Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatın daha hızlı yükselebilmesi için yeni yatırıma ihtiyaç olduğunu söyledi.
Büyükekşi, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin katılımıyla gerçekleştirilen TİM’in yarıyıl değerlendirme toplantısında yaptığı konuşmada, Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) geçen yıl 15 Temmuz’daki darbe girişiminin sadece demokrasi ve cumhuriyeti değil ekonomiyi de hedef aldığını ifade etti.
Ancak kendilerinin, 2017’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatlarıyla, Ekonomi Bakanı Zeybekci ile birlikte ihracatta, üretimde ve istihdamda “atılım yılı” ilan ettiklerini belirten Büyükekşi, bu atılıma hükümetin de destek verdiğini ve yıllardır bekledikleri birçok teşviğe sahip olduklarını dile getirdi.
Büyükekşi, 2017 yılının ikinci yarısının çok daha büyük atılımları gerçekleştirecekleri bir dönem olacağını vurguladı.
“İhracatta yarıyıl bazında en yüksek miktar görüldü”
Türkiye’nin ihracatının bu yılın ilk 6 ayında yüzde 8,2 artarak 77,5 milyar dolara çıktığını aktaran Büyükekşi, 155 milyar dolarlık hedeflerinin yarısına ulaştıklarını bildirdi.
İlk 6 ayın tamamında hem değer hem miktar bazında ihracatın arttığını vurgulayan Büyükekşi, “Miktar bazında ihracatımıza ayrıntılı bakarsak; en yüksek artışlar yüzde 22,2 ile mart ve yüzde 19,6 ile ocak aylarında oldu. Ocak-haziran döneminde yüzde 12,6 artışla 59 milyon ton mal ihraç ettik. Bu, yarıyıl bazında şimdiye kadar gördüğümüz en yüksek miktar.” diye konuştu.
Büyükekşi, yılın ilk yarısında en çok ihracatı her zaman olduğu gibi Avrupa Birliği’ne (AB) gerçekleştirdiklerini, AB’nin ihracattaki payının yüzde 49,2 olduğunu kaydetti.
Türkiye’nin ihracatının yarısını Avrupa’ya yaptığını, yabancı yatırımların 3’te 2’sinin de Avrupa’dan geldiğini aktaran Büyükekşi, şöyle konuştu:
“Avrupa Parlamentosu’ndan geçtiğimiz günlerde çıkan talihsiz karar bizleri oldukça üzdü. Karşılıklı ilişkilerimize yakışmadı. Türkiye ve AB ilişkileri böyle duygusal, subjektif ve öngörüsüz adımlarla şekillenmemeli. Tam tersi, kazan-kazan prensibine uygun bir şekilde, her iki tarafın da faydasına olacak şekilde şekillenmeli. Önümüzdeki dönemde parlamentoda yapılan bu oylamanın AB Komisyonu tarafından reddedilmesini bekliyoruz.”
“TL ile ihracat arıyor”
TİM Başkanı Büyükekşi, Türk lirası (TL) ile ihracatın günden güne arttığına dikkati çekerek, şubat itibarıyla TL ile yapılan ihracatın tutarının 1 milyar doları aştığını, ilk 5 ayda ihracatın yüzde 9,5’ini TL ile gerçekleştirdiklerini anlattı.
Büyükekşi, sektörel bazda kilogram başı ihracat değerlerinin çimento, cam, seramik ve toprak ürünlerinde 0,13 dolar, zeytin ve zeytinyağında 2,72 dolar, elektronikte 3,95 dolar, otomotivde 6,78 dolar, deride 9,79 dolar, savunma ve havacılıkta 35 dolar, mücevherde ise 700 doların üzerinde olduğu bilgisini verdi.
Büyükekşi, hazırgiyim ve konfeksiyonda ihracat birim fiyatının 15 dolar olduğunu belirterek, İtalya’nın hazırgiyim sektöründeki birim fiyatının ise 55,4 dolar olduğuna dikkati çekti.
Türkiye’de birim değeri 17 dolar olan spor kıyafetlerini ihraç eden sadece bin 200 firma olduğunu aktaran Büyükekşi, “Ülke ortalamamızın 1,31 dolar olduğunu göz önüne alırsak, bu bin 200 firmayı 12 bin firmaya çıkarmamız gerekiyor.” dedi.
Makine ve aksamlarında ihracat birim fiyatının ise 5,4 dolar seviyesinde bulunduğunu kaydeden Büyükekşi, Türkiye’nin, aynı kategoride birim değeri 19,7 dolar olan Almanya ve 13 dolar olan Rusya ile yarışabilir seviyelere gelmesi gerektiğini söyledi.
“Dünya ticaretinden aldığımız payı yüzde 1,5’e çıkarabiliriz”
Mehmet Büyükekşi, geçen ay açıkladıkları “İlk 1000 ihracatçı” listesinde, teknoloji seviyesinin hızla yükseldiğinin görüldüğünü dile ifade etti.
Bu yıl 3 tane rekor kırdıklarını belirten Büyükekşi, “Dünya ticaretinden aldığımız payı binde 9’a, AB’nin ithalatından aldığımız payı yüzde 1,29’a, ABD’den aldığımız payı yüzde 0,31’a çıkardık.” dedi.
Türkiye’nin dünya ticaretinde halıda yüzde 13, değirmencilik ürünlerinde yüzde 7,4, çimentoda yüzde 5’e yakın pay sahibi olduğunu anlatan Büyükekşi, şunları kaydetti:
“Ancak, elektronikte binde 3,3, test ve optik cihazlarda binde 1,3, fotoğrafçılık cihazlarında onbinde 8 pay alıyoruz. Hedefimiz yüzde 1’in altındaki sektörlerimizi bu rakamın üzerine taşımak. Böylece, genel olarak dünya ticaretinden aldığımız payı 2018’de yüzde 1’e, 2023’te ise yüzde 1,5’e ulaştırabiliriz.”
Büyükekşi, Almanya’nın ithalatından yüzde 1,3, İngiltere’nin ithalatından yüzde 1,7, Bulgaristan’ın ithalatından yüzde 8,6, İsrail’in ithalatından 4,6, Romanya’nın ithalatından ise yüzde 3,6 pay aldıklarınını söyledi.
“Daha fazla ihracat için yeni yatırım gerekli”
Bazı firmaların, potansiyeli değerlendirerek sektörlerinde dünya ticaretinden yüzde 1’den fazla pay aldığına değinen Büyükekşi, “Mesela Türk Hava Yolları 2016 itibarıyla küresel pazar payını yüzde 2’ye çıkardı. Beko, son 10 yılda beyaz eşya pazarındaki payını artırarak Avrupa’nın ikinci büyük markası oldu. Bu firmalar bizler için büyük bir gurur kaynağı. Hedefimiz bu firmalarımızın sayısını 10 iken 100, 100 iken bin yapmak.” ifadelerini kullandı.
Büyükekşi, 2017’nin ihracatın en fazla desteklendiği, ihracatçının en fazla yüreklendirildiği yıl olduğunu dile getirdi.
Bir soru üzerine Büyükekşi, ihracatın daha hızlı yükselebilmesi için yeni yatırıma ihtiyaç olduğunu ifade etti.
Bunu en güzel örneğinin bu yıl otomotiv endüstrisinde yaşandığını anlatan Büyükekşi, şunları kaydetti:
“Otomotiv endüstrisi ilk 6 aydaki ilave 2,8 milyar dolar ihracat yaptı. Yıl sonunda 6 milyar dolar ilave ihracat olacak. Toyota’nın yaptığı hibrit araba yatırımı Japonya dışında sadece Türkiye’de üretiliyor. Sakarya’nın ihracatı her ay yüzde 200-240 artış gösteriyor. Ayrıca Fiat ve Ford’un son 3 yılda yaklaşık 2 milyar dolara yakın yatırım, otomotiv ihracatımızı bu sene 28 milyar doların üzerine çıkaracak.”
