Hepatit C, dünya genelinde yaygın bir hastalık. Uzun süren zahmetli bir tedavisi var. İhmal edildiği taktirde siroz ve karaciğer kanserine yol açabiliyor.
Bu korkutucu hastalıkla mücadele edebilen, hatta tümüyle tedavi eden yeni bir ilaç var. Gilead Sciences adlı şirketin ürettiği Sovaldi, şimdilik sadece ABD’de kullanılıyor. Geçen Aralık ayından bu yana piyasada olan ilacın hastaların yüzde 80’ini çok az yan etkiyle tedavi ettiği ileri sürülüyor.
Ancak bu ilacın başarısından daha fazla tartışılan bir yanı var; fiyatı. Sovaldi’nin tek bir hapı 1.000 dolar. Her gün bir hapın alındığı 12 haftalık bir ilaç kürü tam 84 bin dolara mal oluyor.
6 ayda 5.8 milyar dolarlık satış
3 milyon Hepatit c hastasının bulunduğu ABD’de yılın ilk üç ayında Sovaldi’nin satışları 2.3 milyar dolar ulaştı. İkinci çeyrekte elde edilen hasılat ise 3.5 milyar dolar oldu. Böylece Gilead sadece tek ilaçtan 6 ayda 5.8 milyar dolar satış hasılatı elde etti.
Bu rakam, Sovaldi’nin “12 aylık periyodda en çok hasılat yapan ilaç” rekorunu kırabileceğini gösteriyor. Rekor şimdilik Pfizer’ın ürettiği Lipitor’un elinde bulunuyor. Pfizer 2006 yılında tam 12.9 milyar dolarlık Lipitor satmıştı. Abbvie şirketinin ürettiği ve 10 yıldır piyasada bulunan bağışıklık sistemi ilacı Humira 2013 yılında elde ettiği 10.7 milyar dolarlık hasılatla ikinci sırada.
Sovaldi’nin 6 ayda yakaladığı 5.8 milyar dolarlık satışı sadece AB’de gerçekleştirdiği düşünülürse rekor çok uzakta görünmüyor. Lipitor’un rekor kırdığı yıl ABD içi yıllık satışı 7.8 milyar dolar olmuştu. Humira ise geçen yıl ABD’de 5.2 milyar dolarlık satış yapmıştı.
ABD’de Sovaldi üzerine yapılan tartışmaların odak noktası şu: Sovaldi Amerikan sağlık sigorta sistemini çökertir mi? Sağlık için Ulusal Koalisyon Başkanı John Rother çarpıcı bir tespit yapıyor: İlacın fiyatını, Hepatit C hastası 3 milyon Amerikalı ile çarparsanız, tüm sağlık sigortası sisteminin nasıl torpillenebileceğini anlarsınız.”
Rother endişelerinde haksız görünmüyor. İlacın üreticisi Gilead’ın verdiği bilgiye göre şimdiye dek Sovaldi’yi kullanan Amerikalılar’ın sayısı sadece 70 bin. Sovaldi’yi kullanan her hastanın 84 bin dolara malolan 12 haftalık tedaviyi uyguladığını varsayarsak ortaya 5.88 milyar dolarlık bir fatura çıkıyor. Bu da şirketin açıkladığı ilk 6 aylık satış hasılatına denk geliyor.
Gilead ise Sovaldi’nin fiyatının diğer Hepatit C ilaçlarına paralel olduğunu, tedavi sağlamayan kanser ilaçlarını kullanmak yerine Sovaldi kullanmanın daha ekonomik olduğunu ileri sürüyor. Gilead’ın COO’su John Milligan “Sovaldi’nin tüm sağlık sigorta sistemi için bir koruma sağlayacağını çünkü hastaları karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanserinden koruduğunu” belirtiyor.
ABD’de reçeteli ilaçlara yılda 300 milyar dolar harcanıyor. Bu rakam ABD’de toplam sağlık harcamalarının sadece yüzde 10’u.
