Rekabet Kurulu’na yapılan başvuru kayıtlarına göre satışa konu şirketler arasında Embil İlaç Sanayii Limited Şirketi, Edko Pazarlama Tanıtım Ticaret Anonim Şirketi ve Embil International Philippines Inc. yer alıyor. Söz konusu şirketlerin tamamını alan tarafta ise İspanyol Exeltis Pharmaceuticals Holding yer alıyor. Yeni kurulduğu anlaşılan Exeltis Pharmaceuticals, 40 yıl önce kurulan Chemo bünyesinde faaliyet gösteriyor.
Exeltis Pharma özellikle kadın sağlığı ve solunum yolu hastalıkları konusunda uzmanlaştı. Embil İlaç da, kadın hastalıkları alanında ürünleri yoğunlaşan bir şirket. Embil İlaç ise, şirketin sitesinde yer alan bilgilere göre temeli 94 yıl önce atılmış. Şirketin sahibi Embil Ailesi. Çerkezköy’de üretim üssü bulunan Embil’in ürünleri önemli ölçüde ihraç ediliyor.
Satışlar yoğunlaştı
İlaç şirketleri arasında, 2000’lerin ortasında yabancılara satış yoğunlaştı. Bu alandaki son büyük satış kararı ise Nisan 2012’de açıklandı. Mustafa Nevzat’ın hisselerinin yüzde 95.6’sı ABD’li Amgen’e satıldı. Yapılan açıklamalara göre Türkiye’de son 10 yılda 15 ilaç firması yabancılara satıldı.
Türkiye’nin ilk ilaç üreticisi İbrahim Etem Ulagay İlaç Sanayi 2003 yılında hisselerini İtalyan ilaç devi Menarini Group’a satmıştı. Yabancı sermayenin Türkiye pazarında ses getiren en önemli girişimi, 2003’te Fako İlaç’ın 63 milyon dolara Actavis Grubu’na satılmasıyla gerçekleşti. 2006’da Actavis, Fako’nun kalan yüzde 11’lik hissesini de satın aldı. Aynı yıl, Biofarma, Munir Şahin İlaç, Taymed ve Deva Holding’in satış işlemleri oldu. Yerli ilaç sektörünün en büyük şirketlerinden Eczacıbaşı İlaç ise, 2007’de hisselerinin yüzde 75’ini Çek Cumhuriyeti menşeli Zentiva’ya sattı.
Yabancı fon çekildi
Yabancı alıcıların Türkiye ilaç pazarına yönelik ilgileri sürsede, tersi yönde gelişmeler de yaşanıyor. Lüksemburglu yatırım fonu Ivory 2006’da satın aldığı Münir Şahin İlaç’ı geçtiğimiz ay sattı. Münir Şahin’in alıcı Türkiye’de yerleşik bir firma. Ancak bu şirketin de sermayedarı ABD’liler.
15 milyar liralık pazar
Yabancı ilgisinin temelinde, Türkiye ilaç pazarındaki gelişmenin etkisi büyük. İlaç Endüstrisi İşveren Sendikası verilerine göre, ilaç pazarı 2013 yılında kutu bazında yüzde 0.6 büyüdü. Pazarın TL bazındaki artışı ise aynı dönem için yüzde 6.5 oldu. 2013 verilere göre Türkiye’deki ilaç pazarının büyüklüğü 15 milyar 400 milyon TL seviyesinde. Anılan dönemde Türkiye’de kullanılan ilaç sayısı ise 1 milyar 780 milyon adet.
