Her ne kadar küçük işletmelerin istihdam yaratmanın motor gücü olduğu iddia edilse de, ekonomik büyümenin asıl itici gücünün büyük şirketler olduğu görülüyor.
ABD’de son 30 yılda büyük şirketler çok daha hızlı büyüdü ve daha da egemen hale geldi. 1980 ila 2015 yılları arasında bini aşkı çalışana sahip şirketlerin istihdamdaki payı dörtte birden üçte bire çıkarken, 100 çalışandan daha azına sahip şirketlerin istihdam pazarındaki payı ise biraz geriledi.
Stanford, MIT ve Columbia üniversitelerinden araştırmacıların hazırladıkları bir çalışmaya göre, veri ve bilişim gücündeki sıçrayış büyük şirketlerin daha ucuz sermaye temin etmelerini sağladı ve burada da temel etken, büyük veri oldu.
Bu durumu biraz daha ayrıntılı açıklamak gerekirse, büyük şirketler yatırımcılar için daha fazla veri üretiyor; yatırımcılar da bu büyük verileri artık daha düşük maliyetle analiz edebiliyor.
Araştırmacılar arasında yer alan, Stanford Üniversitesi’nden Juliane Begenau, “bir şirketin yatırım çekme ve büyüme kararının temel kaidesi, nasıl ucuz fon elde edileceğiyle ilgilidir” diyor. “Son 30 yılda bilgisayarlar baş döndürücü bir şekilde hızlandı; yatırım firmaları ve hedge fonlar da belirsizlikleri azaltmak için büyük miktarda veriyi işlemden geçiriyorlar. Ve eğer bir şirket, yatırımcıların beklentilerine yönelik belirsizlikleri azaltacak şekilde daha fazla veri sunuyorsa, bu finans maliyetini azaltacaktır.”
Şu bir gerçek ki, büyük şirketler genellikle daha düşük yatırım maliyetine sahipler. Bunun nedeni kısmen, daha uzun süreli takip kayıtları sunabilmeleri. Ancak mevcut veri miktarı ve bunları analiz etme maliyeti azaldı.
Nitekim 1980 ila 1985 yılları arasında büyük şirketler ortalama yüzde 39,5 oranında büyürken, daha küçük şirketler yüzde 7,3’lük bir büyüme kaydetti. Bu fark 2000 ila 2005 yılları arasında daha da çarpıcı hale geldi. Büyük bir şirket hemen hemen yüzde 60 oranında büyürken, küçük şirketlerin büyüme oranları 80’lerden beri değişmedi.
Öte yandan, madalyonun öteki yüzüne bakmakta da yarar var. Büyük şirketlerin mutlaka daha da büyüyecekleri ve küçük şirketlerin de geride kalmaya mahkum olduklarına dair bir kural yok. Nitekim son 30 yılda global devlerin önüne geçmeyi başarmış pek çok startup ortaya çıktı. Aynı şekilde, pek çok ikonik dev şirket ise ya tepetaklak oldu ya da silindi gitti.
Begenau çalışmalarıyla ilgili olarak, bu konuda henüz alınacak çok yol olduğunu, daha pek çok sorunun cevaplanması gerektiğini belirtiyor.
