Kasımda enflasyon beklentileri aştı

0
34

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kasım ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında,tüketici fiyatları yüzde 10,87, yurt içi üretici fiyatları yüzde 15,38 arttı. Aylık bazda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 1,49, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2,02 artış gösterdi.

TÜFE, kasımda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 11,16, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,98 yükseldi. Yİ-ÜFE ise Aralık 2016’ya göre yüzde 13,91, Kasım 2016’ya kıyasla da yüzde 17,30 arttı.

En fazla harcama giyim ve ayakkabı için yapıldı
TÜFE’de, kasımda bir önceki aya göre yüzde 1,49, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 11,16, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,98 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 10,87 artış oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla kasımda, aylık bazda en yüksek artış yüzde 3,77 ile giyim ve ayakkabı grubunda görüldü. Gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 2,11, ulaştırmada yüzde 2,01, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,84 ve konutta yüzde 1,25 artış yaşandı.

Kasımda endekste aylık bazda en az artış 0,01 ile alkollü içecekler ve tütünde gerçekleşti.

En yüksek artış ulaştırmada gerçekleşti
TÜFE’de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 18,56 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. Bu grubu, gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 15,78), çeşitli mal ve hizmetler (yüzde 13,39), ev eşyası (yüzde 12,85) ve sağlık (yüzde 12,38) izledi.

Geçen ay endekste kapsanan 414 maddeden 47’sinin ortalama fiyatlarında değişim olmazken 295’inin ortalama fiyatlarında artış, 72’sinin ortalama fiyatlarında ise düşüş görüldü.

En çok domatesin fiyatı arttı
Tüketici fiyatları bazında kasımda en yüksek fiyat artışı yüzde 45,29 ile domateste görülürken, en fazla fiyat düşüşü yüzde 19,95 ile karnabaharda oldu.

Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,08 olmuştu. Ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 1,08) göre, bir önceki ay yüzde 11,90 olan yıllık enflasyonun, yüzde 12,53’e yükseleceği öngörülmüştü.

Ekonomistlerin 2017 sonu enflasyon beklentisinin ortalaması yüzde 11,04 olmuştu. 

Özyeğin Üniversitesi İşletme Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ümit Özlale açıklanan enflasyon rakamları üzerine şöyle yorumlarda bulundu, “2003 yılında açıklanmaya başlanan 2003=100 bazlı serinin en yüksek TÜFE ve çekirdek enflasyon rakamları ile karşı karşıyayız. Zaten yüksek olan aylık beklentilerin de aşılmasıyla TÜFE %13’e dayanırken orta ve uzun dönemli enflasyon eğilimlerini daha iyi yansıtan çekirdek enflasyon da %12’yi aştı. Enflasyonu arttıran olağan şüpheliler ise aynı: kurdan fiyatlara geçişkenlik ve geçen ayki düşüşe rağmen yeniden sert bir yükseliş gösteren gıda fiyatları. Bu gidişle 2017’yi %11.50 civarında bir yıllık enflasyonu ile kapatacağız gibi duruyor.

Bu açıklanan rakamlar 2018 para politikası için önceki öngörülerimizi daha da güçlendiriyor. Bu seviyede seyreden döviz kurlarının etkisiyle ÜFE’nin son dokuz yılın en yüksek seviyesine (%17.3) ulaşması maliyet artışlarından dolayı 2018’in ikinci yarısına kadar enflasyonda bir rahatlama olmayacağı sinyalini veriyor. Bir süre daha çift hanelerde dolaşması muhtemel enflasyon rakamlarına bütün dünyada güçlenen faiz sinyalleri ve Türkiye için algılanan risk primini eklersek TCMB’nin üzerindeki faiz baskısı daha da hissedilir olacak. Üstelik bu sefer 14 Aralık’ta toplanacak olan Para Politikası Kurulu’nun fonlamanın bir kısmını geç likidite penceresine kaydırarak “günü kurtarma” ihtimali de yok çünkü zaten fonlamanın tamamını buradan yapmaya başladı.

Bütün bunlara bakınca önümüzdeki 10 gün ekonominin iki temel gündem maddesini kestirmek zor değil. İlki 11 Aralık’ta kutlayacağımız milli gelir rakamları, ikincisi ise 14 Aralık’ta TCMB’nin faiz kararı…”