Akbank Caz Festivali, Parliament Caz Festivali, Türkiye’nin farklı şehirlerine taşınan Efes Pilsen Blues Festivali, ilk büyük açık hava etkinliği, Rock’n Coke ve One Love ve bomontiada…Pozitif, 25 yılı aşkın süredir eğlence kültürü adına hayata bakılan pencereden kitleleri etkileyen işlere imza atıyor. Pozitif CEO’su Cem Yegül, Türk eğlence dünyası adına gerçekleştireceği yeni işleri ve projeleri Fortune’a anlattı.
Şirketin kuruluşu ve bugüne kadar Türkiye’de etkinlik ve festival adına gerçekleştirdiğiniz ilkler? Aldığınız sonuçlar…
Pozitif’in tohumları üniversite yıllarımızda atıldı diyebilirim. Ortağım Mehmet Uluğ ile birlikte ABD’de okurken, okulun radyosunda program yapar, ülkeyi bir uçtan diğerine özellikle avangart caz sanatçılarının konserlerini izlemek için gezerdik. Ülkeye döndüğümüzde eğitimini aldığımız alanda çalışmak yerine, tutkunu olduğumuz müziği, beğendiğimiz müzisyenleri çevremizle paylaşmak isteğimiz ağır bastı. İlk konserlerimizi düzenlemeye başladığımızda esasında çok şaşırdığımızı itiraf etmeliyim. Son derece Avangart, dinlenmesi zor müzisyenlerin ve grupların konserleri beklemediğimiz kadar büyük ilgi gördü. Bu konserlerle zaman içinde çevremize bir kitle ördük. Pozitif’in imza attığı festivallerin yanı sıra, mekanları, etkinlikleri, albümleri ve farklı üretimleri göz önünde bulundurursak bazı arayış ve anlayışlardan da bahsetmek daha doğru olur. Elbette eğlendirici de olabilen ama aslen ufuk açıcı, yol gösterici, besleyici deneyimler yaratmanın peşindeyiz. Cappadox, Pozitif’in bu arayış ve anlayışlarının büyük kısmını içeriyor; yine paylaşım ve kapsayıcılık arayışındayız. İnsanların paylaşmaya değer bulacağı deneyimler yaratmanın peşindeyiz.
Babylon, Doublemoon gibi bugün artık kült olan markalarımıza ve mekanlarımıza 2014 yılında Volkswagen Arena’yı ekledik. Volkswagen Arena ülkemizin bu çapta, kalitede ve büyüklükte bir konser mekanı eksikliğini gidermek amacıyla yaratıldı. Türkiye’nin yüksek sesli (amplified) canlı performans altyapısıyla donatılan ilk kapalı müzik ve etkinlik merkezi. Sadece Türkiye’nin değil, dünyanın en iyi akustiğe sahip salonları arasında yer alıyor.
2015 yılında ise yönetimi ve kürasyonunu Pozitif’in üstlendiği Bomontiada’yı şehrin kültür hayatına kattık. Bomonti’de bulunan tarihi bira fabrikasının işlevlendirilmesiyle ortaya çıktı. Mekanı, geçmişinde insanları bir araya getiren bir alan olmasından feyz alarak, çağdaş bir buluşma alanı olarak tasarladık. Temelinde tasarım, sanat, müzik ve yemek olan, düşünmeye, üretmeye ve keyif almaya teşvik eden etkinliklerin vücut bulduğu bir yaratıcı kültür kampüsü olarak öne çıkardık.
Türkiye’deki eğlence sektörü ve festivallerinin genel bir değerlendirmesini yapar mısınız? Sizce nasıl bir gelişme ya da gerileme var?
Kültür sanatın rolünün insanlara ilham vermek, iyileştirmek olduğunu düşünüyorum. Yıllar içinde trendler zevkler eğilimler değişse de insanlar kültür sanatla besleniyor ve gelişiyor. Bugün büyük çaplı etkinliklerden ziyade daha samimi deneyimlere, daha lokal ve mahalle anlayışında hareketlere, rutini kıran, disiplinler arası içeriklere ve yeni seslere karşı bir eğilim var. Artık canlı sektör daha interaktif olmak zorunda, sanatçıların, içerik yaratıcılarının ve üreticilerin, sponsorların ötesinde izleyici-seyirciyi aktif katılımcı olarak düşünmek gerekiyor. Dünyada kültür, sanat ve eğlence sektörü de boyut değiştiriyor. Birçok ülkede konser ve festival sınırlarının dışına çıkarak, kitlelere bütünleşik deneyimler sunuluyor. Dijital deneyimlerin de kültür, sanat ve eğlence sektöründeki değişime büyük etkisi var. Artık sektöre markaların, sanatçıların ve yaratıcıların yanısıra fan’ların da dâhil olduğu, geniş bir perspektif hâkim. Biz de sektörün bugünkü konjonktürde yaşayacağı değişime öncü olmayı, kültür, sanat ve eğlence alanında, küresel boyutta, bütünleşik sıra dışı ve özgün deneyim standartlarını belirleyen dönüştürücü bir güç olmayı hedefliyoruz.
Pozitif şirketi adına bir festivalin planlanma aşamasını nasıl gerçekleştiriyorsunuz?
Pozitif tüm projelerini bir deneyim yolculuğu olarak ele alıyor. Çevremize ördüğümüz kitlenin beklentileri, ihtiyaçları, isteklerini göz önünde bulundurarak bu kitleyle etkileşim içinde her zaman öncü, yaratıcı, farklı, otantik, özgün bir deneyim tasarımı üzerinde çalışıyoruz. Temel prensiplerimiz ve değerlerimizi her zaman işimize taşıyoruz. Doğa dostu olmak, yaşayan halkı işin içine katmak, kalıcı işlere imza atmak gibi.
Yurt içi ve yurt dışı etkinlikleri izleme, katılma ve genel olarak talepler nasıl?
PwC’nin “Eğlence ve Medya 2015-2019 Tahmini Raporu”na göre Türkiye’nin biletli canlı müzik pazarı 2019’da 140 milyon dolarlık değere ulaşacak. Müzik alanında en hızlı büyüyen pazar yüzde 11 oranıyla streaming pazarı. Zaten teknolojik gelişmeler ve deneyim ekonomisi dinamikleriyle büyüyen genel eğlence ve medya sektörü 2013’te dünyada 1,78 trilyon dolar, Türkiye’de ise 12 milyar dolar büyüklüğündeydi. 2014’te bu rakam dünyada yaklaşık 1.9 trilyon dolarken Türkiye’de ise 13 milyar dolara ulaştı. Bizim tahminlerimizin de örtüştüğü PwC’ın öngörülerine bakarsak önümüzdeki yıllarda Türkiye’de eğlence ve medya sektöründeki büyüme, dünyadakinin yaklaşık iki katı ivme kazanacak. 2018 yılına vardığımızda Türkiye’deki sektör yıllık ortalama yüzde 8,8 büyümeye ve 18.25 milyar dolar büyüklüğe ulaşacak. Bu anlamda Türkiye, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’da en hızlı büyüyen pazara sahip.
2017 yılı ve 2018 için planlarınızda neler var?
Pozitif’in “özgün kültürünü koruyarak yeni dönemde yeni kültürel, sanatsal ve müzikal deneyimler sunacağız. Yeni girişimlerle eskiden sunduğumuz deneyimlere yenilerini ekliyoruz. Türkiye’nin içinde ve dışındaki kültür-sanat dünyası için dönüştürücü, insanlarla sanatçıları ve deneyimleri bir araya getiren katalizör rolümüzü koruyacağız. Bu çerçevede vizyonumuz gelecekte de olacağı gibi, global kültür-sanat trendlerini yakalayan bir kurum olarak var olmak ve ülkemizdeki kültür-sanat dünyasının öncüsü olmaya devam etmek.
2017’nin ikinci yarısından itibaren Pozitif ajandasına bakacak olursak, öncelikle bomontiada’dan bahsetmeliyim. bomontiada’da her hafta Çarşamba günleri TV+ ile Açık Havada Başka Sinema film gösterimleri gerçekleşiyor. Cuma günleri “Avluda Caz Konserleri” ile gelecek vadeden caz grupları bomontiada avlusunda sahne alıyor. Cumartesi günleri ise yerel sahnenin gelecek vadeden isimleri ‘Babylon X bomontiada Avlu’ kapsamında bomontiada’da müzikseverlerle buluşuyor. Alt’ın programına Türkiye, Ortadoğu, Kafkasya ve Balkanlar dahil olmak üzere yurtdışından sanatçıları bir araya getirerek, sanatçılara birbirinin işlerini tecrübe etme ve aynı sahneyi paylaşma şansı sunan “A Corner in the World (Dünyada Bir Köşe)” yön veriyor. Ekibin yönetiminde Alt, performans sanatları ve görsel sanatlar, yeni medya, ses ve malzemelere başvuran pratikler arasında köprüler kuran yenilikçi işlere alan açacak. Babylon’un yeni sezonda ağırlayacağı isimlerden bazılarını açıkladık. Babylon ve Volkswagen Arena kış programı için çalışmaya devam ederken, Cappadox 2018 programı üzerinde toplantılarımız, görüşmelerimiz başladı.
Volkswagen Arena, 2017 yılı itibarıyla ev sahipliği yaptığı deneyimlerin yelpazesini her geçen gün daha da genişleterek spor, dans, e-gaming, drone racing, VR&AR parkları gibi yeni oyun alanları ve sarıp sarmalayan deneyim uzmanlığı ile etkinlik deneyimini en üst noktalara çıkarmaya devam edecek. Şehrin müzik ve eğlence hayatına yön veren Babylon’u festival ortamına taşıyan Babylon Soundgarden Festivali, 2011’den bu yana düzenleniyor. Her yıl genç kitleleri alternatif ve yeni müziklerle doğayla içi içe bir ortamda buluşturan festival bu yıl ilk kez kamplı olarak ve 9 Eylül’de gerçekleşecek. Akbank Caz Festivali, bu yıl 27. yaşını kutluyor. Festivalin organizasyonu ve içerik programlaması bu sene de Pozitif üstleniyor. Abdullah Ibrahim & Ekaya & Hugh Masekela, Bonobo, Wolfgang Muthspiel Trio gibi isimlerin bulunduğu festival 3-19 Kasım tarihleri arasında gerçekleşecek. Çocuklara özel caz atölyeleri, liselerde yapılacak atölyeler ve Anadolu’da yaptığımız Kampüste Caz turnesi ile festival bu sene de geniş bir alana taşınacak. Bu yıl One Love Festivali’ni yapamadık. Festivalin kemikleşmiş katılımcıların sahnede görmeyi istediği yabancı müzisyen ve gruplara yer vermek için çalıştığımız için gerçekleştiremedik. One Love Festival’i önümüzdeki yıllarda olacak.
Bugüne kadar kaç kişiye ulaştınız? Festival ve etkinlik takipçilerinin Türkiye’deki dağılımı ile ilgili rakamsal verileri paylaşır mısınız?
Pozitif dünyası; yıl boyu düzenlediği canlı deneyimlerde ve mekanlarında yılda yaklaşık 500 bin kişiyi ağırlıyor ve 10 milyonu aşan kişiyle online etkileşim kuruyor. Cappadox 2016’da üç günlük programında yaklaşık 6 bin katılımcıya ulaştı. Cappadox 2017’de ise katılımcı sayısı 10 bin’di. One Love bugüne kadar 100’e yakın grubu, 1600’ün üzerinde sanatçıyı ve 220 bin katılımcıyı şehrin merkezinde buluşturdu. Akbank Caz Festivali, 20 gün boyunca İstanbul’da 20’nin üzerinde farklı mekânda yaratıcı ve cesur programları caz severlerle buluşturuyor. Geçtiğimiz yıl 27 bin katılımcıyı ağırladı. Doğuş Grubu’nun kurucu destekçiliğiyle 2005 yılından bu yana Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen orkestralarını, müzisyenlerini Bodrum yarımadasında bir araya getiren Uluslararası D-Marin Klasik Müzik Festivali, 13. yılında Bodrum Müzik Festivali adını aldı. Bodrum’u bir kültür sanat destinasyonu haline getirmek hedefiyle festivalin sanatsal programlama ve planlamasını 2015’ten beri Pozitif üstleniyor. Festivalde bugüne kadar 108 konser gerçekleşti. geçen sene ise 19 konser, 8 atölye, 6 film gösterimi ve 1 karma sergide 444 sanatçı ve 30 bine yakın katılımcıyı ağırladı. Her türden müziğin en iyi yerli ve yabancı temsilcilerini ağırlayan Babylon, yıl boyunca 120 bin kişinin buluşmasına olanak sağlıyor. bomontiada, kültürel aktiviteler, gösterimler, konserler, görsel sanat performanslarıyla 2016 Haziran – Eylül döneminde 160 bin katılımcıyı araya getirdi, 2016 yılı boyunca ise 1 milyona yakın ziyaretçi ağırladı.
