Enflasyon 9 yılın zirvesinde

0
27

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde aylık bazda yüzde 2,08, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,71 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11,90, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 17,28 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 10,37, yurt içi üretici fiyatları yüzde 14,47 arttı. Aylık bazda TÜFE yüzde 2,08, Yİ-ÜFE 1,71 artış gösterdi.

TÜFE, ekimde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 9,52, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,90 yükseldi. Yİ-ÜFE ise Aralık 2016’ya göre yüzde 11,66, ekim ayına kıyasla da yüzde 17,28 arttı.

Yıllık enflasyonda 2008 yılından bu yana, çekirdek enflasyonda ise yüzde 11,82 ile Ocak 2004’ten bu yana en yüksek seviye görüldü. 

Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistlerin ekim ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,70 oldu. Ankete katılan ekonomistlerin ekim ayı için enflasyon beklentileri en düşük yüzde 0,86 ve en yüksek yüzde 2,17 aralığında yer aldı. Söz konusu ortalamaya (yüzde 1,70) göre, bir önceki ay yüzde 11,20 olan yıllık enflasyonun, yüzde 11,49’a yükseleceği hesaplandı. 

Ekonomistlerin 2017 sonu enflasyon beklentisinin ortalaması ise yüzde 10,26 oldu. Ekonomistler arasında yıl sonu enflasyon beklentisinin en düşük yüzde 9,4 ve en yüksek yüzde 11,2 olduğu görüldü. 

Ana harcama grupları
Tüketici Fiyat Endeksinde (TÜFE) yer alan ana harcama gruplarında, ekimde aylık bazda en yüksek artış yüzde 11,51 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE’de, ekimde bir önceki aya göre yüzde 2,08, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 9,52, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,90 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 10,37 artış oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla ekimde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 11,51 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken, ev eşyasında yüzde 2,96, ulaştırmada yüzde 2,61, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,97 ve konutta yüzde 0,94 artış kaydedildi.

Ekimde endekste aylık bazda en fazla düşüş yüzde 1,75 ile eğlence ve kültürde gerçekleşti. Düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0,01 ile haberleşme oldu.

Yıllık değişimler 
TÜFE’de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 16,79 ile ulaştırma grubunda görüldü. Bu grubu, gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 12,74), çeşitli mal ve hizmetler (yüzde 12,63), sağlık (yüzde 12,21) ve ev eşyası (yüzde 11,65) izledi.

Geçen ay endekste kapsanan 414 maddeden 51’inin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 298’inin ortalama fiyatlarında artış, 65’inin ortalama fiyatlarında ise düşüş görüldü.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:

Kapsam Aylık (yüzde) Yıllık (yüzde)
Gıda ve alkolsüz içecekler  1,97 12,74
Alkollü içecekler ve tütün 0,00 10,40
Giyim ve ayakkabı  11,51 11,42
Konut  0,94   9,40
Ev eşyası  2,96  11,65
Sağlık  0,46  12,21
Ulaştırma 2,61  16,79
Haberleşme -0,01    1,84
Eğlence ve kültür  -1,75  11,04
Eğitim  0,37  10,48
Lokanta ve oteller  0,70  11,46
Çeşitli mal ve hizmetler 0,93  12,63
 

Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, ekimde aylık bazda en yüksek artış yüzde 2,37 ile enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE göstergesinde görüldü.

Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:

Kapsam Aylık değişim (yüzde) Yıllık değişim (yüzde)
Mevsimlik ürünler hariç 1,10 11,96
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç  2,23 11,79
Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç 2,37 11,82
İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç 2,16 11,72

Fiyatlar en çok Gaziantep, Adıyaman, Kilis’te arttı
Türkiye’de, ekimde yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge, yüzde 13,32 ile “Gaziantep, Adıyaman, Kilis” oldu.

TÜİK verilerine göre, ekimde yıllık bazda fiyatlar ülke genelinde yüzde 11,90 artış kaydetti.

İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. Düzeyde bulunan 26 bölge içinde en yüksek artış, aylık bazda yüzde 2,77 ile “Balıkesir, Çanakkale” bölgesinde, geçen yılın aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 10,68 ile “Konya, Karaman” bölgesinde ve 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 11,99 ile “Zonguldak, Karabük, Bartın” bölgesinde gerçekleşti.

Geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 13,32 ile “Gaziantep, Adıyaman, Kilis” bölgesinde kaydedildi. Bunu yüzde 13,25 ile “Zonguldak, Karabük, Bartın” bölgesi izledi. En düşük fiyat artışı ise yüzde 10,96 ile “Ankara” bölgesinde oldu. Ankara bölgesini, yüzde 11,25 ile “Mardin, Batman, Şırnak, Siirt” takip etti.

Bölgeler itibarıyla aylık ve yıllık fiyat artışları (yüzde) şöyle:

  Aylık değişim (Yüzde) Yıllık değişim
(Yüzde)
Türkiye 2,08 11,90
TR10 (İstanbul) 2,09 11,58
TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) 2,21 11,43
TR22 (Balıkesir, Çanakkale) 2,77 12,25
TR31 (İzmir) 2,38 13,01
TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 1,57 12,21
TR33 (Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak) 1,74 11,58
TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) 1,87 11,54
TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 2,37 12,19
TR51 (Ankara) 1,69 10,96
TR52 (Konya, Karaman) 2,02 13,08
TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 1,97 11,81
TR62 (Adana, Mersin) 1,65 12,08
TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) 2,68 12,91
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) 1,50 12,45
TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 2,37 12,16
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 2,25 13,25
TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) 1,96 11,52
TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 2,12 12,71
TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) 2,25 12,25
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 2,09 12,31
TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) 1,33 11,97
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 2,42 12,51
TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 2,24 13,19
TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) 1,87 13,32
TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 1,91 11,66
TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) 1,45 11,25