Japonya’da, ekonomi alanında cesur politikaları ile bilinen Başbakan Şinzo Abe’nin temsilciler meclisinde üstünlük sağladığı seçimlerin ardından ülke borsasında yükseliş ivme kazanırken, gözler Japonya Merkez Bankası (BoJ) başkanlık seçimleri ile tüketim vergisi artırımına çevrildi.
Reformcu politikaları ve cesur ekonomik teşvik stratejileriyle tanınan Abe’nin erken seçim kararında ise bu kez siyasi gerekçelerin öne çıktığı dikkati çekti.
Ekonomistler arasında “Abenomiks” olarak anılan ve üç ok şeklinde özetlenen “agresif para politikası, büyük mali teşvik ve yapısal reformlar”ın mimarı Abe, sadece ekonomiye yönelik değil, milli güvenlik politikaları ile ülkenin global sistemdeki yerini tekrar belirleme hedefi doğrultusunda adımlar attığını da gösterdi.
Abe’nin geçmiş dönemde en büyük hedef olarak gösterdiği yüzde 2’lik enflasyona henüz ulaşamaması ve tüketim vergisini uygulamaya geçirememesi ise gelecek dönemdeki politikalar açısından ipucu şeklinde nitelendiriliyor.
Analistler, son dönemde yükseliş trendinde bulunan Nikkei endeksinde bir düzeltme hareketinin görülebileceğini belirterek, 2020 Olimpiyatlarına hazırlanan ülke piyasalarında yeni yatırımların katkısıyla pozitif havanın devam edebileceğini, ancak tüketim vergisinde yüzde 2’lik artış uygulamasının hayata geçirilmesinin satış baskısı yaratabileceğini kaydetti.
Piyasalarda genişlemeci politikaların sürdürüleceği konusunda görüş birliği bulunduğuna işaret eden analistler, Nisan 2018’de görev süresi dolacak olan BoJ Başkanı Haruhiko Kuroda’nın yerine kimin geleceğine odaklanılacağını, Abe yönetiminde yeni başkandan politika değişikliği beklenmediğini bildirdi.
“Ekonomide mevcut durumun devam edecek”
Konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Oxford Economics Baş Asya Ekonomisti Sian Fenner, seçimlerde çoğunluğu elde eden Abe’nin anayasada revizyonlara gidebileceğini ancak ekonomide mevcut durumun devam edeceğini söyledi.
Tüketim vergisindeki artışın, seçim kampanyası boyunca tartışmalı bir konu olmasına karşın devam edebileceğini aktaran Fenner, şunları kaydetti:
“Liberal Demokratlar, Ekim 2019’da tüketim vergisini yüzde 8’den yüzde 10’a çıkarmayı planlıyor. Abe bu artışı iki kere ertelemişti ancak şu anda bunu erteleyeceği kesin değil. Bunun için hala bir şans var, kısa vadede ertelenebilir. Japonya’nın büyümesi 2019-2020 döneminde ortalama olarak 0,6 puan daha fazla gerçekleşebilir. BoJ, agresif para politikasına devam edecek. Piyasalar şimdi Kuroda’nın yerine kimin geçeceği konusuna dönecek. Abe, Kuroda’nın görev süresini uzatabilir ancak bu, BoJ’un parasal politikada bir değişikliğe gitmesine sebep olmayacak. BoJ, piyasalara sıkılaşmaya gittiğine dair yanlış bir sinyal vermemek için varlık alımını azaltma konusunda temkinli davranacak. Çünkü bu yanlış sinyal yenin aşırı değer kazanmasına sebep olabilir.”
“Abe mali ve arz yanlısı reformlarını hızlandıracak”
Berenberg ABD ve Asya Başekonomisti Mickey Levy ise Abe’nin seçimleri kazanmasıyla anayasada reform yapma fırsatı yakaladığını belirterek, bunun Japonya’nın dış politikada daha iddialı bir yaklaşım sergilemesini sağlayacağını ifade etti.
Ekonomi tarafında ise Abe’nin, mali ve arz yanlısı reformlarını hızlandıracağını aktaran Levy, şunları kaydetti:
“Abe, BoJ’un başına tekrar Kuroda’yı getirecek. Daha fazla reform ve agresif para politikası Japon ekonomisi ve finansal piyasaların son zamanlardaki pozitif ivmeyi sürdürebilmesi için zemin hazırlayacak. Japonya ekonomisi potansiyelinden daha hızlı büyüyor. Ülke ekonomisinin iyi performans sergilemesi iş gücü ve verimlilikteki büyümeyi yansıtıyor. İşgücüne kadınların katılımındaki artış istihdamdaki büyümeyi artırıyor. BoJ parasal genişmesine yüzde 2’lik enflasyona ulaşma amacıyla devam ediyor. Bu, Japonya borsasında yükselişleri sağlıyor ancak ekonomik performansın temel sebebi değil. Japon ekonomisi olumlu performans sergilemeye ve ülke borsası yükselmeye 2018 boyunca da devam edecek.”
“Piyasaların istediği sonuç oldu”
AA Finans Analisti Emin Yılmaz da Japonya’daki seçimlerin, piyasaların beklentisi doğrultusunda gerçekleştiğini belirterek, Abe’nin sadece bir koltuk kaybederek iktidarını sağlamlaştırdığını söyledi.
Yılmaz, piyasalar açısından bakıldığında, parasal genişleme yanlısı Abe iktidarının devamının en çok istenilen sonuç olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Nikkei 225 endeksinin seçim sonrası artışı da bunu doğruluyor. 2020’deki Olimpiyatlara kadar, Japonya bir dizi altyapı yatırımı yapacak. Tüm bunların piyasalara etkisi olumlu olacaktır ancak aynı zamanda Abe hükümeti uzun zamandır ertelediği tüketim vergisindeki yüzde 2’lik artışı da eli güçlüyken hayata geçirmek isteyecektir. Bu ise ülkede iyileşme gösteren tüketim trendi için negatif bir gelişme. Muhtemelen 2020 Tokyo Olimpiyatları’na kadar sürecek iyimser hava, vergi artışı içinde bulunmaz bir zaman dilimi. Maliyenin uzun zamandır hükümete bu konuda baskı yaptığı biliniyor.”
