Bugün Apple mağazalarında, teknoloji marketlerinde, e-ticaret platformlarında, GSM şirketlerinin bayilerinde “tatlı” bir telaş var. İphone 6 ve iPhone 6 Plus Türkiye’de.
Apple fanları bu arzu nesnesine erişebilmek için gece yarısından itibaren kuyruklarda yerini aldı. Çoğu sabah saatlerinde muradına erip, kahvaltıdan önce yeni iPhone’larına kavuştu.
GSM şirketlerinin kontratlı kampanyaları dışında, yeni iPhone’ların satış fiyatları şöyle:
iPhone 6
16 GB 2.349 TL
32 GB 2.649 TL
128 GB 2.949 TL
iPhone 6 Plus
16 GB 2.649 TL
64 GB 2.949 TL
128 GB 3.249 TL
Dünyanın her yerinde olduğu gibi bu tatlı çılgınlık Türkiye’de de sürerken, aynı saatlerde Türk-İş 2014 yılının Eylül ayına ilişkin “açlık sınırı” ve “yoksulluk sınırı” rakamlarını açıkladı.
Önce açlık sınırı… Bu verinin anlamı şu: Bir yetişkin erkek, bir yetişkin kadın, 15-19 yaş grubundaki bir çocuk ve 4-6 yaş grubundaki ikinci çocuktan oluşan bir ailenin “sağlıklı ve dengeli şekilde beslenebilmesi” için yapması gereken gıda harcaması… Yani; anne, baba, üniversite çağındaki büyük çocuk ve ilkokul öncesi çağdaki küçük çocuğun beslenmesi için gereken asgari harcama tutarı.
Baba için 3.500 kalori, anne için 2.300 büyük çocuk için 3.200, küçüğü içinse 1.600 kalori gereksinimi hesaba katılıyor.
Günde 10 bin 600 kalorilik beslenme için bir ayda yapılması gereken harcama tutarı 1.190 TL. Baba için 331 TL, anne için 272 TL, büyük çocuk için 352 TL, küçüğü için ise 235 TL gerekiyor. Kişi başına günde 10 TL’den biraz eksik, biraz fazla…
Ya da bir başka deyişle 2.349 TL’lik en ucuz iPhone 6’nın fiyatının yarısı kadar.
Aynı ailenin “yoksulluk sınırı” ise şöyle hesaplanıyor. 1.190 TL’lik zorunlu gıda harcamasının üzerine; kira, elektrik, su, yakıt, ulaşım, eğitim, sağlık gibi harcamalar ekleniyor ve -sıkı durun- ortaya 3 bin 876 TL’lik aylık gider çıkıyor.
Günde 129 TL… Aile ferdi başına günde 32 lira 30 kuruş…
Hatırlayalım en pahalı iPhone’un fiyatı neydi? 128 GB’lik iPhone 6 Plus’ın etiketinde 3.249 TL yazıyor. Örnek ailemizin bir aylık zorunlu harcama tutarından 627 TL eksik.
Evet, akıllı telefonlar toplumların gelişimi için büyük fırsatlar sunuyor. Evet, gücü yeten herkesin cebine hızlı ve mobil bilgisayarlar giriyor… Eğitimde, sağlıkta, bilgiye ulaşımda bu telefonlar sayesinde gerçek bir devrim yaşanıyor.
Ama bu rakamlar da can acıtıyor…
Belki de yapılması gereken, akıllı telefonlar, tabletler üzerindeki vergi yüklerini azaltıp, bu cihazlarla yapılan internet bağlantılarını mümkün olduğu kadar ucuzlatıp, fırsatı toplumun her kesimine yaymak.
Yoksulluk sınırları seviyesinde yaşayan ailelerin çocuklarını da aynı temel işlevi gören ama daha ucuz cihazlara kavuşturabilmek…
