Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu bugün Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) Projesi için Türkiye’ye yönelik 400 milyon ABD$ ve Azerbaycan’a yönelik yine 400 milyon ABD$ tutarındaki kredileri onayladı. Proje, Azerbaycan’ın doğal gaz ihracat pazarlarını çeşitlendirmek ve Türkiye ile Güneydoğu Avrupa için enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla Azerbaycan’daki bir doğal gaz sahasında çıkarılan doğal gazı Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden başka ülkelere taşıyacaktır,
Proje, TANAP’ın yanı sıra Azerbaycan’da Şah Deniz 2 doğal gaz sahasının geliştirilmesini Güney Kafkasya Boru Hattının Azerbaycan ve Gürcistan üzerinden Türkiye’ye uzatılmasını Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden ve Adriyatik Denizi’nin altından Güney İtalya’ya doğal gaz taşıyacak Trans-Adriyatik Boru Hattının (TAP) yapımını içeren Güney Gaz Koridoru Programının bir parçasını oluşturmaktadır. Programda yer alan tüm ülkeler için Güney Gaz Koridorunun önemini yansıtan bir şekilde, program çeşit uluslararası finansal kuruluşlar tarafından desteklenmektedir: Avrupa Yatırım Bankası (EIB), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB), Asya Kalkınma Bankası (ADB), ve Dünya Bankası Grubu.
Dünya Bankası Avrupa ve Orta Asya Başkan Yardımcısı Cyril Muller proje ile ilgili olarak şunları söyledi: “Hazar Denizi’nden Avrupa’ya enerji taşıyacak Güney Gaz Koridorunun ilk gerçekleşmesi olan bu dönüşümsel projeyi destekleyen ortaklar koalisyonunun bir parçası olmakta büyük heyecan duyuyoruz. TANAP sadece Azerbaycan ve Türkiye için rekabet gücünü arttırmakla ve insanlar için ekonomik fırsatlar yaratmakla kalmayacak, aynı zamanda bölgesel ticareti destekleyecek, bağlantı olanaklarını iyileştirecek ve Türkiye ve Avrupa’da enerji güvenliğini sürdürülebilir bir şekilde destekleyecektir.”
Proje TANAP Boru Hattı Sistemine ait altyapı yatırımlarını finanse edecektir. Uzunluğu 1.850 km olan TANAP, Azerbaycan ile İtalya arasındaki toplam 3.500 km’lik Güney Gaz Koridoru boru hattı sisteminin yarıdan fazlasını oluşturmaktadır. TANAP Türkiye’nin Gürcistan ile olan sınırında başlayacak, Türkiye’yi doğu-batı doğrultusunda geçecek ve Yunanistan sınırında TAP’a bağlanarak gazı Avrupa piyasalarına ulaştırmış olacaktır.
Projenin tamamlanması ile birlikte, Türkiye’nin enerji arz güvenliği yıllık ilave 6 milyar metreküplük (bcm) bir arz ile desteklenmiş olacaktır. TANAP Türkiye’nin doğal gaz şebekesine iki yerde bağlanacaktır: Eskişehir ve Trakya. Proje Dünya Bankası ile Türkiye arasındaki daha geniş kapsamlı işbirliğinin, ana stratejik amaçlarının (rekabet gücünün ve istihdamın arttırılması eşitliğin ve kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi ve sürdürülebilir kalkınmanın derinleştirilmesi) başarılmasına katkıda bulunmaktadır.
Azerbaycan’da, Şah Deniz 2 doğal gaz sahası yılda 16 milyar metreküp doğal gaz üretecek şekilde geliştirilmektedir ve doğal gaz üretimi ve taşımacılığından elde edilecek gelirler ülke ve vatandaşları için çok önemli bir kaynak oluşturacaktır. Proje Banka’nın Azerbaycan ile olan işbirliğinin stratejik amaçlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunmaktadır: özellikle Azerbaycan’ın bölge ve Avrupa enerjipiyasaları ile entegre edilmesi, bağlantı ve transit rolünün güçlendirilmesi ve ihracatını arttırılması yoluyla ülkenin ekonomik rekabet gücünün desteklenmesi.
Gürcistan da, Azeri gazının toprakları üzerinden Türkiye sınırına taşınmasına ilişkin anlaşma kapsamında şebekesine sağlanacak ilave gaz arzından yararlanacaktır. Şah Deniz 2 doğal gaz sahasından çıkarılacak doğal gazın 6 milyar metreküplük bölümü Türkiye piyasası için sözleşmeye bağlanmış, geri kalan 10 milyar metreküplük bölümü ise özellikle İtalya olmak üzere Güneydoğu Avrupa gaz piyasası için birkaç Avrupalı gaz ticaret şirketi tarafından sözleşmeye bağlanmıştır. Dolayısıyla, projenin nihai faydalanıcıları Azerbaycan vatandaşları ile Türkiye ve Güneydoğu Avrupa’daki doğal gaz tüketicileri olacaktır.
Kredinin kullanıcıları Azerbaycan Cumhuriyeti’nin garantisi altında Güney Gaz Koridoru Kapalı Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin garantisi altında Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) olacaktır.
