Cömert Varlık ile 2013’te tanıştığımızda iki soru vardı. Birincisi Apple IMC deneyimi ile Apple’la iç içe girmeye çalışan Bilkom’un bu hayallerinin yıkılmasının ardından kaderinin ne olacağıydı. İkinci soru ise, otomotiv tarafından gelen ve planlama konusunda uzman olan CEO Varlık’ın şirketi nereye götüreceğiydi. Umutsuz olmak için yeterince neden bulunuyordu ancak biz kartımızı Varlık’tan yana kullandık ve aradan geçen üç yılın ardından bahsin tuttuğunu görmek zevk veriyor.
Şirketin içine girince bugün iki yeni soru var: Birincisi çaycısının bile şirket performansından haberdar olduğu ve fikir ürettiği bir yapının gücünün ne olduğu. İkincisi ise, Salı akşamı toplantılarının ne şekil alacağı… Bu toplantılar ilk başladığında gecenin geç saatlerine ve hatta gece yarısının ötesine kadar sürmesi nedeniyle çalışanların bıkıp katılmaktan vazgeçmesi kaygı konusuydu. Varlık, “Çalışma arkadaşlarım artık bazen bana gelmememi ve kendi aralarında tartışacakları konular olduğunu söylüyorlar” diyor. Bu şekilde ortaya çıkan ekip, ekip çalışmasının güzel örneklerini oluşturuyor ve sonuçlarını alıyor.
Göreve başladığındaki ekibe göre çalışan sayısının birkaç kişi arttığını söyleyen Varlık, 1 milyar liranın üzerine çıkan ciro kadar bunu ekibi hantallaştırmadan yapmanın da zevkini çıkarıyor. Varlık’ın memnuniyet duyduğu bir diğer nokta, salı toplantıları ile simgelenen ekip ruhu sayesinde kendisine daha fazla zaman bırakacak bir işleyişin oturmuş olması.
Koltuğa yapışan yönetici tipinden farklı olduğu açıkça görülen Varlık, “Bizim için önemli olan sürdürülebilir büyüme. Bu, portföyümüzdeki bilişim teknolojisi firmalarının Türkiye’deki sürdürülebilir büyümesini de bir anlamda tamamlamayı kapsayan bir misyon” diyor.
Bu misyon doğrultusunda hareket eden şirket, katma değerli ve fokuslanmış distribütörlük iş modeliyle 2015 rakamlarıyla Fortune Türkiye 500 listesinde 124’üncü sıraya kadar yükselmişti. 2012’te 323 milyon TL seviyesindeki satışlarıyla 329’uncu sırada yer alan Bilkom için uzun bir yolculuk. Cömert Varlık’ın, ilk görüşmemizi gerçekleştirdiğimiz 2013’te çok net bir şekilde dile getirdiği Bilkom’u üç yıllık bir dönemde ve eldeki kadroyla 2,5 katından daha fazla bir büyüklüğe getirme hedefine yönelik geliştirdiği modelin sonuç aldığı görülüyor. Bilkom, 2015 sonunda 2012’ye göre üç kattan fazla büyüyerek 1,1 milyar lira ciroya ulaştı. 2016 sonu itibariyle ulaşılan 1,4 milyar liralık ciro ise, Bilkom’u bu sene daha yukarılara taşımaya aday.
Ancak şirketin tek odağı ciro değil. Bunu yaparken Türkiye’nin dijital yaşam koçu olma misyonu doğrultusunda da adımlar atan Bilkom’un sosyal sorumluluk tarafında dijitale yer açtığı projesi ise, iVisit Anatolia ve bunun sonucunda ortaya çıkan aplikasyon oldu. Bergama Belediyesi’yle gerçekleştirilen ve Bergama’nın UNESCO alanı olabilme yönündeki çabasının önemli bir parçası olan “iVisit Anatolia” projesi, The Stevie Awards yarışmasında 64 ülkeden 3 bin 800 proje arasında “Entegre Mobil Deneyim” kategorisinde dünya ikinciliği koltuğuna oturdu. Bergama’da çalışmalar başarıyla tamamlandıktan sonra Edine Belediyesi’yle başlatılan yeni çalışmaların hedefi ise dünya birinciliği olarak belirlenmiş.
Türkiye’nin en büyük sınai grubu olan Koç Grubu içinde yer alan ve yüzde 70’i Y kuşağından olan çalışanlarının şirkete yüksek sadakatinin sağlandığı bir iş modelinin kurgusu bu şekilde. Varlık, “Açık iletişime, güvene dayanan ve her bir çalışanın sorumluluk alarak ilerlediği bir ortamda istenmeyen insan kaynakları dönüşümü de sektör genelinin çok altında gerçekleşiyor. Bu oran yüzde 3’ün altında ve içinde bulunduğumuz sektöre göre çok çok iyi” diyor.
Varlık, “Tabii ki önemli bir verimlilik göstergesi olarak gördüğümüz çalışan başına satış büyüklüğüyle 2015 verilerine dayanan Fortune Türkiye 500’de kendimizi 24’üncü sırada görüyoruz. Bu şirketten ayrılma oranı düşük olduğu gibi buraya girmek o kadar da kolay değil. Her işe alınan kişi, CEO’nun da aralarında yer aldığı en az altı üst kademe yönetici ile görüşmeden geçiriliyor” şeklinde konuşuyor.
Ancak bu, şirkete bir kere “kapağı atmanın” sonsuza kadar sürecek evlilik bağına dönüşmesi anlamına gelmiyor. Performansın sürekli ölçüldüğü bir sistem söz konusu. Bu, 1984’te kurulan ve kendisini sürekli yenileyen şirketin yaşam gücünü sağlıyor. Bunun kalbinde daha önce de bahsettiğimiz Salı akşamı toplantıları var. Her hafta gerçekleştirilen bu yuvarlak masa toplantıları, günümüzün fenomeni olan dijital sosyal, gerçek anlamda fiziksel ortama taşınıyor ve çalışanlar arasında güçlü bir iletişim kuruluyor. Ucu açık bu toplantılarda çalışanlarla kademeden bağımsız ve açık iletişim kuruluyor ve performans geri bildirimleri tüm çalışanlarla düzenli şekilde yapılıyor.
Varlık, bütün bunlarla sınırlı kalmadıklarını belirterek “Her an iş süreçleri farklı bakış açılarıyla tekrar tekrar elden geçiriliyor. Süreçler dijital ortama taşınarak her alanda rekabete göre çok daha yüksek operasyonel verimlilik elde ediliyor” diye ekliyor. Biraz iddialı olacak ama Bilkom, gerçek zamanlı çalışmayı gerçekleştirmiş ya da buna çok yaklaşmış bir yapıyı ortaya çıkarmış görünüyor. Tabii bunu destekleyen ödül mekanizmalarının oluşturulması da unutulmamış. Varlık, “Bilkom’da, satış ve destek fonksiyonları ayrımı yapılmaksızın her çalışan başarı primi alıyor. Her çalışan vergi öncesi kâr ve ekonomik kâr hedefi alıyor ve gerçekleşen performans kadar hedef performansa ulaşabilmek için gereken yeterlilikler de belirleniyor ve yakından takip ediliyor” diyor. Çaycıdan en üstteki çalışana kadar her düzeyde geçerli bir sadakat aracı böylece yaratılmış oluyor.
Bilkom bunu yaparken, portföy anlamında da önemli bir değişim geçirdi. Varlık göreve geldiğinde şirketin portföy listesinde sadece Apple’ın adı sayılırken, kısa süre içinde arada geçen kısa dönemde Bilkom’un ürün portföyüne Apple’ın yanında ilk önce global satışları 149 milyar dolar olan Asus ve 60 milyar dolar olan Huawei ile Tomtom eklendi. Bunun ardından Bilkom, Warner Bros’un ürünlerinin dağıtımına da başladı. Şu anda portföyünde yer alan ana markalar olarak Apple, Asus, Huawei, WB ve aksesuar alanında Celly ve Tomtom’u sayan Varlık “Daha yolun yarısında bile değiliz” derken üç sene önceki “hedef, çatımız altında onlarca markayı toplamak değil, alanında öncü ve sayısı iki elin parmaklarını geçmeyen markalarla uzun soluklu işbirlikleri kurarak ilerlemek” vizyonunu koruduğunu belirtiyor. Bu vizyonun ve şirketin büyümesinin temelini oluşturan mobil ve dijital yaşam odaklı ürün portföyü stratejisini aradan geçen üç senede bilinçli bir şekilde uygulayan Bilkom, yeni dönem hedefleri için operasyonlarda verimliliği daha da artırmayı hedefleyen dijital dönüşüm çalışmalarına, sayısı artırılmış projelerle odaklanıyor.
Varlık, “Gelecek ne kadar belirsizlik içerirse içersin veya rekabet ne seviyede olursa olsun, rekabetten farklılaşarak sürdürülebilir büyüme stratejimiz, dijital dönüşüm ve yapısal dönüşümümüz her alanda sürecek. Ürün portföyümüzde yer alan global markaları titizlikle seçmeye devam edeceğiz” şeklinde konuşuyor. Yeni hedef daha da iddialı: Gelecek üç yıllık dönemde satışları 2,5 kat büyüterek 1 milyar dolara taşımak.
“Çağdaş bir şirket olarak yalın yapıda, ortak aklı ve sinerjiyi oluşturan bütünsel iletişimin öneminin farkındayız. Çalışanların her anlamda gelişimleri ana amaçlarımızdan biri. Rekabete göre daha iyiyi sürekli arayan, yenilikçi, yaratıcı ve uygulayıcı insan kaynağı profili sürdürülebilir kârlı büyüme stratejimizin ana unsurları olmaya devam edecek” diyen Varlık, “Sadece değer zincirinin bir dağıtım halkası olarak yeteneklerimizi, dolayısıyla katma değerimizi sınırlamıyoruz. Diğer yandan operasyonel verimliliğimizle rakiplerimizden çok daha iyi olmak vizyonumuzun önemli parçası. Sağlıklı bir büyümeden söz ederken operasyonel verimliliğiniz daima rekabetten daha iyi olmak zorunda” diyor.
Güçlü bir bilançosu olan ve her yıl gerçekleşen kârlı sürdürülebilir büyümesiyle bilançosunu güçlendirmeye devam eden Bilkom’un “fokuslanmış dağıtıcılık” modeli operasyonlarını ve işletme sermayesini son derece verimli kullanabilmesine olanak tanıyor. Bunlara güvenen Varlık, “Bilkom olarak dijital dönüşüm” yolculuğumuz başarıyla sürüyor ve sürmeye devam edecek. Bu yolculukta, üç yıl sonra çok çok daha farklı bir Bilkom olarak tekrar karşınıza çıkacağız” diyor. Cömert Varlık bu sefer bu iddiayı “yeni CEO” olarak ortaya atmıyor; geçen üç yıla bakınca bu sözlerin sağlam bir dayanağı olduğu görülüyor.
Bilkom’un seyir defteri
Bilkom CEO’su Cömert Varlık, son üç yılda geldikleri noktadan memnun. Fortune Türkiye 500 listesi için toplanan veriler şirketin daha uzun sürede nereden nereye geldiğini gösteriyor.
YIL Net satışlar (Milyon TL) Faiz vergi öncesi kâr (Milyon TL)
2015 1.111 31,3
2014 770 17,9
2013 Açıklamadı Açıklamadı
2012 323 14,1
2011 218 22,7
2010 85 2,5
