. Gündebahar, Türkiye’de yurtdışındaki gibi daha geniş alanlarda faaliyet gösteren girişimler olmamasıyla ilgili olarak regülasyon eksikliğine dikkat çekiyor. Gündebahar, “Mevzuat eksikliği nedeniyle Türkiye’de yurtdışındaki gibi peer-to-peer veya dijital only bankacılıkta yokuz” diyor. Diğer yandan, Avrupa Birliği getirdiği yeni regülasyonlarla, bankaların Fintech’lerle çalışmalar yapmasını destekliyor. Önümüzdeki dönemde yatırım yapabilecekleri Fintech şirketlerinin hangi alanlarda faaliyet gösterenler arasından seçilebileceği ile ilgili soruyu Gündebahar şöyle yanıtlıyor: “Fintech olmayıp doğrudan bankacılık sisteminde kullanamayacağımız ama şube operasyonlarımıza uyarlayabileceğimiz start-up’lar olabilir. Biometrik ya da yapay zeka alanlarında faaliyet gösterenler olabilir.”
Mücahit Gündebahar, kurum içinde çalışanların da bankanın izin verdiği faaliyet alanlarında Fintech şirketi kurabileceğini ve bu konuyu bankanın üst yönetiminin değerlendirdiği bilgisini veriyor. Gündebahar, amaçlarının Kuveyt Türk’ü dijitalleşen bankacılık endüstrisinde öne çıkarmak olduğunu söylüyor.
Erken seviye start-up’lara yatırım yapacak olan Girişim Sermayesi Yatırım Fonu’yla ilgili bilgiler de veren Mücahit Gündebahar, bu fonun sadece Lonca’dan mezun olan girişimcilere değil, Lonca dışından da yatırımlar yapacağını anlatıyor. Start-up ve Fintech’lerin başarılarıyla ilgili olarak da Mücahit Gündebahar, “Tamamının çok verimli, başarılı olacağını düşünmek yanlış olur. Bu nihayetinde bir yolculuk. Yüzde 20-30 başarı faktörü bizim için çok iyi” değerlendirmesinde bulunuyor. Bu arada, Lonca Girişimcilik Merkezi’ne 600’e yakın başvuru oluyor. Ancak, yoğun bir eleme sürecinin ardından sadece 10-12 tanesi seçiliyor.
KUVEYTLİ YAZILIM FİRMASI ITS’E ÜRÜN İHRACATI
Gündebahar, Architech şirketinin geçtiğimiz aralık ayında önemli bir sözleşmeye imza attığını anlatıyor. Kuveyt Türk’ün Ar-Ge merkezinin geliştirdiği bu ürünler, 20 farklı ülkede 69 bankada kullanılacağı bilgisini veren Gündebahar, “Kuveyt merkezli, Mısır’da yazılım geliştirme tesisleri bulunan ITS adında bankacılık sistemleri satan yazılım firması ile anlaştık. ITS’ün tüm sistemlerinde bizim teknolojimiz kullanılacak. Bu bankalar değişik coğrafyalarda yer alıyor. Nijerya’dan Malezya’ya, Endonezya’dan Mısır’a kadar 20 ülkeyi kapsıyor” diyor. Gündebahar’ın verdiği bilgiye göre, şube otomasyon sisteminden mobil şubeye, ATM’den operasyon merkezine kadar tüm işlemlerin teknolojisi ihraç edilmiş. Gündebahar, bunun Türkiye açısından da ciddi bir teknoloji ihracatı anlamına geldiğini söylüyor. “Türkiye’deki yazılım sektörünün oyun dışındaki ihracatının yüzde 6’sı oranında” diyor.
Türk bankacılık sisteminin özellikle dijitalleşme anlamında özellikle gelişmekte olan birçok ülkeden daha önde olduğu dikkat çekiyor. Kuveyt Türk’ün ihracatı da bunu teyit eden gelişmelerden biri. Diğer yandan, bankacılık sektöründe de mobil bankacılığın yükselişte olduğu görülüyor. Bankalar Birliği’nin Aralık 2017 verilerine göre, Türkiye’de aktif dijital bankacılık müşteri sayısı 35 milyon kişiye ulaştı. Toplam (bireysel ve kurumsal) müşterilerin yaklaşık 5.5 milyonu “sadece internet bankacılığı”, 22 milyonu “sadece mobil bankacılık” işlemi yaptı. Hem internet hem mobil bankacılık işlemi yapan kişi sayısı ise 7.5 milyon oldu. Mobil bankacılığın yükselişe geçmesi bankaların da şube modelini değiştirmesini beraberinde getiriyor. Birçok banka bu konuda adımlar atmış durumda. Fatura yatırma, havale, EFT gibi klasik bankacılık işlemleri şubelerde bile artık mobil cihazlardan yapılırken, banka çalışanlarının artık birer “danışan” olması yönünde eğitimler veriliyor.
Mücahit Gündebahar, Kuveyt Türk’ün de şube dönüşüm projesi olduğunu belirtiyor. Pilot olarak İstanbul Ümraniye şubesi bu kapsamda yenilenmiş. Gündebahar, banka çalışanlarının şube dışında da müşterilerin ihtiyaçlarına yönelik işlemler yapabilmeleri için uygulamalar geliştirdiklerini belirtiyor. Gündebahar, sektörde olduğu gibi Kuveyt Türk’te de mobil bankacılık müşteri sayısının hızla arttığını kaydediyor. Tabi bunda teknolojiye kolay adapte olan müşterilerin yanı sıra yeni kuşağın da bankacılık sistemine girmesinin payı büyük. Banka çalışanlarının yaş ortalaması ise 32 seviyesinde bulunuyor.
Bu arada, bankada bazı işlemler de artık robotlarla yapılmaya başlanmış. Örneğin, Ar-Ge Merkezi’nin geliştirdiği bir sistem ile kredi ve risk analizleri yapay zeka aracılığıyla gerçekleştiriliyor. Bu kredi süreçlerini kısaltırken, hata payını da azaltıyor. Ayrıca, takip süreçlerinin de iyi izlenmesi sağlanabiliyor. Mücahit Gündebahar, bu uygulamalarla bankadaki işgücünün de dijitalleştiğini hatırlatıyor.
Bankanın teknoloji konusundaki yenilikçi yaklaşımlarının dijital bankacılık müşteri sayısını her geçen gün artırdığı görülüyor. Diğer yandan Gündebahar, Ar-Ge Merkezi, API’lerin açılması, Lonca Girişimcilik Merkezi ve Girişim Sermayesi Fonu gibi faaliyetlerle amaçlarının dijital dönüşüm yolculuğunda ayrışmak olduğunu vurguluyor. Diğer bankaların yaptığı gibi amaç aslında “Fintech tehdidini, Fintech fırsatına” dönüştürmek.
